Herkesin sözlüğünün "yılın kelimesi" olur da bizim neyimiz eksik. Almanya yılın kelimesini 1971'den bu yana seçiyor.American Dialect Societyise 1990 yılından beri ABD'de yılın kelimesini seçiyor. Biz yılın kelimesi kervanına 2024 yılında katıldık ve nihayetTürk Dil Kurumu da birkaç kelime seçip oylamaya sundu. "Kalabalık yalnızlık"Türkiye için yılın kelimesi oldu. Ben kelimeyi yılın kelimesi olarak kabullenememekte mazurum DavidReisman'ın alt başlık olarak "Amerikan Toplumsal Karakterinin Değişimi Üzerine Bir İnceleme" adını taşıyan ve 1961 yılında yayımlananYalnız Kalabalıkkitabını hatırlattığı içinkelime bana 2024'ün kelimesi olarakdeğil de Amerika'nıneski ruh hali olarak geldi.

Cambridge sözlüğü 2024 yılını tanımlamak için "manifest" kelimesini seçmiş. Tam olarak ne anlama geldiğini bilmese de Insta ahalisi bol bol manifestledi malumunuz. Türk dizi izleyicileri nasıl manifest edileceğini Sandık Kokusu dizisinin zengin koca avına çıkmış Ayça'sından aşina. "Manisfest"i batıl inançların güncellenmesi olarak da anlayabilirsiniz. Akıllıya kırk gün deli dersen deli olur misali, "Kırk gün çok güzel bir evde oturacağım yakında, bahçesi şöyle, önünde arabası böyleolacak" diye manifest ediyor. Diyeceksiniz ki bu 6 Mayıs'ta Hıdırellez kutlaması için gül ağacının altına kese bağlamaya, çamurdan evler arabalar yapmaya benzemiyor mu Onlar dua niyetine isteniyordu, üç boyutlu idi; bu yeni tarz ise sadece yazı ile beklentiye girmek. Sihirli kelimelerinizi yazıyor, yazdığınıza "bütün kalbinizle inanıyor", sonra da yazılanların gerçekleşmesini bekliyorsunuz. Böyle anlatıyor manifestin yolunu yordamını öğretenler. Her çağın kendine uygun büyüsü, batıl inancı oluyor ya dijital çağın sosyal medya ahalisininbatıl inanç ritüeli de böyle. Velhasıl akletmeyiş baki, batıla el bağlamaksa enva-i çeşit.

Sözlükler ve yılın kelimesi meselesi uzun. Bana seçtiğin kelimeyi söyle sana ruh halini anlatayım misali konu uzar da uzar.

Başlığa gelince... Dijital devrimin önemli bir kısmının tamamlandığı 2020-2022 yılları arasında, yani küresel pandemi günlerinde insanların bilinç altına negatif tohumlar ekildi. Negatif tohumların bire bin verimliliğe kavuşması için korku atmosferi şarttır. Korku atmosferi ortamı ele geçirdiğinde bilinç daima negatif olanın peşinden gidecektir.

Kelimelerin negatif yükünden neyi kast ediyorum Her türlü durumu tasvir etmek için muhakkak kıyamet, intikam kelimeleri kullanılıyor. Bir örnek vermem gerekirse "Evde kal" günlerinin ardından dünya evden dışarı çıkarken; bazı insanların çılgınca alışveriş yapması"intikam alışverişi" olarak tescillendi. Nitekim bendeniz de bu konu ile ilgili olarak bir yazı yazdım.

En son intikam kelimesi uyku ile daha doğrusu uykusuzluk ile eşleştirilmiş: İntikam uykusuzluğu.

Yoğun mesai ile geçen bir günün ardından evine dönen insanların evine ne kadar geç gelirse gelsin muhakkak evde birkaç saat geçirdikten sonra uykuya gittiğini tasvir etmek üzere bendeniz yıllardır "ev zamanı" tabirini kullanıyorum. Dış dünyada geçen yorgun saatleri evinde yaşayacağı birkaç saat ile telafi etme ve bunun için uykusundan feragat etme. Bendenizin "ev zamanı", kelimelere negatif içerik yükleyiciler tarafından"intikam uykusuzluğu" olarak kavramlaştırılmış. İntikam uykusuzluğunun özellikle beyaz yakalılar arasında yaygın olduğu söyleniyor.

Negatif yükü ile dikkatimize sunulan son kelime sözlüklere henüz girmiş olan doomspender. Türkçe'ye "kıyamet harcaması" diye geçmiş. Geleceğe dair umudu olmayan insanların ellerindekini yarın için bir kenara koymak yerine bugün harcamaları. Bu yeni bir durum mu Bir davranışın ne kadar yeni olduğunu ya da eski olduğunu anlamak için deyim ve atasözleri iyi bir teyit aracıdır. Ninelerimizin çok kullandığı bir atasözü vardır. Beni bağışlayın, sonunu getiremeyeceğim söz şöyle: Ayranı yok içmeye tahterevanla gider ...