Sadece Türkiye değil dünya genelinde Omikron'un önceki varyantlara göre daha bulaşıcı olmasına rağmen öldürücü etkisinin düşük olması nedeniyle, 'Virüs eski gücünde değil' diyerek normale dönüş anlamında oldukça iyimser bir hava hâkim. Ancak uzmanlar yeni varyantların gelişebileceğine ve dahası pek fazla önemsenmeyen 'Uzun COVID'in yaratabileceği tehditlere karşı uyarıyor. Öyle ki 'Uzun COVID'in kalıcı olabileceğini gösteren araştırmalar var. Uzun COVID'e ne sebep oluyor Neden bazı insanlar COVID-19 etkilerini uzun süre taşıyor Korunmanın bir yolu var mı Sordum...AŞILAR UZUN COVID'DE DE ETKİLİAcıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. İftihar Köksal 'Uzamış COVID' İngilizcesi ile 'Long COVID'in hastalığı semptomatik geçiren vakalarda ortaya çıktığını belirterek, "COVID-19 -varyant ve mutasyonlardan bağımsız olarak- koku, tat alma hissinin değişmesi veya kaybolmasından, yaygın kas ve eklem ağrısı, felç edici yorgunluk ve hatta bazı nadir durumlarda ciddi psikiyatrik semptomlara kadar farklı şekillerde ortaya çıkabiliyor. İşte tüm bu belirtiler hastalığı atlattıktan sonra da -12 haftadan daha uzun- devam ediyorsa buna 'Uzun COVID' diyoruz. Mesela, 3 ay önce taburcu ettiğimiz hastamız geçtiğimiz günlerde yeniden geldi. Diyor ki: 'Aşırı derece yorgunum.' Yanı sıra depresiflik, uykusuzluk, konsantrasyon bozukluğu, gece uykudan nefes darlığı ve çarpıntı ile uyanma, unutkanlık, göğüs ağrısı, sıkışma... Tüm bunlar COVID-19 ile başlayıp hastalık negatife dönse de bir türlü iyileşmek bilmeyen Uzun COVID etkileri. Yani hasta kan değerleri ve radyolojik olarak iyileşmesine rağmen bu tarz şikâyetler ile geri gelebiliyor" diyor.NE SEBEP OLUYORPeki, ne sebep oluyor Bu konuda yürütülen yeni araştırmalar ne söylüyor Prof. Dr. Köksal diyor ki: "Hâlâ kesin sebebi doğrulanabilmiş değil. Ancak COVID-19, vücutta AC2 reseptörü olan her yere bağlanabiliyor. Ancak araştırmalar, Uzun COVID'e neden olan en önemli etmenin, virüse karşı vücudun geliştirdiği bağışıklık tepkisinin bir yansıması olabileceğini doğrular nitelikte. Şöyle ki; virüs vücuda girdiği anda -ilk fazda- çoğalmaya başlıyor. İkinci haftadan itibaren stokin fırtınası dediğimiz hadise yaşanıyor. Yani savunma hücreleri virüsü yok etmek için ciddi bir tepki veriyor. Bu aşırı stokin salınımı ise konak hücreye zarar verebiliyor. Yani vücut kendi antikorunu yabancı gibi algılayıp ters reaksiyon veriyor. Bu sendrom genç ve sağlıklı, önceden tıbbi sorunları olmayan genellikle enfeksiyonu daha hafif geçiren kişilerde de kaydedilebiliyor. Ama en çok kadın hastalarda, gençlerde de daha çok çarpıntı olarak görülebiliyor."OMİKRON BAĞLANTISI BELLİ DEĞİLCOVID-19 tanısı olan hastaların yaklaşık yüzde 15-20'sine yakınının Uzun COVID kaynaklı sıkıntılar yaşadığını belirten Prof. Dr. Köksal, "Türkiye genelinde net bir araştırma olmadığı için bir oran vermek de pek mümkün değil. Omikron'a yakalanan kişilerin Uzun COVID geliştirme olasılığı daha mı yüksek yoksa daha mı düşük Onun için de devam eden çalışmalar var. Durumun yeni varyantla enfekte olan hastalarda farklı tezahür edip etmediğini söylemek için henüz çok erken" diyor.100 MİLYON İNSAN ETKİLENDİCOVID-19'a yakalanıp iyileşmesine rağmen semptomların görülmeye devam etmesi durumuna 'Uzun COVID' deniyor. Dünya genelinde yaklaşık 100 milyon insanı etkileyen bu durumda, hastalar iyileşseler bile kendilerini güçsüz bırakan semptomlarla haftalar, aylar ve hatta yıllar boyunca birlikte yaşamaya devam ediyor. Araştırmalara göre, COVID-19 hastalarının yüzde 10-30 arasındaki kısmı 'Uzun COVID' semptomlarından şikâyetçi.HAFİF GEÇMİYORPROF. Dr. Köksal 'virüs eski gücünde değil'