Mutfakta araç geliştiren bilge!

Otomotivin öncülerinden birini tanıtacağım bugün... Kendisi ilk otomobilini evinin mutfağında geliştirdi, hatta ortalığı mahvettiği için eşinden "fırça yedi." Ürettiği "öncü" ise, halen müzede sergilenen en eski otomobillerden biri...Otomotiv dünyası adeta "dipsiz bir kuyu" desem, başım ağrımaz. Zira gerçekten de internette ya da yeni okuduğum bir makale ya da kitapta, her geçen yeni bir şeylere rastlayıp, "Hadi yaaa, yoğ artıkhhh!" gibi ünlemlerin kontrolsüzce ağzımdan dökülüverdiğine şahit oluyorum. Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, "yeni şeyler"den kastım, tanıtılan bir yeni model ya da artırılan beygir gücü değil... Otomotivin anlatılmamış ya da pek bilinmemiş hikâyelerinden bahsediyorum. Okur okumaz, öğrenir öğrenmez de ilk fırsatta size aktarıyorum tabii. Değerimi bilin yani, ona göre...Bugün bahsedeceğim otomotiv "öncülerinden" biri... Ama sadece otomobil anlamında mı Aynı zamanda otomobillerde bugün bile kullanılan bazı materyallerin bulunması da, yine ona "rahmet okutacak" cinsten... Mesela, tungsten ile krom, çelik ve çeliği karıştırarak otomobil parçalarında kullanılacak paslanmaz, yüksek ısılara dayanıklı hafif alaşımlar ortaya çıkarması gibi... Üstelik ailesinin itirazlarına rağmen temel eğitim sonrası okulu bırakıp çalışmaya başlayan, ancak 19 yaşında eğitimine kaldığı yerden başlayıp kimya, metalürji, biyoloji konusunda uzmanlaşan Elwood Haynes'ten bahsediyorum. Muhtemelen "Yemin ederim hiç duymadım!" diyecektiniz ama şimdi duydunuz artık.Küçükten beri yaratıcı1857 yılının Ekim ayında dünyaya gelen Haynes'in kartviziti, tahmin edebileceğiniz üzere hayli kalabalık. Amerikalı mucit, metalürjist, otomotivin öncülerinden, girişimce ve sanayici... Yukarıda saydığım buluşlarının yanı sıra ABD'nin seri üretime uygun ilk otomobil tasarımlarını yapan, otomobil üretimi de gerçekleştiren Haynes, benim dikkatimi, ürettiği otomobili müşterisine eliyle teslim etmek için 1600 km direksiyon salladığını okuduğumda çekmişti. Nitekim Ashley A. Webber adlı New York'lu bir doktor, dayanıklılığı kanıtlanmayan bir otomobil almak istemediğini söylemişti. Haynes ve ortaklarından Edgar Apperson, aracı ürettikleri Kokomo'dan Webber'in New York'taki evine kadar kullanarak götürmüşlerdi. Arada yağmurlara da yakalanan ikili, bir ay ve 1600 km'den sonra aracı teslim etmişti. Bu seyahat, ABD'de otomobille yapılan ilk uzun yol seyahati olarak da tarihe geçmiş, ikili bundan sonra ürettikleri otomobillere tavan takmaya da karar vermişti.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6932900;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6932900;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarlevent-koprulumutfakta-arac-gelistiren-bilge-6932900' });Adam olacak Haynes, başka şeyinden değil, icatlarından belliymiş... Zira ilk aracını, hurda demiryolu araçlarından topladığı parçalarla imal etmiş ve onunla (bir demiryolu yetkilisi bunu fark edip, imha etmesini söyleyene kadar) demiryollarında gezintiler yapmış.15 yaşında metalürji ve kimyaya ilgi duymuş, bakır, bronz ve demir ile çeşitli deneyler yapmış. Eğitimci ve aynı zamanda dindar olan babası, oğlunun alkole alışmaması için eğitime yönelmesi gerektiğini düşünüyordu. Kazandığı ilk büyük parayla, oğluna, onun ilgi alanına girebilecek bir okul önerdi. Sonuçta bir dönem demiryollarında çalışan, kilise korosunda şarkı bile söyleyen Haynes, Johns Hopkins Üniversitesi ve Worcester Politeknik'te okur. Ardından Indiana Doğalgaz şirketine girer. Burada ilk kez gaz boru hatlarının oluşturulması öncülük eder, bu hatlarda donma yaşanmasını önlemek için gazın sudan arındırılması yöntemini bulur.Eşinden ültimatom geldi!Bu sırada "atsız araba" konusuna kafa yormaya başlar. Önceleri kafasındaki aracın, o dönem moda olan buhar gücü veya elektrikle