Seçmenler nasıl davranır, nasıl davranacak Bu soruların içinde dolaşıyorum.Bir kere, şaşırtan bir bağlılık görüyoruz: Bir partinin yönetemediği, beceremediği apaçık meydandayken taraftarından pek azını kaybediyor. Ak Parti'ye bakınız: "Ben ekonomistim!", "Verin yetkiyi bu kardeşinize görün döviz, enflasyon, faiz ne olurmuş!" sözlerinden sonra döviz, faiz, enflasyon karabasan hâline gelmiş. Kızılay'ına kadar devletin kurumları iş göremiyor "Bakın ne olacak" denilen enflasyon malumSonuç Sonuçta anca 10'luk bir kayıp var. 30-40 arası bir seçmen hâlâ başarısızlığa, liyakatsizliğe oy verecekmiş. NedenBirden fazla sebep var. En basiti, muhalefeti pek güçlü görmemeleri. Bu etmen, muhalefetteki ittifak atılımıyla biraz ortadan kalktı gibi. Bundan sonra sosyal psikolojinin bize fısıldadığı bazı sebepler devreye giriyor.EMPERYAL ZİHİN, SOSYAL ZİHİNBu sepeplerden, konumuzla en ilişkili olanı Harvard Psikoloji hocası Robert Kegan'ın bulguları. (https:millidusunce.commisakgavslar-ve-hakim-reisler-bitmeyen-bulug-cagi ) Bebeklerin gelişmesini izleyen çalışmalara alışığız. Hani, şu haftada katı yiyecekler vermeye başlayın; şu aylarda konuşmaya, şu aylarda yürümeye başlar falan diye Profesör Kegan, aynı izlemeyi yetişkinlerin psikolojilerinde yapmış ve altı aşama belirlemiş:1. Aşama: Dürtülerin zihni (erken çocukluk).2. Aşama: Emperyal zihin (büluğ çağına kadar, fakat yetişkin nüfusun da 6'sı).3. Aşama: Sosyal zihin (yetişkin nüfusun 58'i).4. Aşama: Kendi senaryosunu yazan zihin (yetişkin nüfusun 35'i).5. Aşama: Kendini değiştiren zihin (yetişkin nüfusun 1'i).Erken çocukluğu atlayıp "Emperyal zihin"le başlayalım. Bu, her şeyi kendisine isteyen, her şeyi kendisine isterken de bunun yanlış olabileceğini hiç düşünmeyen bir yapı. Çocuklukta son bulması beklenirken büluğ çağına, onun da ötesinde yetişkinliğe kadar sürebiliyor. Yetişkinlikte bunlara "sosyopat" deniyor.Kegan, hırsızların, dolandırıcıların mahkeme kayıtlarından çıkarmış:Hâkim: Bankayı neden soydunSoyguncu: Para oradaydı hâkim bey.Başka bir dava:Hâkim: Yakınlarını, seni sevenleri niçin dolandırdınDolandırıcı: Diğerleri bana inanmadı hâkim bey.Ne istiyorsa almak, bu zihnin hakkı!VUR DE VURALIM ZİHNİKendinden başka bir şey düşünmeyen bu anlayış, büluğ civarında âdeta ters-yüz oluyor. Bu sefer, tam tersine, mensup olduğu gruptan başka bir şey düşünmeyen bir hâle evriliyor. Stadyumlarda "Ölmeye, ölmeye geldik!" diye bağıran, "Vur de vuralım, öl de ölelim!" sloganları atan gençler, bu "sosyal zihin" aşamasındalar. İnsanoğlunun, yırtıcılarla çevrili bir dünyada, hayatta kalması için belki gerekli bir aşama Kabileye sadakat. Kabile için kendini feda etmek. Kabileyi, katiyen tenkit etmemek. Kabile reisine mutlak bağlılık. Bunlar, harpte değerli vasıflar fakat demokraside değil. İkinci Dünya Harbi'nde, Hitler'in peşinden, göz kırpmadan uçuruma atlayan Alman halkını düşünün!Bu yapı, insanın kendi değerlendirmesinden, kendi aklından vazgeçmesi demek. Kendi beynini, vekâleten "reis"e teslim etmesi demek! "Sosyal zihin",