Günlerdir gerçek bir sinir harbi sürüyordu. Uçak imalatçıları, Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi FAA, 5G yayınlarının ertelenmesini istiyorlardı. Gerekçe özellikle havalimanlarının çok yakınındaki baz istasyonlarının, uçaklarda yüksekliği gösteren altimetreleri etkileyeceği, yaratacağı parazitlerle inişleri tehlikeli hale getireceği olarak açıklandı. Haklılık payı da vardı. Ancak, Amerika'nın en güçlü iki telekomünikasyon devi bunu pek kabullenmediler.Airbus, Boeing ve bazı havayolları ile Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi'nin ana istekleri havalimanı yakınlarındaki baz istasyonlarının uzaklaştırılması şeklinde oldu. İstenen, bu istasyonların en az 3.5 km uzağa taşınmasıydı. Ama başta ATT ve Verizon gibi Amerika'nın en güçlü iki telekomünikasyon devleri bunu çok kabullenmediler. Sonuçta dünyada 40 ülkede 5G kullanılıyordu ve sorun yaşanmamıştı. Ana sorun şuydu; Uçakların altimetre denilen yüksekliği gösteren sistemleri 4.2 ile 4.4 GHz aralığındaki sinyallerle çalışıyordu. 5G yayını ise 3.7 ile 4.2 MHz aralığındaydı. Yani birinin üst sınırı, diğerinin başlangıç çizgisi oluyordu. Bu durum endişeleri arttırdı. Tartışmalar 21 Aralık 2021'den 19 Ocak 2022 tarihine kadar sürdü. Ama sonunda iki büyük operatör ATT ve Verizon yaygın yayına başladılar. Güçlü kablosuz interneti şahlandıran sistemi hayata geçirdiler.TARTIŞMA SÜRECEKBu olay ağırlıklı olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşandı. Havalimanı yakınlarındaki baz istasyonlarının bazıları devre dışı bırakıldı. Özellikle uçakların kötü havalarda, yani çıplak gözle yüksekliğin tam da anlaşılamadığı zamanlarda pilotlar tamamen altimetrenin eline kalıyordu. Gerçi kara yakınlığı uyarı sistemleri falan da var ama altimetre hala önemli ve pilotun önündeki bilgisayarı da besleyen üç aynı örneği kokpitte bulunuyor. Sorun bitmiş gibi de görünmüyor. Tartışmalar sürecek. Uçak imalatçıları daha fazla araştırma yaparak hangi tip altimetrelerin hangi uçaklarda ne kadar etkilendiğini belirleyecekler.CEP TELEFONUNDA DA YAŞANDIAslında benzeri olaylar GSM şebekeleri üzerinden çalışan cep telefonlarının ilk devreye girişinde de yaşanmıştı. Cep telefonları uçaklarda tamamen kapatılıyordu. Hala da iniş ve kalkışlarda uçuş modunda da kullanıma izin verilmiyor. Ama uçak içindeki internetten çok iyi bir şekilde yararlanılıyor. Cep telefonlarının ilk kullanım yıllarında pilotlar sık sık, GSM sistemine bağlı olmasa da uçaklarda bazı etkilenmeler olduğunu belirterek telefonların açık bırakılmaması için anonslar yapıyorlardı. Geçen yıllar gösterdi ki, cep telefonları sanıldığı kadar tehlikeli değil ama hala tedbir olarak uçuşta kullanım şartları var. Bütün modern telefonlardaki uçuş modları da bu güvenlik sisteminden kaynaklanıyor. Dünya çok kısa sürede 5G'nin dayanılmaz yayın gücünü çok geniş alanlarda yaşayacak. Otonom otomobillere kadar birçok kusursuz kontrol sistemi 5G ile çok daha iyi ve hatasız çalışacaklar. 5G aslında birçok güvenliği daha ileri seviyeye taşıyor ve gücü ile hayatı çok daha kolaylaştırıyor.EN GÜVENİLİR 20 HAVAYOLUHer yıl dünyanın en güvenilir havayolu şirketleri AirlineRatings adlı kuruluş tarafından seçiyor. Pandemi nedeniyle bir ara verdi ama genellikle ilk 20 şirketi gündeme getiriyor. Yapılan değerlendirmelerde Yeni Zelanda Havayolları birinci sırada yer aldı. Üç yıl üst üste birinciliği elinde tutan Avusturalya Havayolları şirketi Quantas yedinci sıraya düştü. Dünyanın güvenlik ve ürün derecelendirme sitesi olan AirlineRatings, 2022 yılında yapılacak seyahatler için en güvenli 20 havayolu şirketini açıkladı. Airlineratings.com bu listeyi hazırlarken havayolu şirketine yapılan denetimler, devletin yaptığı denetimler, havayolunun kaza geçmişi, ettiği kâr, güvenlik girişimleri, yeni nesil cihazların kullanımı ve filo yaşı gibi faktörleri dikkate alıyor. Değerlendirme en yüksek 7 yıldız ile belirleniyor. İşte AirlineRatings verilerine göre 2022'in en güvenilir havayolu şirketleri;1- Yeni Zelanda Havayolları2- Etihad Airways3- Qatar Airways4- Singapore Airlines5- TAP Air Portugal6- SAS7- Qantas Havayolları8- Alaska Airlines9- EVA Air10- Virgin AustraliaVirgin Atlantic11- Cathay Pacific Havayolları12- Hawaiian Airlines13- American Airlines14- Lufthansa15- Finnair 16- KLM17- British Airways18- Delta Air Lines19- United Airlines20- EmiratesPANDEMİDE THY'YE 7 YILDIZŞirket, Türk Hava Yollarını 5 yıldızlı bir havayolu olarak ilan etti. Ama sunduğu ürün puanını 6 yıldız olarak belirledi. Pandemi şartlarında şirketin aldığı tedbirler, titizlikle uyguladığı