Hasan-ı Basri'nin mektubu

Tabiinin büyüklerinden olan Hasan-ı Basri'nin, Emevi Halifesi Ömer b. Abdül-Aziz'e yazdığı mektubu önemine binaen -biraz kısaltarak- dikkatine sunmak istiyorum."Ey müminlerin emiri! Şunu bil ki, Cenab-ı Allah, adil imamın yoldan çıkanları yola getiren, haksızlara engel olan, bozulanları düzelten, zayıflara güç veren, mazlumların hakkını koruyan ve yardım isteyenlere el uzatan bir kimse olmasını, dilemiştir. Ey Müminlerin emiri, adil imam, develerine şefkatle davranan, onları en güzel otlaklarda güden, onları tehlikeli yerlerden uzak tutan, yırtıcı hayvanlara karşı onları himaye eden, sıcağın ve soğuğun şiddetinden onları koruyan bir çobana benzer. Ey müminlerin emiri! Adil, imam, çocuklarını küçükken besleyen, büyüdükleri vakit eğiten, hayatta iken çalışıp kazanarak, öldükten sonra onlara mal bırakmaya çalışan duygulu bir babaya benzer. Ey müminlerin emiri! Adil imam, çocuğunu karnında güçlükle taşıyan, onu güçlükle doğuran, küçükken onu özenle besleyen, rahatlığıyla rahat bulan, onu emziren, sonra onu sütten kesen ve sağlığıyla sevinen, acılarıyla ızdırap duyan, ince ruhlu, şefkatli bir anneye benzer. Ey müminlerin emiri! Adil imam, yetimlere vasilik yapan, yoksulla himaye eden, küçüklerini yetiştirip büyüklerine yardım eden bir koruyucuya benzer. Ey müminlerin emiri! Adil imam, organlar arasında bulunan kalbe benzer. Kalp düzgün olunca, diğer organlar düzgün olur. Kalp bozulunca, diğer organlar da bozulur. Ey müminlerin emiri! Adil imam, Allah ile kulları arasında bir vasıtadır. Allah'ın sözünü dinler ve kullarına dinletir. Allah'a boyun eğer ve kullarına da boyun eğdirir. Ey müminlerin emiri! Sakın, şu köle gibi olma ki, efendisi ona güvenerek malını ve ailesini ona emanet etmiştir. Köle ise, malı saçıp savurmuş, aileyi başıboş bırakmış ve böylece aileyi de malı da perişan etmiştir. Ey müminerin emiri! Şunu bil ki, Allah Teala Kötülüklere ve ahlaksızlıklara engel olmak için "ceza hukukunu" indirmiştir. Bu hukuku yürüten kişinin, bunları yapması hiç uygun olur mu Yine Allah Taalâ, kulları hayat bulsun diye "kısas"ı