Türkiye son yüzyılların en büyük deprem felaketini geçtiğimiz yıl 6 Şubat 2023 tarihinde yaşadı. Yaşadıklarımız her bir milletin altından kalkamayacağı kadar büyük ve derin idi.

Hala da depremin yaraları sarılmış ve her şey geride kalmış değil. Yüz binlerce vatandaşımız konteyner kentlerde yaşam savaşı veriyor lakin ortaya koyulan hummalı çalışma ve gayret de hepimizin gözü önünde devam ediyor.

Sorun, 2000 öncesi

oluşmuş yapı stoku

TÜİK verilerine göre Türkiye'de kabaca içerisinde yaşanan 24 milyon konut var.

Bu rakamın içerisine iş yerleri dahil değil.

Bu 24 milyon konutun yaklaşık yüzde 35'i yeni deprem yönetmeliği doğrultusunda inşa edilmiş, lakin yüzde 65'lik kısmı eski yapı stoku.

Elbette bu yüzde 65 civarındaki 2000 öncesi yapı stokunun tamamının dönüştürülmesi gerekmiyor.

Bakanlık verileri ne diyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın resmî rakamlarına göre dönüşmesi gereken konut sayısı yaklaşık yedi milyon. En son yaşanan deprem felaketinde yıkılan binaların kahir ekseriyeti de işte bu yedi milyon dönüşmesi gereken yapı stokunun içerisindeki yapılar.

Bakanlık yedi milyon konutun kısa bir süre içerisinde dönüştürülmesinin mümkün olmadığını bildiği için, 2021 yılı içerisinde beş yıllık bir plan ortaya koydu. Bu plana göre 1,5 milyon konutun beş yıl içerisinde dönüştürülmesi hedefi ile yola çıkıldı. Bu, her yıl 300 bin konutun Türkiye çapında dönüştürülmesi demek.

Zikredilen 1,5 milyon konutun içerisinde ilk beş yılda İstanbul'da acil dönüştürülmesi gereken konut sayısı 300 bin, İzmir'de acil dönüştürülmesi gereken konut sayısı ise 40 bin adet.

Deprem bölgesinde konut inşaatlarının sürmesi, şehirlerin kimliklerine uygun olarak yeniden inşa edilmesi ve başta İstanbul, İzmir gibi şehirlerimizde evlerimizin içinde yaşadığımız tabutlara dönmemesi için kuru laflara, polemiklere değil ortaya müspet projelere ve ehil yöneticilere ihtiyacımız var.

Deprem vurup geçtikten sonra 'nerde bu devlet' sorusu büyük oranda artık anlamını yitirmiş olacaktır zira devlet dönüşmesi gereken konutların finansmanı için olağanüstü projeler ve destekler açıklıyor.

Şayet seçtiğimiz mahalli idareler bu imkanları vatandaş ile birlikte fırsata çevirebilirlerse, önümüzdeki beş yıl depreme ve afetlere karşı dayanıklı şehirler inşa etme noktasında son derece önemli bir zaman dilimi olacaktır.

İşinin ehli yönetim ve

Malatya örneği

Geçtiğimiz günlerde deprem bölgesinde bir dizi programa iştirak ettim. Yüz binlerce vatandaşımızın konteyner kentlerde yaşadıklarına bizzat şahit olmak çok değerli bir tecrübe sunuyor.