NATO'nun kritik zirvesi

NATO devlet ve hükümet başkanları, Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana yaşanan en tehlikeli ve öngörülemez ortamda bir araya geliyor. Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta iki gün süreyle toplanacak olan liderler, bir yandan Kuzey Atlantik Konseyi'nin resmi gündeminde yer alan konularda anlaşma sağlamaya çalışacak, diğer yandan da çok sayıda ikili düzeyde görüşme gerçekleştirerek, yeni tehditler karşısında NATO'ya canlılık ve güç katacak, İttifak'ın her karış toprağını savunmaya hazır, kararlı olduklarını gösteren kararlar alacak. Zirvenin ilk gününde liderler, "davet edilmiş ülke" statüsündeki İsveç'le birlikte Kuzey Atlantik Konsey toplantısında İttifak'ın yeni tehditlere karşı caydırıcılığının yanı sıra NATO'nun savunma imkan ve yeteneklerini ciddi oranda artıracak kararlara imza atacak. Bu çerçevede yeni tehdit ortamına karşı savunma planlamalarını güncel hale getirecek müttefiklerin, NATO'nun "Acil Mükabele Gücü" olarak bilinen NRF'i de güncelleyerek, yeni güç modeli üzerinde mutabakat sağlamaları bekleniyor. Yeni güç modelinin ilk aşamasında müttefikler, 10 gün içerisinde Avrupa Müttefik Kuvvetler Başkomutanı'nın emrine en az 100 bin asker verebilecek. Yeni modelin ikinci aşamasıysa, 10 ile 30 gün içerisinde 200 bin askerin NATO harekatına katılmasına imkan tanıyor. Üçüncü aşama ise 30 ile 180 günde NATO'nun emrine 500 bine aşkın asker gönderme projeksiyonunu hedefliyor. Askerler çok uluslu ve tam entregre harekatların tümüne, yani kara, hava, deniz, siber, uzay operasyonlarına katılacak imkan ve yeteneğe sahip olacak. Bu sayede liderler, tehdit nereden ve ne zaman gelirse gelsin, 30 milyon kilometrekare ve 1 milyarı aşkın insanın güvenliğini, Washington antlaşmasının 5. maddesi çerçevesinde sağlayabilecek.Bunun için de kuşkusuz savunma harcamaları ve harcama taahhütleri de önemli olacak. Düne kadar müttefikler, Gayri Safi Milli Hasılaları'nın yüzde 2'sini savunma harcamalarına ayırmayı taahhüt etmişlerdi. Bu oran bir tavan teşkil ederken, yeni tehditler çerçevesinde bu hedef sadece "taban" olacak. Yetmedi, bu harcamaların yüzde 20'sinin de savunma yatırımı, malzeme, askeri imkan ve yeteneklere harcanması gerekecek.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6974293;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6974293;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarguldener-sonumutnatonun-kritik-zirvesi-6974293' });Genişleme politikası ve açılımNATO liderleri, İttifak'ın genişleme politikasına "üye ülkeler dışında hiçbir üçüncü ülkenin karar veremeyeceğini" hatırlatarak, bu konuda Rusya'ya siyasi açıdan önemli bir hatırlatmada bulunacak. 500 bin askerlik güçle gözdağı vermeye hazırlanan NATO liderleri, İttifak'ın içişlerine dışarıdan kimsenin karışamayacağına da vurgu yapacak. Zirve öncesi İsveç'in, NATO üyelik sürecinin sürüncemede bırakılmaması konusunda da mutabakata varıldı. Nitekim Stockholm'ün terörle mücadele konusunda yasal değişiklikleri hayata geçirmesi, iki ülke arasında güvenlik iş birliği mekanizması kurulması, NATO nezdinde terörle mücadele koordinatörü atanması ve Stockholm'ün Türkiye'nin AB üyelik sürecine destek olacağı teminatı vermesi sonrası üyelik senedinin TBMM'deki onay sürecinin başlayacağı bildirildi.Buna karşılık, NATO üyeliğine hazır olmamasına karşın Kiev yönetimiyle iş birliğini derinleştirecek olan İttifak liderleri, NATO-Ukrayna Komisyonu'nun formatını NATO-Ukrayna Konseyi'ne dönüştürecek. Bunun uygulanışı da zirvenin ikinci günü hayat bulacak. İttifak, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin katılımıyla düzenlenecek NATO-Ukrayna Konsey toplantısında Kiev'le iş birliğini derinleştirerek, hem Rusya hem de dünyaya "eşitler arasında toplantı" yaptığını sergilemiş olacak. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle