Yaz aylarında iştah genellikle azalabilir. Sıcak hava, uzayan günler ve değişen rutinler öğün saatlerinin ertelenmesine, öğün sayısının azalmasına ve genellikle daha hafif beslenme tercihlerine neden olur. Azalan iştah ve öğün sıklığı, risk değil fırsat olabilir. Bu noktada planlı ve kontrollü bir şekilde uygulanan aralıklı oruç modeli, son zamanlarda bilimsel olarak desteklenen bir yöntem olarak öne çıkıyor. Araştırmalara göre hem insülin duyarlılığını artırabiliyor, hem de kan şekeri ve lipid dengesini iyileştirebiliyor. Ancak bu yaklaşımın mutlaka bireysel sağlık durumu göz önüne alınarak, diyetisyen kontrolünde uygulanması gerektiğinin altını çizmek istiyorum.

Atlamak mı, planlamak mı

Bu aylarda kahvaltının geciktirilmesi, öğle öğününün atlanması ve akşam yemeğinin hafif geçiştirilmesi sıkça karşılaşılan bir tablo. Ancak bu dengesizlik, kan şekeri seviyelerinde dalgalanmalara neden olabilir. Öğün sayısını bilinçli şekilde düzenlemek ve zaman kısıtlı beslenme ya da aralıklı oruç gibi yaklaşımları kontrollü şekilde uygulamak, hem iştah yönetimi hem de diyabet kontrolü için etkili olabilir. Örneğin, sabaha hafif bir yulaf kasesi ile başladıysanız özellikle protein içeriği yüksek bir akşam öğünü tercih etmek önemlidir. Izgara balık, yumurta, mercimek salatası veya nohutlu sebze yemekleri gibi alternatifler hem kas dokusunu korumaya yardımcı olur, hem tokluk süresini uzatır hem de gece boyu kan şekeri dengesini destekler. Dengeli kan şekeri ve tokluk için protein kaynaklarınızın yanına mutlaka salata veya sebze sote gibi lif kaynakları eklemeye özen gösterin.

Aralıklı oruç yöntemleri

16/8 yöntemi: En çok kullanılan yöntemlerdendir. Gün içinde 16 saat aç kalmayı ve sekiz saat yemek yemeyi ifade eder. Yani sabah kahvaltınızı 10.00 gibi yaptıysanız akşam yemeğinizi 18.00'da tüketmeniz gerekir. Açlık süresinde su, kahve, çay ve diğer kalorisiz içecekleri tüketebilirsiniz. Aralıklı oruç kadınlarda ve erkeklerde farklı etki gösterebiliyor. Sebebi ise kadın metabolizmasının hormonlarla doğrudan ilişkili olması.

10/14 yöntemi: 16/8 yöntemiyle aralarındaki fark açlık sürenizin kısalması. Bu yöntemin kadınlarda daha olumlu sonuçları olduğuna dair çalışmalar yapılmaya devam ediyor.

5/2 diyet: Haftanın herhangi iki gününde düşük kalorili diğer günler normal bir beslenme düzeniyle beslenmeyi önerir.

Gün aşırı oruç: Bu, haftada bir veya iki kez, örneğin bir gün akşam yemeğinden ertesi gün akşam yemeğine kadar yemek yemeyerek, 24 saat boyunca aç kalmayı hedefler.