1- DARI VE İMECE"Temel besin ekmektir. Ekmek için darı üretilir... Asya kökenli üretim bitkisi darı da böyle oluşmuş. Atalarımıza önemli besin oluşturduklarından Türkçe adlandırılmış yüzyıllar içindeki evrimiyle ad, eylem olmak üzere günlük gereksinimlere göre birçok sözcük ortaya çıkmıştır... "1970'lere dek köylerimizde günlük beslenmenin temel gıdası ekmek, darı ekmeğiydi. Yüzyıllar içinde darının yerini 'yeni kıtadan' yayılan mısır alsa da yörede ekmek adı köklerinden kopmayarak 'darı ekmeği' olarak kalmıştır. Darı ekmek, darı kazmak, darı toplamak, darı soymak, darı imecesi, darı ekmeği, darı ayı... değişen, evrilleşen, yaşam biçimlerine yenik düşse de kimi belleklerde günümüzde de yaşıyor... "Temel besin ekmeği elde etmek için darı tarlaları oluşturulmuş. Çalışmaların tümünde birliktelik, dayanışma anlayışı gelişmiş. Darı tarlalarının eşilmesi, bellenmesi, kazılması, ot kazımı, sık sökme, darı biçme... çalışmaları imece örgütlenmesiyle gerçekleşmiştir. Darı-imece bütünleşmesi yararlı örgütlenme olduğu kadar çok önemli dil, ten, ses yaratıcılığının ortamını sağlamıştır... "İmeceyi oluşturanlar çizgi biçiminde dağılırlar. İmece önderinin sesiyle ekin kazmaya başlanır. Başlangıçta kazma devinimleri iyice yavaştır. Bu bir tür ısınma, tarlaya yerleşme devinimleridir. Uyum içinde kazmalar (ekin meğeli) tutulmuş, beldeki tere torbasından avuç içine darı alınmıştır. Meğeller birlikte yukarıya kaldırılır, birlikte toprağa vurulur, bu vuruş sırasında avuçtaki darılardan bir ikisi meğelin açtığı küçük çukura bırakılır, üstüne toprak çekilir. Bu devinimler sürekli yenilenir... "Tarla kazım devinimleri coşkuludur. Teeeey teyyler çekilir, ihihihular gönderilir, ahahhahaylar salınır, ooooyyy oyylar, uhhuuuhuylar, hooop hoooplar... ortalığı kasıp kavurur. İmece, ekin kazımı, şamanın yönettiği oyuna eğlenceye, törene dönüşür..." 2- HORAN"Türküler, ezgiler, horanlar ekin kazma imecelerinden evrimleşerek oluşmuştur... "Devinimli oldukları için bunlar yerleşerek, gelişerek oyun (HORAN) havalarına dönüşecekler. Bölgemizdeki kimi türkülerin, tüm horan havalarının doğumu ekin imecelerinde gerçekleşmiştir... "Kimi türkülerin oluşumunda özellikle horan türküleri, anlattığımız darı ekin imecesi yıllar içinde evrimleşerek HORANA dönüştü. Darı, sonraki yıllarda mısır bitkisi, horandaki önemli duruşta simgelenir: Horancıların el ele tutuşarak kollarını yukarıda tutmaları darının, mısırın iyice boy attığındaki yaprakların duruşu, salınması, titremesidir. Horan oynayanların dizilişi, darı imecesinin dizilişidir. Darı kazımını anımsamak; tensel, ruhsal devinimlerle yaratıya, oyuna dönüştürmek bir anlamda işi, üretimi, bolluğu kutsamak, onun önemini, yaşamsallığını tensel-tinsel olarak mutlanarak yeniden yeniden yaşamak demektir... "Ekin kazımındaki, darı imecesinde coşmalar, eğilmeler, bükülmeler, yana gitmeler, sağa sola dönüşler, bağırmalar, ünlemeler, eller, kollar, dizler, omuzlar, başlar, ayaklar, durmamacasına kazışlar, kimilerinde bayılışlar, titremeler, çırpınmalar... imeceden, darı imecesinden HORANA dönüşümün ipuçlarıdır. "Yüzyıllar içinde evrimleşe evrimleşe günümüze geliyor HORAN. Darıdan, işten, imeceden yola çıkıyor. Başlangıçta