Küçük partilerin akıbeti

Seçimler yaklaşırken en fazla merak edilenlerden biri, yeni ve küçük partilerin ne kadar oy alacakları. Günlerdir gündemi önemli oranda Memleket Partisi, Yeniden Refah Partisi, DEVA Partisi vs. meşgul ediyor. 2018 Milletvekili Seçimi Kanunu'nda yapılan değişiklikle getirilen ittifak sistemiyle yüzde 10 baraj engelinden kurtulan küçük partilerin siyasi hayattaki etkisi de arttı. İttifak oyları sayesinde küçük partiler de normal halde sandalye kazanamayacağı bir seçim bölgesinde sandalye elde edebilir oldu. Öte yandan, büyük partilerin artık oylarını tamamlayarak daha fazla milletvekili çıkarabilmeleri için küçük partilerin oylarına ihtiyaç duymaları ve iktidara gelmek için gereken 501 hedefi, büyük partiler için de küçük partileri kıymetli kıldı. Ancak 6 Nisan 2021 tarihli değişiklikle durum ittifaklar açısından hayli değişti. Bu değişiklik sonucu, ittifak oyu kalktığı için küçük partiler bir önceki genel seçimlerde olduğu kadar avantajlı konumda değil. Ancak bıçak sırtı geçecek yarışta bir oyun bile önemi konuşuluyorken, yüzde 1 oy ihtimali dahi küçük partileri kıymetli hale getirmeye yetiyor. Yeni düzenleme ve küçük partiler 2018 genel seçimlerinde, ittifakın toplam oyunun yüzde 10'u geçmesi halinde oylar ittifak içinde toplanıyor ve ittifak içerisindeki partilerden hangisinin milletvekili çıkaracağı da ittifak içerisinde aldıkları oya göre belirleniyordu. Daha anlaşılır olması açısından Adıyaman örneğini hatırlayalım: Yaklaşık 191 bin oy alan AKP 4 milletvekili, 41 bin oy alan CHP ise 1 milletvekili çıkarırken, 53 bin oyu bulunan HDP milletvekili çıkaramamıştı. Çünkü CHP ile ittifak halinde olan İYİ Parti'nin aldığı oylarla birlikte toplamda 60 bin oya ulaşmış olan Millet İttifakı'nın oyu esas alınmış, devamında ittifak içerisindeki oy oranlarına göre CHP milletvekili çıkarmıştı. Ancak 6 Nisan 2021 tarihli değişiklikle bu artık mümkün olmayacak. Zira, en basit tabiriyle, ittifak oyları kalktı. Bu da şu anlama geliyor, ittifaklar içinde ne kadar az liste ile seçime girilirse o kadar avantaj kazanılmış olacak. Bu da