SGK'nın faaliyet raporu acı gerçekleri ortaya çıkardı

Bu köşeyi takip edenler eleştirilme pahasına da olsa birçok gerçeği çekinmeden gündeme getirdiğimi hatırlayacaktır. Özellikle EYT ve 3600 ek gösterge düzenlemesi öncesinde adeta yalvardığımı ve sisteme katlanamayacağı bir yükü yükleyeceğini açıkladığımı hatırlayacaktır. Bu konularda yazılan ve çizilen ne varsa internet ortamında yer almaktadır. Bu yazımızda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı tarafından açıklanan 2023 Faaliyet Raporunu çerçevesinde acı gerçekleri rakamlarla açıklamaya çalışacağım.Emeklilere yapılan ödemeler sistemi zorluyorRaporuna göre; 1- 41-(a) sigortalılardan 10.685.554 kişiye toplam 894.279.455.019 TL, 2- 41-(b) sigortalılardan 2.861.770 kişiye toplam 203.894.958.718 TL,3- 41-(c) sigortalılardan 2.482.932 kişiye toplam 315.088.459.449 TL,Olmak üzere 2023 yılında toplamda 16.030.256 emekliye 1.413.262.873.186 TL ödeme gerçekleştirildi. Bu dönemdeki prim gelirleri ise 1.463.294 TL'dir. Her ne kadar tablolarda prim gelirleri toplamı 2.192.955 TL olarak görünmekte ise de bu rakamın içerisinde sadece 325.630 milyar devlet katkısı yer almaktadır. Dolayısıyla tablolarda bakılması gereken prim geliri tutarı 1.463.294 TL'dir. Bu rakamlara göre prim gelirleri ancak emekli maaşını karşılayabiliyor.Aktifpasif oranları alarm veriyorRapora göre göre 2023 yılı sonu itibarıyla; 1- 4a sigortalılar için aktif pasif oranı 1,822- 4b sigortalılar için aktif pasif oranı 1,15 3- 4c sigortalılar için aktif pasif oranı 1,59 olmak üzere ortalama aktifpasif oranı 1,66'dır. 2022 yılında ise bu oranlar şu şekildeydi; 1- 4a sigortalılar için aktif pasif oranı 2,37 2- 4b sigortalılar için aktif pasif oranı 1,27 3- 4c sigortalılar için aktif pasif oranı 1,48 olmak üzere ortalama aktifpasif oranı 2,01'dir.Rakamların ne kadar kötüleştiği açıkça görülmektedir. Bir de emekli olup da çalışanların aktif olarak görülmesi ve pasif rakamlarında yer almamasını eklersek durumun ciddiyeti daha iyi anlaşılır ve gerçek aktifpasif rakamının 1,66'nın daha da altında olduğu görülür.Sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi için aktif pasif oranının 41 olması gerekmektedir. Aslında EYT düzenlemesi bütün dengeleri alt üst etti diyebiliriz. Rapora göre emeklilere yapılan ödemelerdeki beklenenin üzerindeki artışın gerçek sebebi alt sınır aylıklara yapılan zamlar ile EYT kapsamında yapılan ödemelerdir.EYT, sigortalı sayısında azalmaya yol açarken emekli sayısını artırdıRaporda şu ifadelere yer verilmiştir; "Emekli Aylıkları 2023 yılında emekli aylıkları 1.408,6 milyar TL olarak gerçekleşmiş olup bu tutar bütçede planlanan 1.029,9 milyar TL'lik giderin 36,8 üzerinde kalmıştır. Bütçede 2023 yılı emekli aylığı artışları; 41-(a) ve 41-(b) için ocak ayında 15,91, Temmuz ayında 11,6 olarak; 41-(c) emekli aylık artışları ise Ocak ayında 16,99, temmuz ayında 9,53 olarak öngörülmüştür. Ancak söz konusu artışlar; 41-(a), 41- (b) ve 41-(c) için ocak ayında 30 ve temmuz ayında ise 25 olarak gerçekleşmiştir.Emekli aylık artışlarının bütçe öngörüsünün üzerinde gerçekleşmesinde, en düşük emekli aylıklarının yükseltilmesinden kaynaklanan tutarların da emekli aylıklarına yansıması ve 2023 yılı mart ayında yürürlüğe giren 891999 tarihi ve öncesi sigortalılar için emeklilikte yapılan düzenleme etkili olmuştur."2023 yılı sonu itibarıyla emekli sayısı 16.030.256 çalışan ise 25.358.022 olduRapora göre, 2022 yılında aktif sigortalıların (çalışanlar) sayısı 26.344.234 kişiye ulaşmış olup yaklaşık 75,2'sini 41-(a) kapsamındaki sigortalılar oluşturmaktadır. Pasif sigortalı sayısı (emekli) ise 13.933.020 iken yaşlılık aylığı alan kişi sayısı bu sayının 68,2'sine denk gelmektedir.Ülkemizde 2022 yılında 34.813.357 bağımlı bulunmakta ve 41-(a) kapsamındaki sigortalıların bağımlıları 50,8'ine karşılık gelmektedir. Türkiye nüfusunun 89'u sosyal sigorta kapsamındadır.2023 yılı Aralık ayında ise aktif sigortalıların sayısı 25.358.022 kişi olup yaklaşık 73,40'ını 41-(a) kapsamındaki sigortalılar oluşturmaktadır. 2022 yılına göre aktif sigortalı sayısındaki en yüksek düşüş 41-(a) kapsamındaki sigortalılarda 1.200.786 olarak görülmüştür. Pasif sigortalı sayısı ise 16.030.256 iken yaşlılık aylığı alan kişi sayısı bu sayının 71,8'ine tekabül etmektedir.Rapor 2022 yılına göre pasif sigortalı sayısının 2.097.236 kişi arttığını gösteriyor.Ülkemizde 2023 yılı Aralık ayı itibarıyla 34.033.308 bağımlı bulunmakta ve hizmet akdiyle çalışan sigortalıların bağımlıları 48,5'ine karşılık gelmektedir. 2022 yılına göre