Tohum bankaları gıdanın güvencesi

Sofralarımıza tarladan bereketi taşıyan bankalar bunlar. O kadar önemli ki... Geleceğin güvencesi. Kapıları çelikten, özel şifreli. Giriş-çıkış denetimde. Tohum gen bankaları, beslenme sorununun yaşanmaması, gıdaya ulaşım için ciddi bir şans.Tarım alanında önemli konulardan biri de tohum arz güvenliği. Gelecek yıllarda üretim, beslenme ve gıda tedariki daha önem kazandıkça tohumculuğun da değeri yükselecek. Bunu şimdiden gören ülkeler var. Türkiye de bir süredir kendi tohumunu, fidesini üretme konusunda ciddi adımlar atıyor. Hatta ülkemizin bu alandaki ihracat potansiyeli de sürekli gelişiyor. En son rakamlar, 86 ülkeye tohum ihracatı yaptığımız yönünde. Belki elde edilen gelir büyük değil, ama gıda milliyetçiliğinin yoğunlaştığı bir dönemde stratejik önemi var.Yerli tohumda üretim 150 bin tondan 2022 itibarıyla son 10 yılda 1 milyon 59 bin tona çıkarıldı. Büyük bir sıçrama. Aslında bu sektöre gönül verenlere tam destek verilse Türkiye'nin daha büyük bir gelişme yaşaması işten bile değil. Dünya sertifikalı tohum piyasasında 10. sıradayız. Küçük desteklerle bu sıra 5'e çekilebilir.İzmir ve Ankara'da Ulusal Tohum ve Gen Bankalarımız var. Bu bankalar para değil, umudu ve toplumsal geleceği biriktiriyor. Sermayesi gıda. Faizi mutlu gelecek. Birikimleri öyle değerli ki: Açlık ve yoksullukla mücadele, kendine yeten ülke avantajı elde etme... Burada 4 binden fazla türde 100 binden fazla tohum örneği korunuyor, geliştiriliyor, yaygınlaştırılıyor.Gitgide yoksullaşan, fakirleşen, kaynakları tükenen ve gıda erişimi konusunda büyük sorunlar yaşayan dünya adına önemli çözüm arayışları bunlar.Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren tohum bankalarımız, tıpkı Merkez Bankası gibi önemli. Tohum bankaları, yerel çeşit tohumların, ata tohumların geliştirilmesi konusunda önemli çalışmalar yapıyor. Aslında ülkemizde tohumla ilgili çalışmalar 1930 yıllarından itibaren başlamış. İmza malum, büyük devlet adamı Mustafa Kemal Atatürk. Atatürk'ün direktifi ile Eskişehir'de başlayan çalışmalar hep gelişmiş, büyümüş.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6715756;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6715756;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardr-hakan-tartantohum-bankalari-gidanin-guvencesi-6715756' });Bugün Tohum Gen Bankası'nda tohumlar iki set olarak saklanıyor. Biri gelecek kuşaklar için, yani üretim ve etkin gıda sağlanması adına. Diğeri araştırmacılar için. Bu tohum nasıl geliştirilir Kuraklığa dayanıklı hale nasıl getirilir Verim nasıl artırılırSağlıklı ve verimliTürkiye tohum genetik kaynak ve gelişimde iyi bir noktada. Akdeniz ve Orta Doğu için stratejik konumu ve iklim avantajları bu anlamda bir şans. Tahıl ürünlerinde, yemeklik tahıl bitkilerde, yemeklik tane baklagillerde, yem bitkilerinde, sebze ve meyvelerde, tıbbi aromatik bitkilerde ve özellikle kestanede hem genlerin korunması, hem geliştirilmesi, hem de sağlıklı ve verimli ürünler yaratılması için bilim insanları çalışıyor.Hem yerel çeşitler, ata tohumları, hem de doğada kendiliğinden gelişen yabani örnekler önemli. Üstelik bu bankadan çıkan ürünler sağlığa zararlı değil. Aksine, bunların hiçbir sakıncası, yan etkisi yok. Oysa genetiği değiştirilmiş ürünler zararlı. O yüzden bu banka değerli. Çelik kapısının arkasında, özel koşullarda korunan ve gözden bile sakınılan tohumlar, yarınlara yönelik umutları da taşıyor. Güçlü, kendine yeten Türkiye olmak. Atatürk'ün koyduğu hedef doğrultusunda... "Köylü milletin efendisi" sözünü şiar edinerek. Üreten, üretimi güçlendiren herkesi destekleyerek.Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Ali Peksüslü, zorlu, riskli ama umut dolu bir bankacılığın çalışkan neferi. Şunları söylüyor:"Devletimiz önemli işler yapıyor. Bu tohum ve gen bankaları geleceğimiz adına önemli bir güvence. Ülkemizin ilk Ulusal Tohum Gen Bankası bünyemizde. Islahi geliştirme, üretime sunma ve koruma görevlerini en iyi şekilde yürütüyoruz. Bu banka büyüdükçe, geliştikçe ülkemize katkısı da büyüyecek."Gen haritalarıGelecekte tarımsal verimliliği artırmak adına gen haritaları çıkacak. Domatesi kokusu, lezzeti ile tanıyacağız. Türkiye'de de bu çalışmalar gelişmeli. Yerel çeşitler daha yoğun emekle toplanmalı.