Aynı anda birden fazla iş yapmaya çabalıyoruz. Beynimiz de tıpkı bir bilgisayar gibi arada "hata" veriyor. Dr. Sevda Sarıkaya dijital dönemle birlikte değişikliklerin çok hızlandığını, fakat beynimizin aynı hızda değişikliklere adapte olamadığını söylüyor.Gün içinde onlarca kez telefonumuzu kontrol ediyor, yüzlerce e-postayı aynı anda cevaplamaya çalışıyor, telefona gelen bildirim ve mesaj sesiyle irkiliyoruz. Tüm bunlar dikkatimizi, verimliliğimizi ve motivasyonumuzu etkiliyor. Beyin sağlığımız için teknolojik aletlerle nasıl bir ilişki kurmalıyız "Davranışsal sinir bilim ve demans" konularında Seattle'da çalışan Nörolog Dr. Sevda Sarıkaya ile sağlıklı bir beyin ve hafıza için yapılması gerekenleri konuştuk.7'den 70'e neredeyse herkes, aynı anda birden fazla işle meşgul oluyor. "Multitasking" beynimiz için zararlı mıAslında beynimiz her an multitasking çalışıyor. Siz şu anda bu röportajı hazırlarken bir taraftan da az evvel yediğiniz yemeğin sindirilmesi için beyninizden ilgili organlara sinyaller gönderiyorsunuz. Belli aralıklarla gözünüzü kırpıyorsunuz; bu da beyninizden gönderilen sinyaller vasıtasıyla oluyor. Ama siz "distraksiyonlardandikkat dağıtıcılardan" yani aynı anda birkaç uyaranı bol işe odaklanmaktan bahsediyorsunuz. Örneğin yazınızı hazırlıyorsunuz. O sırada patron sizden tamamen farklı başka bir iş daha istedi. Akşam çocuklar da okuldan gelecek, ödevlerini düşünüyorsunuz. Tabii bir de yemek var. Aslında özellikle kadın beyni uzun yıllar sonunda buna biraz uyum sağladı. Erkek beyni için aynı şeyi söyleyemeyiz. Burada da toplumsal cinsiyet rollerinin nöroplastisite üzerindeki etkisi devreye giriyor. Fakat çok yeni başka bir şey daha hayatımıza girdi. En büyük dikkat dağıtıcılar telefonlar ve sosyal medya! Beyninizi bir yere kadar multitasking kullanabilirsiniz ama bir nokta var, orayı aşarsanız beyniniz hata vermeye başlar.Anda olma pratikleriPeki, ne yapmalıyızOdaklanmayı hakkıyla başarabilmek için önce anda olmayı başarabilmek gerek. Meditasyon gibi anda olma pratikleri zamanla odaklanma sürenizi de artırır. Evet, zaman değişti, bizden beklenenlerin sayısı fazla. Önce kendimizden beklentilerimiz üzerine gerçekçi sınırlar koyalım, sonra bizim için en önemli olana odaklanarak sırayla devam edelim. Cep telefonlarımız ve sosyal medya hayatın artık önemli bir parçası, fakat her şey o kadar hızlı gelişti ki beyin evrimsel anlamda bu kadar kısa sürede bir adaptasyon sağlayamaz. Başka mekanizmalar işin içine girdi. O da hem beynin kendini korumasına hem de durumu idare etmeye yönelik mekanizmalar. Tabii ki bunun hata vermesi şu an için kaçınılmaz.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6699285;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6699285;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlarzeynep-ismanbeynimiz-hata-vermeye-basladi-6699285' });Bununla ilgili son araştırmalar nelerSon araştırmalar dikkat sürelerinin kısaldığını gösteriyor. Mesela son çalışmalarda elektromanyetik radyasyonun en büyük hedef organının beyin olduğu öne sürülüyor. Hatta beyinde hücreler arası iletişimi sağlayan nörokimyasalların elektromanyetik radyasyondan etkilendiğini iddia eden çalışmalar da var. Beyindeki nörokimyasallar derken, beyin hücreleri arasındaki haberleşmeyi sağlayan ve öğrenme, duygu durum, hafıza gibi fonksiyonlarımızda önemli rolleri olan dopamin, seratonin, asetilkolin gibi maddelerden bahsediyoruz."Telefon kutunuz olsun"Teknolojiden uzak kalmak mümkün değil. Denge nasıl olmalıEn çok vakit geçirdiğiniz alanlarda bir telefon kutunuz olsun. Mesela çalışma odanızdasınız ve bir iş halletmeniz gerekiyor. Telefonu oradaki kutunun içerisine koyun. Önemli aramalar hariç diğerlerini sessize alın. Böylelikle acil bir arama olur da duymam endişesi yaşamazsınız. Ben bunu sadece aile aramalarım için ayarladım. Sabah ve akşam olmak üzere sadece iki defa sosyal medyanızı kontrol edin. İş için olanlar süreyi uzatabilir ama mutlaka saat sınırlamanız olsun. Eğer kendinizi tutamadığınızı düşünüyorsanız telefonlarda onunla da ilgili bir uygulama var. Mesela günde sadece bir saat Instagram'a gireceğim diye ayarlıyorsunuz. Bir saati aştığınızda