Abdülhamit sansürlemişti ama... (1)

"Dezenformasyonla Mücadele Kanunu", Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Muhalefet bu kanuna "Sansür Kanunu" diyor. Özellikle 29. madde üzerinde duruluyor. Bu maddenin bütün hür fikirlerin önünü keseceği iddia ediliyor. O maddeye bakalım: "Halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak. Failin, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde söz konusu ceza yarı oranında artırılacak." Önce dil meselesi... Bu maddede iki kelimeye takıldım. "Saikiyle" ve "elverişli" Önce çok kısa "elverişli" üzerinde duracağız. Bu kelime, "işe yarar" demektir, müspet manası vardır. Bu cümlede kullanılmamalıydı. "Elverişli şekilde" yerine "yönelik" veya "bozmak için" denebilirdi. "Sâik" Arapçadan gelme. "Sevk" kelimesiyle bağlantılı. Kelimenin sonundaki ses "kaf"tır. Arapça bir ince, bir kalın "k" bulunur. Bu kelimeyi "sâikıyla" okursunuz. "â"da şapkayı atalım, ama "kaf"tan sonra "saikıyla" yazılabilir. ("Saik" için bazı açıklamalarında, "neden" ve "güdü" kelimeleri verilir. Yanlış. "Neden", soru zarfıdır. "Saik" yerine de "sebep" yerine de kullanılamaz. Türkçemizi kısırlaştıran belli başlı kelimelerdendir. "Güdü"den hiç bahsetmeyelim!) Osmanlı yazısına özenenler, nerede elif görseler, elif-i maksure görseler, şapkayı konduruveriyorlar. Kâfi görmüyorlar, "ayın" sesini de şapkalıyorlar, Arapçadan gelmiş sık kullanılan kelimeleri şapkaya boğup okuma akışı duraklatılmamalı. II. Abdülhamit'in sansürüne gelmeden önce ismi üzerinde anlaşalım: II. Abdülhamit'e inkıyat edenler "Abdülhamid" yazmaya özen gösterirler. Osmanlı yazısında tam yazılışının karşılığı "Abdülhamîd", burada "i" üzerindeki şapka ("") geçiliyor, "d"de ısrar ediliyor. Türkçede son ses "t"ye dönüşür. (Patlamalı patlamasız ses meselesi.) Israra gerek yok "d" yazarak Abdülhamit'e tazimde bulunulmuyor. Bir de "Hamid(t)" var... Ünlü şair Abdülhak Hamit Tarhan'ın adından hatırlarsınız. Hamit'in adı "Hâmid" yazılır. Bir şey daha: İsminin aslını yazmak isterseniz Abdü'l-hak yazmanız gerekir. Abdülhamid de isim tamlamasıdır; Abdü'l-hamîd yazılır. Kelimeler, terkipler Türkçeye