Minareler ve Mimar Sinan'ın dehası

Minarelerin en süslü bölümü şerefe çıkıntısı ya altı tuğla bindirmeli veya taş istalaktit (sarkıt) ve püsküllerle bezelidir. Hatta ecdat bu konuda zevk sahibi olduğu kadar gönül verdiği cami mimarisini zirveye taşımak adına bazı minarelerde şerefe sayısını üçe kadar çıkartmış. Şerefeden sonra başlayan ve genellikle gövdeye oranla kalem ucu gibi incelen petek kısmı ise aynı estetikle minarenin boyuna uygun bir oranla ahşapla yapılıp üzeri kurşun kaplamalarla örtülmüştür. Öyle zevk sahibi mimarlarımız öyle sanat eseri minareler inşa etmiş ki bu minareler aslında tam bir belgesel bir inceleme konusudur.

Selçuklular devrinden başlayıp kimi camilerde minare ikiye, sonra Edirne'de üç şerefeli camiden başlayıp Süleymaniye ve Selimiye'de bunların sayısı dörde, Sultanahmet Câmii'nde ise altıya çıkmıştır.

Selçuklu minarelerinde de burmalı minareler vardır. Minarelerin inşası mimaride ayrı bir ihtisas şubesi oluşturur. Eskiden yetenekli ve bilgili tecrübeli minare ustaları vardı. Her taşın kendi yerine göre tıraş edilmesi ve minarenin içinde merdiven basamaklarının ortasına gelen bir mihver etrafında taşların birbirine uyması ve kenetlenmesi önemli bir inşa meselesiydi.

Burmaların bazen 40 m kadar yükseklikte olması hâliyle rüzgârın sallama ihtimali düşünülürse sanatın güçlüğü anlaşılır. Edirne'deki Selimiye Câmiinde aynı gövde içine üç merdiven inşa olunmuş bunlar için aşağıda üç farklı kapı yapılmış ve üç şerefeye ayrı merdivenle ama aynı minare üzerinde çıkılırken üç çıkan da birbirini görmeyecek şekilde dizayn edilmiştir. Bu Mimar Sinan'ın mimarideki dehasının bir eseridir. Minarelerin en yüksek yeri alemdir. Alem bayrak demektir. Minare alemleri hilal şeklindedir. Madeni bakırdan ve altın yaldızlı olurlar.

Akif İnan İzgördü

ŞİİR

Değil mi

İster az, ister çok yaşa

Sonu ölüm değil midir

İster bey ol, ister paşa

Sonu ölüm değil midir

Cihan keder dolu ada

İyilik yap eşe yâda

Bırakmalı hoş bir sada

Sonu ölüm değil midir

Biter elbette feryadın

Yarın gelir ağız tadın

Çile yüklü bu hayatın

Sonu ölüm değil midir

Ecel gelir her kişiye

Dünya sınav der kişiye

Niyet olur er kişiye

Sonu ölüm değil midir

Hani Nemrut şimdi nerde

Sinek ile düştü derde

Kalkar gözden bir gün perde

Sonu ölüm değil midir

Hak için yaş döken fert ol

Allah düşmanına dert ol