Mahalli idareler seçimleri için istifa edenler ciddi mağduriyet yaşayabilir

31 Mart mahalli idareler seçimleri için görevlerinden istifa eden kamu görevlilerinden aday olamayanların görevlerine ne zaman dönecekleri ile hangi kadrolara atanacakları her zaman tartışılmıştır. Keşke bu konuda bir genelge çıkarılarak seçimler nedeniyle istifa edenlerin durumlarının detayları açıklanarak sorun kökten çözülmüş olsaydı. Ancak bu konuda uygulama kısmen de olsa sadece görüşlerle şekillendirilmiştir. Ancak 2024 yılında dahi bu konuda hala kamu kurumları görüş sorma ihtiyacı duyuyorsa ortada hala çözüm bekleyen bir sorun var demektir. Bu yazımızda konuyu açıklamaya çalışacağız.Aday olamayanlar kesin sonuçlar açıklanmadan göreve dönebilirler1982 Anayasasının 76'ncı maddesinde; "Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ve Silahlı Kuvvetler mensupları, görevlerinden çekilmedikçe, aday olamazlar ve milletvekili seçilemezler." hükmü yer almaktadır. Ayrıca, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun ek 7'nci maddesinde; "Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere; milletvekili ve mahalli idareler genel ve ara seçimlerinde aday ve aday adayı olan devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde, Yüksek Seçim Kurulunca seçim sonuçlarının ilanını takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler." hükmü yer almaktadır. Yine, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün seçim için kamu görevinden ayrılanlar konulu 1342023 tarihli ve E-74073113-010.99-148278 sayılı yazısında yer alan; "aday olmak amacıyla görevinden ayrılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerinin adaylığı veya seçimi kaybetmeleri ve ayrıldıkları görevlerine dönmek üzere başvurmaları halinde atanmaları, Danıştay On İkinci Dairesinin 2722001 tarihli ve E.:19991057;K.:2001678 sayılı Kararı çerçevesinde Yüksek Seçim Kurulu tarafından kesin seçim sonuçlarının yayınlanmasını beklemeksizin yapabilecektir. Aday olmak amacıyla görevinden ayrılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerinden göreve dönüş talebinde bulunanlar ayrıldıkları göreve atanacaktır. Ancak söz konusu görevlerin dolu olması halinde göreve dönüş talebinde bulunanlar, kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka göreve atanacaktır." açıklaması da konuyla ilgili tereddütleri gidermiştir.İdari yargı mercileri tarafından konuya ilişkin verilmiş kararlarda, seçimlere katılmak üzere istifa eden ancak aday listelerinde yer alamayanların, başvuruda bulunması ve seçime katılmak için ayrıldığı kadronun boş olması halinde, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığınca kesin seçim sonuçlarının açıklanmasından önce eski görevlerine dönmelerinin mümkün olacağına karar verilmiştir. Buna göre, istifa etmiş ancak aday adayı veya aday olamamış kamu görevlilerinden geri dönüş hakkı bulunanların aday listelerinin kesinleşme tarihinden itibaren kurumlarına müracaat etmeleri halinde Yüksek Seçim Kurulunca kesin seçim sonuçlarının açıklanması beklenmeksizin atamalarının yapılması mümkündür.Aday adayı olunan partilerden alınacak aday olamamıştır şeklindeki bir belge ile müracaat edilmesi gerekmektedir. Bazen seçimler için istifa edilmesine rağmen aday adayı olunmadığına da rastlanabilmektedir. Bu durumda seçimler için tanınan haklardan yararlanılmasının mümkün olmadığını düşünüyoruz. Önceki görevine dönebilmesi için kadronun boş olması gerekir2024 Mahalli İdare Seçimleri nedeniyle görevden ayrılanların kurumlarına tekrar dönmek istemeleri halinde kurumları tarafından eski görevlerine, eski görevlerinin dolu olması halinde kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve atanmaları gerekmektedir. Ayrılınan kadronun dolu olması halinde yapılan atamalar her zaman tartışma konusu olmuştur. Çünkü kazanılmış hak aylık derecesi genel bir kavramdır. Yani genel müdürlükten seçimler için istifa eden bir kişi kadro dolu denilerek mühendis veya memur olarak atanırsa kazanılmış hak aylık derecesi yönünden atama uygun olmakla