Çarpıcı bir haber: 10 ayda 12 bin şirket kapanmış, kepenk indirmiş. Geçen yıl aynı dönemde kapanan şirket sayısından yüzde 20 daha fazla

Aynı dönemde yeni kurulan şirket sayısı ise 91 bin

Demek ki bir taraf çökerken, öbür tarafta bir dinamizm var. Ekonomideki sıkıntıyı yansıtan husus, kurulan şirketlerin hız kesmesi, kapanan şirketlerin hızlanması.

Kurulan şirket sayısı 2023 Ekim'e göre yüzde 2,8 azalırken, kapanan şirket sayısı yüzde 8,6 artmış. Kapanan şirketlerin daha da artması bekleniyor.

Bu kapanmalar Mehmet Şimşek'in "sıkı para" politikasından, yüksek faizden kaynaklanıyor. Öyleyse hemen faizler tekrar indirtilmeli mi..

Şimşek, bir gece rüya görüp sabah Merkez Bankası'na "nas var, faizi indirin" diye emir verse bugünkü Merkez Bankası yönetimi bu emri dinlemez. Cumhurbaşkanı böyle bir emir verse onu da dinlemezler.

Siyasi beklentisi, göze girme çabası olmayan, iktisat ilminin doğrularından sapmayan isimler bugünkü yöneticiler. Güvenilir olmaları buradan geliyor.

Cumhurbaşkanı 'faizi indirin' derse bunu dinlemezler ama Cumhurbaşkanı her an onları görevden alabilir. Çünkü Merkez Bankası'nın bağımsızlığı 3 Sayılı CB Kararnamesiyle kaldırıldı.

Hala piyasalarda "Erdoğan karar değiştirir mi" sorusu var Hatta, ABD'de Trump'ın seçim kazanması üzerine Berat Albayrak mı gelecek, diye boş dedikodular dolaştı.

Gelinen aşamada Erdoğan umudunu Şimşek'in politikalarının başarısına bağladığı için şimdilik böyle bir ihtimal yok.

Sorun, Şimşek'e verilen yetkinin sınırlı olduğunun görülmesi: İşte, ortada yapısal reform yok.

LABORATUVAR DENEYİ

CB siteminde 10 Temmuz 2018'de Merkez Bankası'nın bağımsızlığı hukuken de kaldırılınca, eli rahatlayan Erdoğan, saygın ekonomistlerimizden Naci Ağbal'ı alıp, Prof. Kavcıoğlu'nu getirmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, emri şöyleydi:

"Bugün Merkez Bankası Başkanıyla görüştüm, faiz düşsün dedim. Faiz yükünü maliyetlerin üzerinden kaldırırsak enflasyon da düşer." (1 Haziran 2021)

Erdoğan bunu söylerken enflasyon yüzde 17.53 idi, evet yüzde 17.53.

Faiz de yüzde 19, evet yüzde 19 idi.

Tabii emir uygulandı, faiz indirildi. 2023 seçimlerine Erdoğan, "faiz indirimi sürecek" diyerek girdi. Herkesin düşük faizli krediye ihtiyacı var, bundan daha etkili seçim propagandası olabilir miydi

Seçim ayı Mayıs 2023 enflasyonu TÜİK'e göre yüzde 63.72'ye fırlamıştı. ENAG'a göre yüzde 109.01 gibi dehşet verici bir orandaydı.

Faiz yüzde 8.5'ti.

Demek ki 2021'den 2023'e faiz yüzde 19'dan emirle yüzde 8.5'e indirtilmiş ama enflasyon yüzde 17.53'ten TÜİK'e göre yüzde 64'e fırlamıştı.

"Faiz sebeptir"in tam tersi bir sonuç doğmuştu.

İktisat tarihine geçecek önemde acı bir tecrübedir bu.