Enflasyonda "gecikmeli" bir iniş var; nitekim Merkez Bankası enflasyon hedefini sürekli birkaç puan yukarı doğru revize ediyor. Daha önemlisi, reel ekonomiden gelen kötü sinyallerin artmasıdır.

Bu kötü sinyaller "sıkı para politikası"nın olağan acıları değil… Uygulanmakta olan programın piyasalarda güvenli bir gelecek beklentisi yaratamamış olmasından kaynaklanan ciddi endişelerdir. Tarımcı ve sanayicilerin "alarm" sesleri artık 'ahval-i âdiye'den oldu.

Turgut Özal ve Kemal Derviş de "acı ilaç" uygulamışlardı fakat öyle sağlam bir program ortaya koymuşlardı ki hem piyasalar güvenmiş hem ülkeye kaynak girişi başlamıştı.

Mehmet Şimşek de "sıkı para" uyguladı ama Özal ve Derviş gibi yapısal reformları içeren bir program yapma yetkisi yoktu; kurumlara da dokunamadı. Bu yüzden hem "acı ilaç" fazla uzadı…

Bunlar benim iddialarım değil, herkesin güvendiği iktisatçıların ortaya koyduğu, rakamların da doğruladığı tespitlerdir. Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Prof. Cevdet Akçay, böyle bir iktisatçıdır. Programa başlangıçta duyulan güvenin önemli unsurların biri Akçay'dı. Şöyle demişti:

"Sistemde, ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti mevduat faizi linki kopmuş. Politika faizi enflasyon linki kopmuş. Faiz kur linki kopmuş durumda. Biz yedi aydır kopan linkleri tekrar ihdas ediyoruz. Bu bağlar tekrar ihdas edilecek" (8 Şubat 2024)

Ekonomi "faiz sebeptir" politikasıyla ne hale gelmiş, "linkler" nasıl kopmuş görüyorsunuz.

Yapısal ve kurumsal reformlar yapılmadığı için, bunca fedakârlıklara, bunda acı ilaca rağmen enflasyonun aşağı inmesi yavaş gidiyor.

Prof. Akçay iki gün önceki açıklamasında enflasyonun inmesi konusunda "geciktiği çok aşikâr" diye konuştu. O yüzden enflasyon hedeflerini yukarı yönlü revize etmek zorunda kalıyorlar. 2025 hedefi %25 - %29 bandındaydı, son olarak %31 - %33 bandına revize etti.

Böyle olunca piyasaların programa güveni sarsılıyor.

Niye böyle oluyor Cevabı yine Akçay'ın sözlerinde. Akçay "sıkı para politikası"nın gereğince uygulanamadığını belirtti. Fiyatlama konusunda, yeniden değerlendirme oranı yerine enflasyon oranını esas alınmasıyla ilgili soruya şu cevabı verdi:

"Konu bizim dışımızda aslında. Belirleyecek olan biz değiliz. Dolayısıyla nasıl belirlenir bilmiyorum."

Bu sözler Merkez Bankası'nın para politikasıyla, hükümetin fiyatlama politikası arasında bir koordinasyon olmadığını ifade ediyor.

Özal ve Derviş reformlarında böyle bir koordinasyonsuzluk düşünülemezdi. Para politikası da maliye politikası da onların hazırladığı kapsamlı programın disiplini altında uygulanmıştı.

Özal ve Derviş reformlarının kaptanıydılar, Demirel Özal'a, Ecevit Derviş'e bu yetkileri vermişti. Şimdi ise Şimşek'in ve Merkez Bankası'nın yetkileri, "