Garb Cephesinin muvaffakiyetlerindeki büyük rolü

"Bu muahede, kırk küsur senedenberi anavatandan ayrılmış bulunan ve öz Türklerle meskûn olan üç vilâyetimizi bize kazandırdığı gibi, garp ordularımızın muvaffakiyetlerini temin eden şark ordusu kısmı küllîsinin ve külliyetli top, tüfek ve mühimmat ve teçhizatın garp cephesine naklini mümkün kılmıştır.

"Esasen kanunî terfi müddetini ikmal etmek üzere bulunan General, bu mühim muvaffakiyetler dolayısile ferikliğe terfi olunmuş ve tekaüt muamelesi bu rütbe üzerine icra kılınmıştır.

Kars Muâhedesi'ndeki muvaffakiyeti

"Bolşevik Rusya ve Kafkasya hükûmetlerile yapılan (Kars) muahedesi müzakerelerini, General, Ankara hükûmetinin heyeti murahhasa riyasetini Hey'et-i Murahhasa Reîsi sıfatıyle muvaffakiyetle idare ve intaç etmiştir.

İzmir İktisâd Kongresi Reîsi

"İstiklâl harbinden sonra İzmirde toplanan İktisat kongresi reisliğini ifa eden General, ötedenberi umde edindiği millî servet ve Devlet hazinesini koruma, iktisadî kalkınma, yerli malını tercih gibi esasları, muhtelif vesilelerle irad ettiği nutuklarda ileri sürmüştür.

"Generalin bu mevzu etrafındaki tezlerde tezleri ve kongrenin mesai hülâsası (İktisat esasları) başlıklı risalede toplanmış bulunuyor.

Karabekir'in "en çok haz ve inşirâhla andığı hâtıra"

"Sayın Generalin hayatında en çok haz ve inşirahla andığı hatıralarından biri de, şarkta, (4000) kadar yetim çocuğun hayatlarını koruması ve onları birer sanatla teçhiz ederek kendilerini vatan için faideli birer uzuv halinde yetiştirmiş olmalarıdır.

Münteşir birkaç eseri

"Generalin ilk gençlik zamanlarında yazdığı bazı askerî eserlerile yukarıda bahsi geçen yetimleri yetiştirmek faaliyeti dolayısile yazdıkları bazı terbiyevî ve edebî eserlerine ilâveten, son senelerdeki feragat ve inziva hayatında hazırladığı mühim tetebbu eserlerinden şimdiye kadar basılabilenler şunlardır: (İtalya Habeş), (İngiltere İtalya), (Cihan harbine neden girdik, nasıl girdik)." ("General Kâzım Karabekirin Hal Tercümesi", Yeni Sabah, 1.1.1939, s. 3)

(Yeni Sabah, 1.1.1939, s. 1)

Kâzım Karabekir Paşa'nın muhtemelen kendi kaleminden çıkmış veyâ en azından teftîşinden geçmiş tercümeihâlini neşreden 1 Kânûnisânî 1939 târihli Yeni Sabah gazetesinin birinci sayfası Gazete, Başmuharriri Hüseyin Cahid Yalçın ile eseri sütûnlarında tefrika edilmekte olan Kâzım Karabekir'in meb'ûs yapılmalarını da iftihârla haber yapıyor

Kâzım Karabekir hakkında ikinci vesîka: Hikmet Münir'in röportajı

Röportajı yapan Hikmet Münir (Ebcioğlu; 1907 31.12.1985), gazeteci, mütercim ve zâbıta romanları muharriri olarak biliniyor. Çalıştığı gazeteler Vakit, Haber ve En Son Dakika Sedat Simavi'nin Yedigün mecmûasında ise, röportajlar neşrediyor. (Dr. Banu Öztürk, "Hikmet Münir Ebcioğlu" maddesi, Ahmet Yesevî Üniversitesi Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, https:teis.yesevi.edu.trmadde-detayhikmet-munir-ebcioglu; 5.5.2025) Kâzım Karabekir hakkındaki röporatjı da onlardan biri. Yeni Sabah gazetesi, Karabekir'in Cihân Harbi Hâtırât'ının neşrine başladığı günlerde, bu röportajı, Yedigün'den aynen iktibâs etmiş.

Hâssaten bu röportajla daha yakından tanınan Karamanlı Kâzım Karabekir ile Selânikli Mustafa Kemâl'in birbirine ne kadar zıd şahsıyetler olduğu daha iyi anlaşılıyor

"Çalışma odasının duvarında Kars kalesine ilk dikilen Türk bayrağı"

"General Kâzım Karabekir'in Erenköyündeki köşkünün çalışma odasına girerken gözünüze bir levha çarpıyor. Üzerinde şu kelimeler yazılı: (Hür ol, esir yaşama!)

"İçeriye girdim. Karşıma gelen bir diğer levha, üzerinde yine şu kelimeler yazılı: (Hür ol, esir yaşama!)

"Sayın General, kırmızı bir maroken koltuktan kalktı, elimi sıktı. Üzerinde gri bir elbise, gri kalın sveter, kahverengi kravat Değirmi, pembe bir yüz, kestane rengi ufarak, fakat zeki, hareketli gözler Geniş ve çizgileri bellisiz alnının üzerinde, İnönü'nün saçlarının hali tabiîde duruşunu andıran hafifçe yükselip sonradan arkaya doğru inen, beyaz galip saçlar Kendisi boyluca.

"Küçük ve zarif ellerile ceketinin düğmesini açarak tekrar yerine oturdu.

"Fakat bu odada, baktıkça insanın kanına, coşturucu bir sürat ve hararetle katılan kırmızı bir renk çağlıyanı var. Yan tarafta bir ucu tavana kadar uzanan atlas bir bayrak, duvarı kaplıyor. Kars kalesine ilk dikilen Türk bayrağı! Onun üzerinde yine kırmızı bir zemine yazılmış büyük bir (Türk yılmaz) levhası. Dikkat edilince bu yazının tam ortasına Türkün atılgan ve sonsuz metaneti karşısında cihanı istisgar edercesine ufak bir yazı ile (Cihan yıkılsa) kelimeleri yazılı. General Kâzım Karabekirin vecizelerinden bir diğeri Beyazla karışık bayrak kırmızısının millî çehresini, yazı masasını kaplıyan cild cild kitabların kablarında bile görüyorsunuz. Ayrıca üç büyük camekân var. Bunlardan birincisi, askerlik ve tarihe müteallik ve çoğu Fransızca, Almanca eserlerle dolu Diğeri kendi telif ettiği kitablarla Bir üçüncüsü, tâ mekteb sıralarından bugüne kadar askerî ve sivil bütün hayatının bir kısım hatıralarını ihtiva eden yuvarlak ve uzun bir köşe camekândır ki, iki yanında tavana yakın bir yerden başlıyarak aşağıya kadar kılıçlar asılı Ve müteaddid harb tabloları