Türkiye hukuk devleti mi
Bugün Meclis, Can Atalay konusunda bir karar verecek. Ne karar vereceği belli. Çünkü Meclis çoğunluğu Cumhurbaşkanı ve AK Parti lideri Erdoğan ne derse onu yapıyor. Erdoğan'ın ne dediği de belli:
"Yargıtay'ın bir yüksek mahkeme olduğunu herhalde kimse inkar edemez. Anayasa Mahkemesi bu noktada maalesef birçok yanlışları da arka arkaya yapar hale geldi. Bu da bizi ciddi manada üzmektedir. Şu an itibarıyla Yargıtay'ın aldığı karar asla bir kenara atılamaz, itilemez. AYM'nin kararına karşı Yargıtay da demiştir ki 'Sen yüksek mahkemeysen ben de yüksek mahkemeyim ve yüksek mahkeme olarak da şu anda sizinle ilgili bir yaptırımı ben de talep ediyorum.'" (10 Kasım 2023)
Erdoğan, AYM ile Yargıtay arasındaki ihtilafta önce "hakem" durumunda olacağını söylemişti. Halbuki böyle bir yetkisi yoktur. Sonra zaten bundan vazgeçti, açıkça AYM'yi "yanlışlar" yapmakla suçladı, Yargıtay'a destek verdi. Bu durumda AK Partili Meclis Başkanı, Erdoğan'ın sözünü dinlemezlik edebilir miydi Hele de Bekir Bozdağ Yargıtay'ın kararı kürsüde okunmuş ve Can Atalay'ın milletvekilliği düşürülmüştü. (30 OCAK 2024)
ANAYASA NE DİYORCumhurbaşkanı Erdoğan ve Adalet Bakanı Tunç, devamlı şunu söylüyorlar:
"Yargının iki kurumu arasındaki yetki tartışmasının çözüm yeri anayasadır, yasalardır. Ancak mevcut anayasamız ve yasalarımız, bu konuda yetersiz kalmaktadır"
Buradan hareketle "yeni anayasa" diye adlandırdıkları politikalarını tekrarlıyorlar.
Hayır, hukukçu danışmanları Erdoğan'a yanlış bilgi vermiş. Adalet Bakanı da siyaseten Erdoğan yönünde konuşarak Anayasa maddesini görmezden geliyor. Anayasa maddesi şöyle:
"Diğer mahkemelerle, Anayasa Mahkemesi arasındaki görev uyuşmazlıklarında, Anayasa Mahkemesinin kararı esas alınır." (Madde 1583)
Niye böyle Çünkü "adli konularda" Yargıtay, "anayasal konularda" ise AYM üst ve son mercidirler. Biri diğerine "sen yüksek mahkemeysen ben de yüksek mahkemeyim" diyemez. Bu dosya adli mi, anayasal mı diye uyuşmazlık çıkarsa, AYM yetkilidir. Çünkü hukuk devletinin birinci şartı, anayasanın üstünlüğüdür.
Kuvvetler ayrılığı ilkesinin geçerli olduğu bir anayasal düzende, yargı-içi konularda cumhurbaşkanları, başbakanlar ve hiç kimse, bırakın müdahaleyi, hakemlik bile yapamaz.
'YOK HÜKMÜNDE' NE DEMEKAtalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesi üzerine açılan davada AYM, Yargıtay kararının anayasaya aykırılık sebebiyle iptal edildiğini belirterek bu yüzden "yok hükmünde" olduğunu şu hükümle tespit etti:
"Hatay Milletvekili Can ATALAY ile ilgili TBMM Genel Kurulunda okunması mümkün olan, kesinleşen bir hükmün varlığından söz edilemez" (Karar No 202461, Paragraf 10)
Peki, AYM tarafından iptal edilmiş bir Yargıtay kararını Meclis'in geçerli sayması, bu yüzden milletvekilliğinin düşmesi.. AYM aynı kararında diyor ki: