THY Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat en eski ekmekten sonra en eski zeytinyağı için de harekete geçti. Araştırmalar başladı. Kısa sürede hazırlanacak en eski zeytinyağı belki de ünlü bir marka olacak. İspanya ve İtalya zeytinyağlarının önüne geçmesi için büyük bir çalışma başladı bile.

BİR telefon sohbeti en eski ekmekten başlayıp zeytinyağı ve sonrasında peynire kadar uzandı.

Elbette önce uçaklardan söz ettik. Yeni uçuş noktalarını falan hızla geçiyoruz. Ve önemli bir haber geldi... THY, yılbaşından hemen sonra İstanbul Havalimanı sınırları içinde tam 2.5 milyar dolarlık bir yatırım yapacak. Kimi yatırımın ikinci fazı, kimi ise başlangıcı olacak. Bakım üssünden eğitim üslerine kadar bir dizi yapı, şirketin yükselişine katılacak.

Telefonun uçundaki kişi THY Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Ahmet Bolat. Hissediyorum hoparlörü açık. Konuşmalarımız THY İletişim Başkanı Yahya Üstün'ün de kontrolünde uzayıp gidiyor.

Dünyanın en eski ekmeğinin şimdilerde uzun uçuşlarda THY uçaklarında ikramı Başkan Prof. Dr Bolat'ın hayaliydi. Çünkü son yıllarda Göbeklitepe'den başlayan arkeolojik tüm yeni keşiflerin en ciddi izleyicisi olmuştu. Ve izlerken de aralarında turizme hizmet edebilecek bilgileri ayıklayıp sistemin içine alıyordu.

Bolat'ın ayıkladığı ilk bilgi, dünyanın en eski ekmeği (Oldest Bread) olmuştu. Yaklaşık 12 bin yıl önce, insan uygarlığının şafağında, bugün Bereketli Hilal olarak bilinen bölgede çiftçilerin sofralarındaki ekmekti bu. Tarım devriminin merkezi Taş Tepeler bölgesinde, Karahan Tepe ve Göbeklitepe gibi anıtsal alanların öne çıktığı alanda, insanlığın yerleşik hayata attığı ilk adımların hikâyesini de anlatıyordu bu ekmek. İşte o zamanın tohumlarından dünyanın en eski ekmeğine yolculuk THY ile oldu. Herkesin de ilgisini çekti. THY'nin uzun uçuşlarda yolculara sunulan ekmek sepetinin içindeki bez torbalarda bulunan en eski ekmek, yüzde 40'tan fazla tercih ediliyor. Sunulduğu gün tüketilmesi gereken ekmekte bayatlamayı önleyici hiçbir katkı maddesi bulunmuyor.

VE SIRADA ZEYTİNYAĞI

Prof. Dr. Bolat'la yaptığımız sohbette konu zeytinyağına geldi. Aslında gizli tutuluyordu ama bir boşboğaz ağzından kaçırmıştı. Neyse şimdi bizim topraklarımızdaki zeytinlerden elde eden en eski zeytinyağı hazırlanıyor.

Dünya zeytinyağı pazarının lideri İspanya. Yıllık üretimi 3 milyon 140 bin ton. Sonra İtalya geliyor. Hepimiz Akdeniz ülkesiyiz. Kuraklık geçen yıl İspanya'da da İtalya'da da etkili oldu. Ama bizde yüzde 43'lük düşüşe yol açtı. Yine de zeytinyağı üreticilerimiz hem yüksek kalite hem de son yıllarda mükemmel kusursuz şişeleme ve ambalajlarla öne çıktılar.

Antik çağlardan beri bilinen zeytinin, ilk nerede yetiştiği tam olarak bilinmese de Anadolu'nun güney, güneybatı ve batısı gibi birçok bölgesinde yabani zeytin ormanlarının olması zeytinin ana yurdunun buralar olduğu fikrini güçlendiriyor. Bilinen zeytincilik tarihi yaklaşık 7 bin yıl önce başlamış ve Anadolu'dan bütün dünyaya yayılmıştı. Mersin yakınlarındaki Yumuktepe'de yapılan kazılarda bulunan kömürleşmiş incir, badem ve zeytin çekirdeklerinden Neolitik dönemin başından itibaren zeytinin bu bölgede insanların besin kaynaklarından biri olduğu anlaşılmıştı. Anadolu'yu yurt edinmiş Hititler, Yunanlılar, Romalılar, Selçuklular ve Osmanlılar'ın zeytin yetiştirdiği ve zeytinyağını elde etmede uzmanlaştığı da biliniyordu.

İşte şimdi THY, bu ilk zeytinyağının peşine düştü. Sanırım çok uzun sürmez. Harika şişelerde uçaklarda ikram etmenin dışında güçlü bir marka olarak piyasada da satışa çıkarmayı düşünüyorlar. Bolat, sohbet sırasında uygun ve büyük bir yer bulunursa THY çalışanlarının da çabaları ve bağışlarla bir zeytin ağacı ormanı oluşturma planından bahsetti.

VE SIRADAKİ PEYNİR

Peynir ve diğer süt ürünlerini ilk kimlerin ve nerede yaptığı ile ilgili kesin bilgiler yok. Orta Asya Türk göçerleri ile Güneydoğu Anadolu ve Mezopotamya'da hayvancılıkla geçinen toplulukların bu ürünleri ilk olarak ürettikleri düşünülüyor. Vermont Üniversitesi Gıda ve Beslenme Bölümü Profesörü Paul Kindstedt, 2012 yılında yayınlandığı 'Cheese and Culture' adlı kitabında peynirin doğduğu topraklara açıklık getirdi. Kaynaklarına göre peynir MÖ 7000'den itibaren Anadolu'da yapılıyor. Kitapta Neolitik Çağ insanının hayatına giren çömlek kaplardaki sütlerin belirli süre sonunda doğal olarak katılaşmasıyla ilk peynirlerin üretildiği iddia ediliyor.

Şimdi THY iyi bir inceleme başlatarak önceleri ağırlıklı olarak çökelek gibi olan peyniri de en eski haliyle gün yüzüne çıkarıp uçakta ikram tepsisine koyma konusunda azimli.

Ekmek, zeytinyağı, peynir; THY Başkanı Bolat' ıın kişisel merakının gökyüzünde markalaşmış ürüleri olarak en iyiler sınıfında hayatımıza katılırsa hiç şaşmayın.