I-Bazen insanın kişisel tarihindeki milatlarla ülkenin miladı hatta dünyanın miladı aynı zaman dilimine rast gelebilir.Mesela Şubat 2022. 32 yıldır yayın hayatına devam etmiş, hanelerimizde baş köşeye oturmuş, iki kuşak yazar yetiştirmiş Dergâh Dergisi, Şubat sayısında ekonomik sebeplerle yayınına ara verdiğini duyurdu. Şubat 2022, Dergâh'ın son sayısı oldu.Son sayı, merhum Mehmet Genç'in 1966 yılında yazdığı ve fakat ancak ölümünden sonra yayınlanması için emanet ettiği makale ile açıldı. Oldukça derin bir bakış açısı ve tasvir içeren makaleyi henüz layıkıyla sindirememiş, üzerinde fikretmeyi henüz tamamlayamamıştık ki Putin, Ukrayna'ya saldırdı. Bazı yorumcular, Üçüncü Dünya Savaşı'nın gelmekte olduğunu, bazıları ise Birinci Dünya Savaşı'nın hiç bitmemiş olduğunu söyledi. Merhum Mehmet Genç Hoca'mızın ölümünden sonra yayınlanmasını vasiyet ettiği makale, ancak bu kadar "zamanında" yayınlanmış olabilirdi.Merhum Mehmet Genç, 18 Mart 2021'de aramızdan ayrıldı. Çanakkale Şehitleri'ni andığımız her 18 Mart'ta aramızda olacakmış gibi öldüğü günün tarihi bile "tarih" idi.Ölümünden sonra yayınlanması için makalenin emanet edildiği İhsan Ayal, Mehmet Genç'in Birinci ve İkinci Dünya Savaşı uzmanı olduğu bilgisi ile takdim etti metni:"...Okuyacağınız yazı, geçen yılın Mart ayının 18'inde dar-ı bekâya irtihal eden Mehmet Genç hocamın şimdiye kadar hiçbir yerde neşredilmeyen entelektüel seviyesi oldukça yüksek bir makalesidir... Mehmet Genç sadece Osmanlı tarihçisi, Osmanlı iktisat tarihçisi veya tarihçi değil, Schopenhauer'vari 'bir hayat filozofu' idi. Hoca, hadiseleri değerlendirirken büyük bir tarih filozofu gibi değerlendirirdi. Pek az kimsenin bildiği bir şey var: Mehmet Genç, dünyada en iyi teori bilgisine sahip, en iyi sanayi devrimi mütehassısı, Birinci ve İkinci Cihan Harbi mütehassısı sayılabilecek nadir insanlardan biriydi. Çok iyi bir felsefi müktesebatının yanında mütekâmil manada bir matematikçi de sayılırdı. Bu itibarla sözü fazla uzatmadan Hoca'nın her cümlesini bir 'kazıye-i muhkeme' hükmünce okuyup anlamak gerekir."1966 yılında yazılmış bir makale ne vesile ile İhsan Ayal'a emanet edilmişti"2010 yılıydı, rahmetli hocamın evinde iki cihan harbi ve kapitalizm-nasyonal sosyalizm üzerine sohbet (1. ve 2. Cihan Harbi) ediyorduk. Sohbet belirli bir noktaya eriştikten sonra Hoca'ya 'Hocam, eğer Hitler İkinci Cihan Harbi'nde zafer elde etmiş olsaydı ona nisbet edilen Nasyonal Sosyalizm ideolojisi kapitalizmden daha az mı kıyıcı, yıkıcı olurdu Kapitalizmin tarih sahnesindeki macerası nasıl seyrederdi' şeklindeki sorum üzerine, raflardaki meşhur klâsörlerden birini işaret ederek; 'Şu klasörü indir orada 'Nasyonal Sosyalizm' başlıklı bir yazı bulunmaktadır. Sen onu bir oku, zihninde istifham kalırsa sohbete devam ederiz' dedi. Hemen klasörü indirerek Hoca'nın işaret ettiği makaleyi alıp bir solukta okudum. Makale 8.08.1966 tarihli daktiloyla 6 sahife şeklinde yazılmış bir metindi. Çok heyecanlanmıştım, 'Hocam bu metin daha önce bir yerde neşredildi mi' diye sual ettim. Hoca 'Hayır. Hiçbir yerde neşredilmedi. Şimdiye dek de sakladım. Ben vefat ettikten sonra, sana vasiyetimdir, bunu neşredersin' dedi." Mehmet Genç Hoca'nın zaman içinde dinlenmiş ve demlenmiş olan "Nasyonal Sosyalizm" makalesi, günümüze çok çarpıcı bir şekilde ışık düşürüyor.Makalenin bütünlüğünü bozmaktan korksam da tadımlık cümleler paylaşmaktan kendimi alamadım. Buyurunuz:"Birinci Dünya Savaşı, Alman açlığı ve İngiliz cimriliği yüzünden dört yıl dünyaya kan kusturdu. Sonunda Almanya, doymak yerine elindekini de kaptırdı. Avrupa'nın öteki üstünlükleri artarak devam eden bu en dinamik ve büyük milletini yolunmuş kaza çeviren bir son, son değil bir başlangıç alabilirdi ancak ve böyle oldu.""Nasyonal-sosyalizm bir rejim, bir ideoloji değil, bir üslûp, bir psikoloji, bir mitolojidir. Bir kişinin parti, devlet ve Dünya Savaşı hâlinde devleşmesinin biyografisidir. Nasyonal-sosyalizmin yalnız Almanya hem de iki savaş arası Almanya'sı dışında değil, Führer'inden de ayrı olarak düşünülmemesinin, düşünülememesinin gerçek nedeni de burada gizlidir. Faşizm savaşla bitmedi, şurada burada izleri, hatta dirilme emareleri bile var. Oysa