Japon disiplini felaketi önledi

Tokyo Haneda Havalimanı'ndaki kazada uçaklar alev topuna döndü. Neyseki Japon disiplini ile alınan hızlı önlemler sonucunda büyük bir facia önlendi. Tahliye kuralları 90 saniyeyi geçmiş olsa da mükemmel işledi. İşte havacılık kurallarının nasıl hayat kurtardığını ortaya koyan disiplinin hikâyesi...

TOKYO'nun Haneda Havalimanı'nda kısa adı JAL olan Japon Havayolları'nın iç hat uçuşuyla Sapporo'dan gelen Airbus 350-900 uçağı ile bir sahil güvenlik uçağı, 45R pistinde çarpıştı. Uçaklar alev topuna döndü. Ama mükemmel bir tahliye gerçekleştirilerek 367 yolcu hızla uçaktan çıkarıldı. 12 kişiden oluşan ekip, uçağı en son terk etti. Zamanında gelen itfaiye doğru köpükleme ile yolcuların zarar görmesini önledi. Sahil güvenlik uçağındaki beş kişi hayatını kaybetti. Uçağın pilotu ise ağır yaralandı.

FACİAYA KIL PAYI

Böyle feci bir kazadan bütün yolcuların kurtulmuş olması bence tümüyle Japon disiplininin bir eseri. Pilotlar kurallara uyarak zamanında tahliye kararı verdiler. 50 yolcuda bir olan kabin memurları hızla tahliyeyi başlattılar. Uçağın her iki tarafında 4'er adetten 8 adet olan acil çıkış kapıları hızla açıldı. Slide denilen kaydıraklar patlatıldı ve Japon yolcular aldıkları üstün terbiye sayesinde birbirlerini itip kakmadan dışarı çıkmaya başladılar. Etrafını alevlerin sarmaya başladığı kabin içinde panik olmasına rağmen ezilmeler, üst üste düşmeler olmadı. Tahliye kurallar gereği 90 saniyeyi geçse de mükemmel olarak gerçekleşti.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

JAL Havayollarının JL 516 sefer sayılı uçağı iç hat seferinden geliyordu. Haneda'ya inişe geçtiğinde yakıtı azdı ve ancak üç yedek havalimanına gidecek kadardı. Ama çarpıştığı sahil güvenlik uçağının yakıtı tamdı. Yine de küçük bir uçaktı. Çarpışma sırasında bu küçük uçak, A350 uçağının altına girdi. A350'nin yakıt tankının bulunduğu kanat ve gövde altını dağıttı. Kerosen denilen gaz yağı türevi uçak yakıtı hızlı alev almasa da, kapalı hacimlerde bir bomba gibi patlıyor. Bunu 11 Eylül ikiz kulelere uçakların çarpmasında da açıkça gördük. Patlayan yakıt A350 uçağını hızla sardı. Küçük uçak ise neredeyse alev topu içinde kayboldu. Ve uçakta bulunanlar yanarak can verdiler. Bir kişinin kurtulduğu iddiaları hala geçerli.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

UÇAK İSKETELETE DÖNDÜ

Bu kazada çok dikkat çeken bir başka şey de yolcu uçağının çok hızla iskelet haline gelmesi oldu. Daha hafif ve dolaysıyla daha az yakıt harcayan uçaklar yapılması için acaba kolay tutuşan malzemeler çok mu kullanılıyor sorusu elbette önümüzdeki günlerde tartışılacak.

KAZANIN YARATTIĞI SORULAR

Kazadan bilinmeyenlerle dolu bir girdap içinde akla gelenler şöyle:

1- Kuledeki hava trafik kontrolörleri yanlış bir karar mı verdiler Yani sahil güvelik uçağına hızla piste girip kısa mesafe yeteneği olduğu için hızla kalkmasını mi söylediler. Bilmiyoruz.

2- Sahil güvenlik uçağının pilotları İngilizce talimatları hızla kavrayamamış olabilirler. Yolcu uçağı pilotlarında bu pek söz konusu değil ama Japonların İngilizce konuşma ve anlamalarında sorun olabilir. Sahil güvenlik uçağı deprem bölgesinde görev yapacağı için bir an önce kalkmak amacıyla harekete geçmiş olabilir. Yine de kule talimatı gelmeden bunu yapamaz. Sahil güvenlik uçağının seyrüsefer ışıklarının yanıp yapmadığını bilmiyoruz. Aynı sorun yolcu uçağı için de geçerli. Onun da seyrüsefer ışıklarının geç yakılmış olması, bu yüzden fark edilmediği iddiaları da tartışılacak. Bütün uçaklar piste girmeden önce bütün seyrüsefer ışıklarını yakmak zorunda.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

3- Airbus uçaklarının inişte burunları biraz kalkık olur. Bu yüzden A350 yolcu uçağı pilotları pist üzerine son anda çıkan uçağı fark edemediler mi Saatte ortalama 280 km süratle gelen yolcu uçağı burun dikmesi piste değmeden reverse açıp frenlemeye başlayamayacağı için küçük uçağa hızla vurup altına almış. A350 uçakları yerden yüksek uçaklardır. Pilotlar küçük uçağı fark edip pas geçecek zaman bulamamış olabilirler.

4- Uçaklarda çarpışmayı önleyen ve sesli de ikaz veren TCAS sistemi var. Ama burada uçaklar belli bir irtifanın altında oldukları için bu sistem görev yapmıyor.

5- Çarpışmadan sonra Japon hava yollarının kaptan pilotu uçağı en uygun yerde en kısa sürede durdurmayı başardı. Bu da yolcuların hızla tahliye edilerek uçaktan uzaklaştırılmasını sağladı. Eğer uçak savrulsaydı, diğer uçaklara da çarpıp büyük bir facia yaşanmasına neden olabilirdi. Mucizenin kahramanı elbette başta kaptan pilot oldu. Soğukkanlı ve aldığı eğitimin tam hakkını vererek hareket etmesi yüzlerce insanın kurtulmasını sağladı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

6- Hanede Havalimanı da bu arada büyük bir sınav verdi. Yangına zamanında müdahale, tahliye olan yolcuların hızla toparlanarak terminale transferleri başarı ile gerçekleşti. Elbette itfaiye ekibinin tecrübesi sayesinde hızla yanan uçağın çıkış kapıları çevrelerine hızlı soğutma yapılarak tahliye sırasında slide'ların patlaması, tutuşması da engellendi.

7- Tokyo Metropolitan Polis Departmanına göre, sahil güvenlik uçağı MA722'deki altı mürettebattan beşi öldü, pilotun durumu ise kritik. Japonya Arazi, Altyapı, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı'na göre mürettebat, Pazartesi günü bölgeyi vuran güçlü depremden zarar görenlere yardım götürmek üzere batı Japonya'daki Niigata Havalimanı'na gidiyordu.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı