Bunun adı 'hayranlık' değil, ısrarlı takip

Oyuncu Serenay Sarıkaya, Etiler'deki evine girerken 'takıntılı' hayranının saldırısına maruz kaldı. Oyuncu Ezgi Mola, bir oyun sonrası poz verdiği 'takıntılı' hayranının 6 yıldır kendisini taciz-tehdit ettiği iddiasıyla savcılığa gitti. Şarkıcı Aleyna Tilki, jilet tellerle korunan evine giren 'takıntılı' hayranı yüzünden evini taşıdı. Dünyaca ünlü, genç tenisçi Emma Raducanu'nun da başı 'stalker'ı ile dertte. Size bunun gibi daha çok 'stalk' hikâyesi sıralayabilirim. Ama uyarayım! Bunun adı hayranlık değil, ısrarlı takiptir! Yapan cezalandırılmalı ve yardım almalıdır. Neden mi Ben sordum, uzmanlar anlattı.ISRARLI TAKİP SUÇ KABUL EDİLSİN'Stalking' konusunda araştırmalar yapan, makaleler yazan Avukat Selin Nakıpoğlu'nu aradım. Türkçe'ye de artık iyice yerleşen 'stalking', 'ısrarlı takip' ne demek Nakıpoğlu kelimenin özünün bir avcılık tabirinden geldiğini belirterek, "Bir hayvanı yakından sessizce, dikkatlice, gizlice takip etmek-sezdirmeden avına yaklaşmak, ölçülü, azimli adımlarla ilerlemek, sinsice takip etmek demek. Şimdi bu kavramı gerçekliğe uyarla. 'Takıntılı' denilen hayranların ya da boşandığın eş, ayrıldığın erkeğin de tam olarak yaptığı bu. Israrlı takibin temel karakteristikleri; kasıtlılık, tekrarlama ve maruz kalanda yaratılan sürekli korkudur. Peki, nasıl Tıpkı bir avcının avını sürdüğü gibi; takip ederek ya da mağdur ile herhangi bir şekilde iletişim kurmaya çalışarak (fiziksel ya da sosyal medya üzerinden) mağdurun bulunduğu herhangi bir kamusal veya özel alana gizlice sızarak, mağdura ait herhangi bir mülkün masuniyetini ihlal ederek, mağduru gözetleyerek... Tüm bunlar ısrarlı takip davranışları. Israrlı takip, Amerikalı aktris Rebecca Schaeffer'ın aylarca kendini takip eden bir hayranı tarafından öldürülmesinin ardından Amerika'da suç olarak kabul edildi. Ancak ısrarlı takip TCK'de kavram olarak geçse de tanımlı bir suç değil. O nedenle de ayrı bir yargılama biçimi olarak görülmemektedir" diyor.SİSTEMATİK ŞİDDETNasıl yani Israrlı takibin Türkiye'de bir cezası yok mu, doğru mu anladım Nakıpoğlu, 'Evet, doğru anladın' diyerek, durumu şöyle özetliyor: "Israrlı takip; tehdit, şantaj, takip, özel hayatın gizliliğinin ihlali gibi davranışların toplamı ve İstanbul Sözleşmesine göre de şiddetin bir türüdür. Israrlı takip hiç yaşanmamış hatta taraflardan birisinin haberi dahi olmadığı olaylar üzerinden gerçekleşebileceği gibi yaşananhikâyesi olan bir ilişki üzerinden de gerçekleşebilir, ki hafife alınan 'saplantılı' (eski eş, nişanlı, sevgili gibi) kişilerin eylemleri taciz, tehdit, yaralama hatta ölümle sonuçlanan olaylara kadar varabilmekte. O nedenle ısrarlı takibin münferit bir suç olarak düzenlenmesi şart! 5. yargı paketi düzenlendiği zamanlarda bu konuşulmuştu ancak bir ilerleme sağlanmadı."DİJİTAL ŞİDDETE DİKKAT"Israrlı takibe maruz kalanların birçoğu dijital şiddete de maruz kalıyor. 'Siber-takip' pek çok ülkede suç ancak Türkiye'de bunun da karşılığı yok. Bazı kolluk kuvvetleri ve savcılar şikâyeti ciddiye alırken, büyük çoğunluğu da bu şiddet türünden haberdar değil. Oysa siber yolla ya da fiziki olarak, 'ısrarlı takip' suçtur, buna maruz kalanlar (araştırmaya göre) yüzde 90 oranında kadınlardır. Ve günün sonunda bu şiddeti yapan değil, buna maruz kalanlar hep hayatını kısıtlamak zorunda kalıyor. Mesela evini ya da gittiği mekânı değiştiriyor, sosyal medyasını komple kapatıyor. Neden suça maruz kalan kendini kısıtlamak zorunda Git, suçu yapanı engelle! 'Hayran olduğu için yaptı' gibi mazeretler ise faillere cesaret vermekte."ISRARLI TAKİP SİSTEMATİK ŞİDDETTİRCerrahpaşa Tıp Fakültesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gökhan