Türkiye bilimin neresinde

Ufuk Akçiğit çok s aygın bilim insanı… Özellikle bilim politikaları, bilim-ekonomi ilişkileri ve üniversite performansları üzerine araştırmalar yapıyor. Halen Chicago Üniversitesi'nde profesör olan Akçiğit'e bu seneki Rahmi Koç Bilim Madalyası verildi.

Kesinlikle hakkettiği bir ödül. Uluslararası ödüller kazandığını da eminim önümüzdeki yıllarda göreceğiz.

Koç Üniversitesi mezunu olan Akçiğit Harvard ve MIT dahil birçok birinci sınıf üniversiteden davet almış üretken bir bilim insanıdır. Ben Türkiye'de bilim ve üniversitenin durumu üzerine yaptığı araştırmalardan ikisini size anlatacağım.

BEYİN GÖÇÜ

Prof. Ufuk Akçiğit ve akademisyen arkadaşlarının hazırladığı, "Türkiye Akademik Diaspora Raporu: Beyin Göçünden Beyin Gücüne" adlı rapor Türkiye Bilişim Vakfı tarafından yayınlandı.

Rapor, Güney Kore, Polonya, Litvanya Şili gibi ülkeleri sayarak, 'dikkat çeken unsur, "bu ülkelerin hepsinin 1960'ta Türkiye'den daha düşük bir milli gelire sahip olması, ancak 2020'lere gelindiğinde hepsinin Türkiye'den daha yukarıda olmasıdır" diyor.

Son çeyrek asırda ara kapandı denilseydi iktidar taraftarları çok memnun olurdu ama öyle değil.

İyi üniversitelere sahip olmak son derece gerekli ama bu bile yetmiyor:

"Bu bilimlerin uygulanabilmesi ve verimlilik artışlarına yol açacak meyveleri verebilmesi için ise toplumda teknik eğitime sahip beşeri sermayeye ve üretken bir araştırma ekosistemine ihtiyaç vardır."

Bilhassa odaklanmamız gereken iki husus: "teknik eğitime sahip beşeri sermaye" ve "üretken bir araştırma ekosistemi"

Teknik eğitim ve bilgiyi-beceriye ekonomiye aktaracak kanalların, piyasa aktörlerinin bulunması, bunu oluşturacak politikalar izlenmesi…

Politikacılarımızdan hiç böyle şeyler duyuyor muyuz Duyduğumuz, hamaset ve husumet.

Prof. Akçiğit grafiklerle gösteriyor: Türkiye, kişi başına düşen bilimsel makale ve patent onanında Yunanistan'ın, Macaristan'ın, Şili'nin, benzer ülkelerin gerişinde…

Neden.. Birçok sebebi var ama "ilk akla gelen akademik verimliliğin düşüklüğüdür... 2006 senesinden sonra kurulan üniversitelerin ortalama olarak küçük üniversiteler olmaları, fiziki alt yapılarının yetersizliği, kaynaklara erişimlerinin sınırlı olması ve daha dar akademik kadrolardan oluşmaları, düşük akademik verimliliğe sahip olmalarının sebeplerinden bazılarıdır."

Oysa üniversite öğrencisi sayımız Almanya'yı geçti niye nasıl da sevindirik olmuştuk

Dahası, Akçiğit, özellikle 2015'ten itibaren yurt dışına giden araştırmacı, teknik eleman ve bilim insanı sayılarındaki vahim artışları da gösteriyor.

TÜRKİYE BİLİM RAPORU

Prof. Akçiğit'in diğer büyük araştırması, Dr. Elif Özcan-Tok'la birlikte yazdığı "Türkiye Bilim Raporu 2020"dir. Türkiye Bilimler Akademisi tarafından yayınlandı.

Önce şu tespit, kafamıza dank etmelidir: