Türkiye'nin iş dünyası, köklü aile şirketleriyle dolu. Her biri, bir başarı hikayesi, bir emek öyküsü. Ama ne yazık ki bu öyküler çoğu zaman ikinci ya da üçüncü nesle geldiğinde tatsız sonlarla noktalanıyor. Özellikle de Ege Bölgesi'nde birçok şirketin böyle kötü sonlarına tanıklık ettik.

Peki neden Neden bu kadar parlak başlayan hikayeler, nesil değişiminde bu kadar zorlanıyor

Öncelikle şunu söylemek lazım, aile şirketleri Türkiye'nin ekonomik omurgasını oluşturuyor. Ancak bu şirketler ikinci ve üçüncü nesle geçerken ciddi sorunlarla karşılaşıyorlar. Aile anayasası oluşturulamıyor, miras kavgaları çıkıyor, aile içi dengeler bozuluyor ve sonuçta şirketler bölünüyor veya dağılıyor.

İlk nesil, genellikle sıfırdan başlayarak büyük bir başarı hikayesi yazan kahramanlardan oluşuyor. Fabrikada, dükkanda, ofiste uzun saatler çalışarak, alın teri dökerek, kazandıkları her kuruşu şirketlerine yatırarak bir şirket kurmuşlar. Onlar için şirket, sadece bir iş yeri değil, bir yaşam biçimidir. Onların gözünde şirket, çocuğundan farksızdır. Bu nedenle, her detayı düşünülerek, her adım planlanarak büyütülmüştür.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

İkinci nesil ise genellikle bu büyük mirası devralan, ancak aynı zamanda büyük bir sorumluluk yüklenen nesildir. İşte burada işler karışmaya başlar. Birinci nesil, şirketi kurarken gösterdiği özeni, şirketin devamı için gerekli olan yapısal dönüşümlerde gösteremeyebilir. Aile anayasası oluşturulmamış, kurallar belirlenmemiş, yetki ve sorumluluklar net bir şekilde tanımlanmamıştır.

Aile anayasası, aslında aile şirketlerinin sağlıklı bir şekilde nesilden nesle aktarılabilmesi için bir yol haritasıdır. Ne yazık ki, Türkiye'de bu anlayış henüz tam olarak yerleşmemiş durumda. Aile anayasası olmayan şirketlerde miras kavgaları, yönetim krizleri ve aile içi çatışmalar kaçınılmaz hale gelir.

Aile şirketlerinin bir diğer büyük sorunu ise kriz yönetimi ve uzlaşma kültürünün eksikliğidir. Kriz dönemlerinde, duygusal tepkiler ve bireysel çıkarlar ön plana çıkabilir. Bu durum, şirketin uzun vadeli çıkarlarının göz ardı edilmesine yol açar. Aile üyeleri arasında yaşanan çatışmalar, şirketin itibarını zedeleyebilir ve çalışanların motivasyonunu düşürebilir.

Bu süreçlerin sonunda bir zamanlar başarıdan başarıya koşan aile şirketleri, iç çekişmeler ve yönetim krizleri nedeniyle zor günler geçirmeye başlar. Aslında sorun, şirketin kendisinde değil, yönetim anlayışında ve aile içi dengelerde yatmaktadır. Eğer aile anayasası oluşturulup, yetki ve sorumluluklar net bir şekilde tanımlanabilirse, kriz yönetimi ve uzlaşma kültürü geliştirilebilirse, aile şirketlerinin uzun ömürlü olması mümkün olabilir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Türk iş dünyasının bu kanayan yarasını sarmak için, aile şirketlerinin eğitim ve profesyonel destek alması büyük önem taşıyor. Aile anayasası oluşturulması, yönetim kurullarının profesyonelleşmesi ve kriz yönetimi konularında eğitimler verilmesi, aile şirketlerinin geleceğini güvence altına alabilir.

Unutulmamalıdır ki, güçlü bir aile yapısı ve sağlam bir yönetim anlayışı, şirketlerin uzun ömürlü olmasının anahtarıdır.

Peugeot'yu nasıl bilirsiniz

Markaların değişimi, dönüşümü beni hep ilgimi çekmiştir.

Michelin rehberini, Michelinli restoranları takip ediyorsunuzdur.

Bir lastik markasının pazarlama stratejisi ve iletişimi markayı bugün çok farklı bir boyuta taşıdı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu rehber sayesinde Fransa'daki sayılı ve saygın araba sahiplerine, ülkedeki en iyi restoran ve kafeleri önermeyi planlıyorlar.

Aslında amaç insanları yola çıkmaya teşvik etmek. 1900 yılında rehberin ilk ücretsiz baskısı dağıtılıyor. Araba sahiplerine pratik bilgiler sunan bu rehber giderek popüler hale gelmeye başlıyor.

Ve geldiği noktayı hepimiz biliyoruz.

Seyahat edenler ve gastronomiye meraklı olanlar ellerinde Michelin rehberiyle geziyorlar.

Aslında buna benzer farklı bir öykü de var.

Michelin kadar bilinmiyor olabilir.

O da Peugeot'ya ait...

Aslında Peugeot da bir biber değirmeni olarak işe başladı. Fransız şirket araba ürettiğinden daha uzun süredir biber, tuz ve kahve değirmeni yapıyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Klasik bir ahşap biber değirmenine benziyor. Muhtemelen farkında olmadan bir tane kullanmışsınızdır.