Hani, internette pazarlama yapan, Galatasaray Adası'nın ve dahi birçok mülkün ailesine ait olduğunu iddia edip sonrasında çark eden bir hanımefendi vardı, hah işte o!

Bu muhterem zat uzun yıllar önce Bağcılar Belediyesi Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezi'nde düzenlenen söyleşi programına katılmıştı... Aaa, bir de ne görelim, referanduma kadar başı açık, saçlarını gayet ilginç biçimde tarayan, biçimlere sokan Nilhan Hanım tesettüre girmişti!

Neyse, kendi bileceği bir şeydi tabii; padişah torunu, burada yaptığı konuşmada, öteden beri hayal ettiği "büyük projeyi" açıklamıştı.

- Osmanlı Devleti'ndeki "Enderun Sistemi" temeline dayanan Başkanlık okulları projesi!

Öncelikle belirteyim, bu "şahane proje" tamamen kendi özel okul projesiydi. Nilhan Hanım bunu da şöyle anlatıyordu:

- Bu kendi yerli ve milli liderlerimizi geliştirme projesi. Yıllarca ülkemizin birlik, beraberlik ve bütünlüğünü düşünmeyen mebuslar oldu (Cumhuriyeti kastediyor!) Ülkemizin yeni yönetim sisteminde buna ihtiyaç var. Kendi fikir liderlerimizi, başkan adaylarımızı, siyasetçilerimizi ve ilim adamlarımızı yetiştireceğiz!..

Gerçekten büyük, iddialı projeydi! Aslında hanımefendinin lafı evirip, çevirmesine gerek de yoktu; söylemek istediği gayet açıktı:

- Yeni Türkiye'nin gelecekteki sultanlarını, vezirlerini, ulemasını yetiştirecekti!

Üstelik müthiş karlı bir iş olacağı da kesindi... Tabii o bir hanedan üyesi olarak bunu "tarihe iz bırakmak, aileye yakışır bir şey yapmak" olarak açıklıyor ve bakın ne diyordu:

- Tabii ki onların yaptıklarını başarmam mümkün değil. Düşünsenize sorsalar, 'dedeniz ne iş yapardı' diye "İstanbul'u fethetti!"

Enderun Farsça "İç Saray" anlamına geliyor...

Osmanlı'da sarayların harem ve hazine bölümüne bu isim verilirdi. I. Murad zamanında, Edirne fethedildikten sonra, 1363 yılında Enderun Mektebi yani "Saray Okulu" kuruldu. Yüzyıllarca bazı değişikliklere uğrayarak 1908 devrimine dek varlığını sürdürdü.

Hanedan üyesi hanımefendi, "kendi milli liderlerimizi geliştirme projesi" şeklinde pazarlıyordu ama gerçek ne yazık ki pek öyle değil!.. Enderun Mektebi'nde Hıristiyan ailelerden devşirilen çocukların zeki ve gösterişli olanları seçilerek saraya alınıyor ve özel bir şekilde yetiştiriliyorlardı!

Fatih Sultan Mehmet döneminde iyice geliştirilen bu okulun en başta gelen özelliği, buradan yetişmeyen kişilere yönetimde, ordu ve bürokraside önemli görev verilmemesiydi. Peki böylece ne oluyordu derseniz, çok basit:

- Devletin kurucu unsuru olan Türkler, yönetimden dışlanmış oluyordu!

Peki bu mektep nasıl işliyordu Seçilerek alınan çocuklara Kur'an-ı Kerim, tefsir, hadis, kelam gibi dini dersler, edebiyat, şiir, dil bilgisi, Arapça, Farsça ile matematik, coğrafya ve mantık gibi müspet ilimler dersleri okutuluyordu... Dikkatinizi çekerim; Osmanlı coğrafyasının diğer hiçbir bölümünde, bu tür dersler yoktu! Bu coğrafyada geri kalan tüm çocuklar tekkelerde, mahalle okullarında din adamları tarafından eğitiliyorlardı!

Enderun mektebinde eğitilen çocuklara ayrıca Osmanlı Saray geleneği ve görgüsüyle protokol kaideleri ve bürokratik işler öğretiliyordu. Bunun yanında çeşitli sanat kollarında beceriler kazandırılıyordu...

Bu mektepteki öğrencilerin ortak sıfatı "İç Oğlanı" idi. Ortak bir kültürü özümseyerek saray ve padişah hizmetlerinin yürütülmesini sağlarlar, böylece Osmanlı Devleti'nin sarayda, yönetimde, ordu ve bürokraside ihtiyaç duyduğu üst düzey kadroların önemli bölümü yetiştirilirdi. Sarayda aşama aşama yükselerek Sancakbeyi rütbesiyle taşrada görev alırlar, göze giren, yararlılık gösterenler ise sadrazamlığa kadar giden yola girerlerdi...