Kredi piyasasının elverişsizliği ve kredi kartlarından harcamaları kısıcı tedbirlerin alınması tartışmalarıyla haftaya başladık. Tam da kapitalizm üzerine söz söylenecek konular.Kapitalizmi anlamak önemli. Çünkü kapitalizmi anlarsak kapitalist olmayı yahut olmamayı seçebiliriz. İkisinin de kapitalizmin ne olduğunu bilmemeye göre daha iyi durumlardır. Elbette aklı olan kapitalist olmamayı seçer.Kapitalizm mali gücü tekelleştirmeyi, finansal gücü ise iyi kötü bir güvenlik duvarı sağlamak üzere yaygınlaştırmayı benimser.Bunu mümkün kılacak enstrümanlara başvurur. Teorileri buna göre şekillenir. Herkes de iknadır. Akılları baştan çıkarırken insanın makul olmasını sömürür.Bir ev, bir araba, akıllı telefon, insan başka ne ister kiMadem böylesine makul, kapitalizm bunları havuç olarak onun önüne koyar.Sonra bu havuca erişebilmek ümidi içinde olan milyonları finansal sisteme çeker. Çeker ama kurduğu faizli mimari yoksulu hoşnut etmek için değil, fakirden alıp zengine vermek içindir. Bugünkü finansal mimarinin fonksiyonu işte budur.Alt-orta gelir gruplarının varlıkları üst gelir grubunun kredisine dönüşür. Güya krediler yatırıma gidecektir. Ama toplumun dişinden tırnağından artırıp biriktirdiği varlıkların nereye gittiğini herkes yeterince deneyimledi sanırım. Her zaman böyleydi.Sonra kapitalizm kendi krizine girince bu sefer "durun bakalım, havuç orada ama ulaşmak için size öğrettiğimiz yolları kapadık," der. Bazen de havucu da alır ortadan kaldırır. Kimse de kapitalizm kendisine kızmasın diye fazla kabarmaz.Kapitalizmde bir toplumun asıl refah göstergesi kişi başı kredi kapasitesidir, desem sanırım bütün ölçütlerden yahut endekslerden daha yerinde bir tanesine referans vermiş olurum.Bugün çokları mesela "kıskanma" başlığındaki tartışmaların öznesi olan Almanların diğerlerinden daha yüksek refaha olduğuna inanır. Gerçekte ise standart bir Alman standart bir Türk'ten, bir Nijeryalı'dan, bir Endonezyalıdan, her yerin kendi parametreleri içinde kalmak şartıyla, çok büyük farklarla daha varsıl değildir. Mali olarak dünya nüfusunun 90'ından fazlası belli bir standart etrafında toplanır ama söz konusu finansal imkânlar olunca farklar ortaya çıkmaya başlar.Bir Alman işte bu noktada diğerlerine çok fark atar.Kapitalizmde "beni övme bana para ver," esprisindense "beni övme bana kredi ver," esprisi daha yerindedir.Ama bu düzen geçicidir. Çünkü tasarımı yapay kabullere yaslanır.Dünyadaki insanların bir bölümü bugün istisnai olarak 3 öğün yemek yemektedir. Tarihte hiç görülmeyen bu durum kapitalizmin başarı hanesine yazılır. Fakat kapitalizmi biraz olsun biliyorsak bu başarısı kırılgandır. Hatta bu noktada başarılı