İyi adamlarımızın Çanakkale'de şehit olduğu doğruymuş

"Kalk ayağa ve ilerle

Katliam şehrine doğru, şehrin avlusuna

Dokun kendi ellerinle, başındaki gözlerinle

Ağaca, taşa, tel örgülere, duvardaki sıvaya

Serpilmiş kanları ve kurumuş ölü beyinlerini gör

İlerle yıkıntılara, parçalanmış duvarlara doğru

Boşluk derinleşmiş, gedik büyümüş

Yıkılmış ocağı geç, çökmüş duvara ulaş

Yanık ve çıplak tuğlalar, kararmış taşlar gösterir

Onulmaz, onarılmaz yaraların açık ağızlarını

Örümceğe sor, yuvasındaki

Gözleri gördü hepsini; ağıyla örsün sana

İnsan kulağının işitebileceği en korkunç öyküyü

Yarılmış karınların

Çivilenmiş burun deliklerinin, parçalanmış kafataslarının

Kirişe asılmış adamların

Ve annesinin yanına fırlatılmış bebeğin öyküsünü

Anne mızraklanmış, bebek annesinin sütsüz ve soğuk memesinde yatışmış;

Bir hançer, nasıl ikiye böldü bebeğin seslenişini

"An" deyip kaldı "Anne" diyemeden."

"Katliam Şehri" bu şiirin adı. Neresi olabilir şairin 'Katliam Şehri' dediği

Gazze mi Han Yunus mu Refah mı

Belki Halilürrahman, Nablus, Ramallah.

Sabra ve Şatilla katliamlarını mı tasvir ediyor yoksa

Bir Filistinli şair Hatta Filistinli olması şart değil, bir Türk şair, bir Arap şair, bir İranlı şair kalbini Filistin'e doğru açarak böyle bir şiir yazabilir.

Hayır, öyle değil. Bu şiir başka bir devrin şiiri.

Bizim şairlerin bir kısmı ince işlerle, zarif keşiflerle hem kendi gönüllerini hem bizim gönüllerimizi hoş ededursun

Tabii o da lazım. Bunlar için teşekkür edebiliriz şairlerimize.

Gövdelerinin içinde çırpınan bir kalp olduğunu bize hissettiren şairlerimiz de var. Onlara da selam olsun.

Bu şiir, bir şiirin ne olabileceğine, bir şiirle ne yapılabileceğine tarihi bir örnek.

Şairi Haim Nahman Bialik. Yahudi.

Şiirde anlattığı katliam 'Kişinev Pogromu' adıyla şöhret bulan katliam.

Kişinev bugün Moldova'nın başkenti. Orta büyüklükte bir şehir.

O zamanlar Rus imparatorluğunun sınırları dahilindeymiş.

6 Nisan 1903'te Kişinev'e 40 kilometre mesafede bir köyde bir Hristiyan Rus çocuğu akrabası tarafından öldürülmüş. Bir gazete çocuğu Yahudilerin öldürdüğünü yazmış. Her cemiyette böyle namussuzlar var bizde de eksik değil. Ruslar ayaklanmış, üç gün boyunca katliam yapmışlar. 49 Yahudi'yi hunharca öldürmüşler. Bazı kaynaklarda ölü sayısı 120'ye çıkıyor.

Bialik, bunun üzerine birazını aktardığım "Katliam Şehrinde" şiirini yazmış.