Cumhurbaşkanı Erdoğan çok seyrek olarak "özeleştiri" yapıyor. "İstanbul'a biz de ihanet ettik" sözü böyleydi.

Yıllar sonra, ekonomi politikası hakkında da "özeleştiri" yaptı:

"Küresel ve bölgesel krizlerin etkisiyle yaşadığımız ekonomik sıkıntılar, bizim kimi eksik ve yanlışlarımızla birleşince, milyonlarca insanı istemeye istemeye gidip CHP'ye oy vermek zorunda bıraktı Bu bir özeleştiridir." (11 Kasım)

Doğrusu, her iki açıklaması da teknik anlamda özeleştiri değildir. Çünkü hangi politikalarının yanlış olduğunu ve düzeltmek için ne yaptığını somut olarak söylemiyor; soyut ve muğlak bırakıyor.

Halbuki insan tabiatının kaçınılmaz davranışı olan yanlışları düzeltmenin tek yolu, somut verilerle eleştirilmesidir. Soyut kaldığında, eleştirerek düzeltmek mümkün olmuyor.

Özellikle ekonomideki durumu Erdoğan'ın "küresel ve bölgesel krizlerin etkisiyle yaşadığımız ekonomik sıkıntılar" diye tanımlaması bilinçli bir tercihtir. Çünkü hem "bizim kimi eksik ve yanlışlarımızı" tâli plana düşüyor hem soyut kalıyor.

Soyut kalınca birisi de çıkıp, faizi sıfırlamak gerekirdi diyebilir

Halbuki somut olarak apaçık belli: Emirle faiz indirtmenin sonucunda enflasyon patlamış ve duvara çarpmaya ramak kalmışken Şimşek'i çağırıp faizi yüzde 50'e kadar çıkarmak gerektiğine göre emirle faiz indirmek yanlışmış.

Erdoğan da yanlış olduğunu, ekonomiye büyük zarar verdiğini görmüş olmalı ki, "mandacı iktisatçılar" diye karaladığı ortodoks politikalara dönmek zorunda kaldı. Ama kitleler önünde bunu ifade etmiyor. İfade etseydi gerçek "özeleştiri" yapmış olurdu. Güvenirliği de artardı. Ama kendi yanlışını somut olarak ifade etmeyi, içine sindiremiyor

Hatta ekonomimizdeki sorunları uzun süre "dış güçler"e bağlamadı mı

Erdoğan'ın söylediği "küresel ve bölgesel krizlerin etkisi"ne gelince Evet küresel ve bölgesel krizler milli ekonomileri etkiler. Ama bizdeki enflasyonun bununla ilgisi yok.

Kastedilen pandemi ise dünya ekonomisi zarar gördü ama müzmin Arjantin dışında hiçbir ülkede enflasyon bizimki kadar patlamadı

Rusya-Ukrayna savaşı mı.. Ama savaşan bu ülkelerde bile enflasyon yüzde 10'nun altında!.. Hatta Putin, ekonominin kötü yönetilmesi konusunda Türkiye'yi örnek göstermedi mi

"Rusya'da Merkez Bankası'nın faiz artırmasından reel sektörün rahatsız olduğunu biliyorum. Ama bu yapılmazsa, Türkiye'nin yaşadığı sorunu biz de yaşayabiliriz. Bu ciddi bir sorun ve zorluk." (23 Aralık 2021)

Görüyorsunuz, faiz tartışması, Merkez Bankası'nın bağımsız olup olmamasıyla adeta birebir ilgili Modern devlet, otoriter olsa bile, uzmanlık kurumlarının siyasi otoriteden bağımsız olmasını gerektiriyor.