Temel hak ve hürriyetler

Hukukun temel amacı, toplumda adaleti sağlamaktır. Hukuk düzeni insanların temel hak ve hürriyetlerini, ödevlerini düzenler. Sosyal, siyasal ve ekonomik alanlarda faydalar sağlar. Huzur ve güven içinde yaşamalarına yardımcı olur.

Hukuk Fakültelerinin birinci sınıfında anlatılan, ancak ilkokulda öğrenilmesi gereken bazı temel haklarımızı hatırlayalım. Demokratik şuurun artması, bunları bilmemize ve sahip çıkmamıza bağlı.

***

Devlet nedir "Devlet, sınırları belirlenmiş bir toprak parçası üzerinde yaşayan insanlardan oluşan bir toplumu, düzen içerisinde yönetmek amacıyla, kural koyma yetkine sahip kurumlar aracılığıyla otorite kullanan siyasal bir örgüttür."

Anayasaya göre Türkiye Cumhuriyeti demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devletidir. Devlet çok önemli bir tüzel kişiliktir; ancak kutsal değildir. "İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır."

Devlet, millet için vardır; millet devlet için değil. Devlet görevinde çalışanlar da, bizim aramızdan atanan insanlardır.

Demokratik toplum düzeninin belirleyici vasfı, fertlerin kendi aralarındaki ve devletle olan ilişkilerinin pozitif hukuk kurallarına bağlanmış olmasıdır.

HERKES İİN HÜRRİYET

Kanun, hukuk sisteminde yetkili organlarca düzenlenen hukuk kurallarıdır. Kanunlar, hukukun temel prensiplerine ve anayasaya aykırı olamaz.

"Kanun, lâfzıyla veya ruhuyla temas ettiği bütün mes'elelerde mer'idir (geçerlidir).

* Hukuk önünde herkes eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.

* Herkes, kişi hürriyeti ve güvenliğine sahiptir. Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulamaz, devredilemez, vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlere sahiptir. Bunlar, istisnaî durumlarda ve ancak kanun ile sınırlandırılabilir.

* Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

* Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin ve şahsî bilgilerin gizliliği esastır. Bunun için Devlet her türlü tedbiri alır. Verilerin çalınması hizmet kusurudur. Sebebiyet veren kamu görevlisi devlet adına sorumludur.

* Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir.