Toplu sözleşme ikramiyesinde ısrar edilen düzenleme AYM'den tekrar döner

Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm gereğince sendika üyesi memurlara yapılan toplu sözleşme ikramiyesine ilişkin yeni bir teklif torba kanuna ilave edilecek. Elbette ortaya çıkan soruna kısa sürede çözüm üretilmesi sevindiricidir. Ancak teklif metni incelendiğinde çok da sevinilecek bir düzenleme olmadığı anlaşılıyor. Bu yazımızda konuyu farklı açılardan incelemeye çalışacağız.Rekabet ihlaline ve eşitliğe aykırı düzenlemeler iptal edilirSendikaların daha fazla üye kazanmak için çaba göstermesi elbette takdir edilecek bir durumdur. Ancak bunu kanuni düzenlemelerin sağladığı avantajla rekabet ihlali ile yapmaya çalışmak doğru bir yaklaşım değildir. Nitekim AYM, mevzuatla büyük sendikalara üye olmaya dolaylı yönlendirmeleri rekabet ihlali saymakta ve iptal etmektedir. Getirilen Kanun Teklifinde de iptal edilen önceki düzenlemede yer alan rekabet ihlaline ve eşitliğe aykırı düzenlemeler yer almaktadır. Nitekim Kanun teklifinde aynen; "Kamu görevlileri Sendikası'nın kurulu olduğu hizmet kolunda sendika üyesi olabilecek toplam kamu görevlisi sayısının en az yüzde birini sendika üyesi kaydeden kamu görevlileri sendikalarına üye olup aylık veya ücretinden üyelik ödendisi kesilen kamu görevlerine aylık veya ücretleri ile birlikte aylık 707 gösterge rakamının memur aylık sayısı ile çarpımı sonucu tutarda toplu sözleşme ikramiyesi ödenir. Toplu sözleşme ikramiyesi ödenen kamu görevlerine ayrıca toplu sözleşme desteği yapılmaz bu fıkraya göre üye sayılarının tespitinde ödeme tarihi itibari ile 4688 sayılı Kanunun 30. maddesi gereğince resmi gazetede yayımlanan en son tebliğ esas alınır." ifadesine yer verilmiştir.Daha önceki düzenlemede yer aldığı için iptal edilen yüzde iki üye kaydetme kısıtı şimdi de yüzde bire düşürülüyor. Ancak iptal için aynı gerekçeler bu durumda da yer alıyor. Çünkü teklif edilen düzenleme ile büyük sendikalara yönlendirme olacağı, küçük sendikaların zarar göreceği ve dışlanacağı için rekabet ihlali ve eşitliğe aykırılık nedeniyle iptalle karşı karşıya kalacaktır. Nitekim iptal edilen önceki düzenlemede aynen; "Kamu görevlileri sendikasının kurulu olduğu hizmet kolunda sendika üyesi olabilecek toplam kamu görevlisi sayısının en az yüzde ikisini sendika üyesi kaydeden kamu görevlileri sendikalarına üye olup aylık veya ücretinden üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylık veya ücretleri ile birlikte toplu sözleşmeyle belirlenen tutarda toplu sözleşme ikramiyesi ödenir. Toplu sözleşme ikramiyesi ödenen kamu görevlilerine ayrıca toplu sözleşme desteği yapılmaz."Görüleceği üzere getirilmeye çalışılan düzenlemenin iptal edilen düzenlemeden farkı yüzde ikinin yüzde bire düşürülmesidir. Yani mantık aynı.Büyük memur sendikalarının ısrarla iptal edilecek bir düzenlemeyi tekrar kanun teklifi olarak Meclise getirtip kanunlaştırmaya gayret etmeleri anlaşılır gibi değildir. Zira getirilecek düzenleme yeni bir iptale kapı aralayacaktır. Israrla teklife Kamu görevlileri Sendikası'nın kurulu olduğu hizmet kolunda sendika üyesi olabilecek toplam kamu görevlisi sayısının en az yüzde birini sendika üyesi kaydetme ifadesinin koydurulmasını anlamak mümkün değildir.Meclise getirilen Kanun Teklifi aynen geçerse üye sayısı yüzde birin altında kalan sendikalar bu durumun iptali için harekete geçecek ve muhalefet partileri de iptal için AYM'ye müracaat edeceklerdir. Daha şimdiden küçük sendikalar bağırmaya ve feryada başladılar bile.Büyük sendikaların ısrarla küçük sendikaları bitirmeye yönelik tutumları doğru değildir. Bırakın memurlar istediği sendikaya üye olsunlar ve rekabet sonucunda da sunulan hizmet kalitesi artsın. Hep benim olsun mantığını bırakın da küçük sendikalar da yaşasın ve büyük sendikaların yararlandığı aynı haklardan faydalansın.Daha önce de sürekli Danıştay tarafından iptal edilen ama her defasında da toplu sözleşme metinlerine koydurulmaya çalışılan dayanışma aidatı uygulamasında da memur sendikalarınca benzer bir yaklaşım sergilenmişti. Hepsi benim olsun mantığı doğru değildir ve yargıdan döner.Benzer düzenlemenin AYM tarafından iptal edilmesi sonrasında sendika üyesi personeller maddi olarak ilave aidat ödemek zorunda kaldılar ve büyük sendikalara tepki göstererek üyelikten istifa etmeye başladılar. Benzer bir yanlışta ısrar edilirse aynı sorunlarla karşılaşılacağını şimdiden hatırlatalım.Nitekim düzenlemenin AYM tarafından iptal gerekçesinde; "Kuralla kamu görevlileri sendikasının kurulu olduğu hizmet kolunda sendika üyesi olabilecek toplam kamu görevlisi sayısının en az yüzde ikisini üye kaydeden kamu görevlileri sendikalarına üye olma zorunluluğu öngörülmemiş ise de toplu sözleşme ikramiyesinin sadece bu sendikalara üye olanlara ödeneceğinin öngörülmüş olmasının bu sendikalara üye olmaya zorlayıcı nitelik taşıdığı dolayısıyla yeni sendikaların kurulabilmesini ve çalışanların dilediği sendikayı seçebilmesini fiilen engelleyici nitelik taşıdığı açıktır. Dolayısıyla kuralın anayasal yönden nesnel