21 Mart Dünya Şiir Günü'dür. Her ülke o gün bir şiir manifestosu yayımlar. Hayatımızdan şiir eksik olmasın der. Çok uzun yıllardır ülkemizde PEN Türkiye Yazarlar Derneği'nin seçtiği ve ödüllendirdiği bir şair o yılın Şiir manifestosunu bildirisini yazar. Bu yıl PEN Şiir Ödülü Türkân İldeniz'in oldu. BİN YILLIK BİRİKİMTürkân İldeniz mi O kim mi dediniz! Bu adı duymadıysanız ya şiirle hiç ilginiz yok, ya çok gençsiniz ya da herkesi olduğu gibi sizi de suskunluğuna inandırdı demektir! Öyleyse baştan başlayayım: Bugün 84 yaşında olan Türkân İldeniz, Düzce doğumlu, Düzce'de lise olmadığından İstanbul Kandilli Lisesi'nde okudu. Çok erken şiir yazmaya başladı. Daha 17, 18 yaşındayken şiirleri, Varlık, Dost, Yelken, Hisar gibi dergilerde yayımlanıyordu. Hukuk fakültesindeki eğitimini bırakıp İstanbul Belediyesi'nde basın yayında memur oldu. İlk kitabı "Taşra Kızının Deliceleri" (1966) ve ikinci kitabı "Havva Çıkmazı" (1967) yayımladığında, 20'li yaşlardaydı. O yıllarda büyük ilgi gördü. Bu iki kitabın yeniden basılması için aradan yarım asır geçmesi beklendi (Neden diye sormayın: Edebiyat erkek egemen alandı!) Ancak bütün bu süreçte Türkân İldeniz şiirden kopmadı, vazgeçmedi, kimselere röportaj vermese, fotoğraf çektirmese de şiirle iç içe yaşamaya ve şiir yazmaya devam etti. 2021 yazında hem bu ilk iki kitabın yeni baskıları, hem de o gün bugün yazdıklarından seçmelerle yepyeni şiir kitabı "Buz Altında Yanardağ", Everest Yayınları tarafından yayımladı. Bu yeniden gün ışığına çıkış, kendi de şair olan, yıllardır toplumsal cinsiyet, kadın şairler üzerine araştırmalar yapan, editör, araştırmacı Betül Dünder sayesinde gerçekleşti. Betül Dünder, Türkân İldeniz'in peşine düştü, onu buldu, zar zor ikna etti ve biz ölümlü şiir okurlarını bu eşsiz hazineyle buluşturdu. (Bu çaba başka bir yazı konusu.) Bu üç kitapta sadece 80 yılın birikimi var sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Binlerce yıllık bir birikim var. Türkân İldeniz'in bir eli tarihte, coğrafyada, eski mitlerde, mitolojide; (taa Havva anamıza uzanıyor!) bir eli bireyin özel dünyasında, aşkta, düşlerde, hasretinde, gelecekte, yenide, keşiflerde, serüvende Öyle ya da böyle , en çok, en çok kadınlık hallerindeKADINLIK HALLERİ VE ŞİİR "Devleri yakından gördüm, hepsi cüce" diyerek topluma meydan okuduğunda, ataerkil düzenin kadına yüklediği, baskıladığı, dayattığı kadınlık rollerini kabullenmeyeceğini ilan ettiğinde 20 yaşındaydı. İlk kitabında aşkla "Kaptan"ı