Ev sahibim kira tespit davası açmıştı, dosya bilirkişiye gitti ve rapor geldi. Raporda iki çeşit kira belirlenmiş, biri net kira, biri brüt kira. Bunlardan hangisi benim kiram, mahkeme hangisini göz önüne alarak karar verecek H.Y.

Okuyucum oturduğu evi için kira tespit davası açıldığını söylüyor. Bu söylemi benim için önemli. Zira, kira ödemeleri mesken için olabilir, işyeri için olabilir, şirketlerin kiraya verdiği yerler için olabilir, şahısların kiraya verdiği yerler için olabilir.

Bunları saymamın nedeni, her biri için kira ödeme sistemi ayrıdır. Bir şahıs evini kiraya verdi ise okuyucumun durumu bu ise, her ay ödeyeceği kira bellidir. Bundan vergi vs. kesilmez, KDV eklenmez. Dolayısıyla artık bu kiranın neti, brütü yoktur. Şayet kiralanan yer işyeri ise ve kiraya veren bir kişi ise bunda belirlenen kiranın yüzde 20'si kesilerek mal sahibine ödenir. Ödenen bölümü net kiradır, kesinti ile birlikte söylenen rakam ise brüt kiradır. Bakılan dava işyeri için bakılıyorsa burada net-brüt ayrımı vardır, telaffuz edilir. Kiraya veren bir şirket ise yine tek kira bedeli vardır, ancak bu kira bedeline yüzde 20 KDV eklenerek kira bedeli ödenir. Normalde vergili haline brüt demek yanlıştır zira yüzde 20'lik bölüm devlete ödenen vergidir, kira değildir ama bu ikisinin toplamına brüt, kiralayana ödenene de net kira denildiği olur.

Yargıtay kararlarında, net-brüt ayırımının yapılmasını öngörmüştür ama bu meskenler için değil işyeri kiraları içindir. Yargıtay'ın eski kararlarında, "Bir rakam belirtilmiş ancak bunun net mi brüt mü olduğu açıklanmamış ise bunun brüt olduğu düşünülmelidir" diyen kararları da olmuştu. Şimdi, okuyucumun oturduğu yer mesken yani evi. Kiraya veren de bir kişi ise artık onun kirasının neti-brütü diye bir ayırım yoktur. Tek rakam vardır, o da kira bedelidir. Ancak bazı bilirkişilerin her durumda net-brüt ayırımı yaparak rapor verdiklerine ben de tanık oluyorum. Bu yanlıştır ve bu rapor üzerine mahkemece karar verilmez. Çünkü okuyucumun tereddüt ettiği gibi kira bedelinin ne olabileceği belirsizdir, iki rakamdan birini seçmek mümkün değildir. Bilirkişi rayiç kira bedelini tespit etmek zorundadır. Bu nedenle dosya, ya ek rapor için aynı bilirkişiye bu açıklama ile gidecek veya bir başka bilirkişi tayin edilecektir. Okuyucum da bu hususa dikkat edecektir.