Akran zorbalığı, üniforma, disiplin

B.

Suzan Nana Tarablus'un "baba bize neden dönme diyorlar" isimli eseri, günümüzde Türkiye'de yaşayan avdetilerle yapılmış röportajlardan derlenmiş bir kitap. Kamuoyunda kendilerinden Dönme, Sabetayist, Selanikli gibi sıfatlarla bahsedilen bu topluluk, kimi komplo teorisi kimi ise inanması güç hakikatlere dayanan pek çok dedikoduya konu olmuştur. Mülakatlar, konunun meraklıları için oldukça besleyici bilgiler içeriyor. Benim ilgimi en fazla çeken bahis ise, Terakki Okulları hakkında, şimdiye kadar hep şayia seviyesinde kalmış şeyleri içeriden bir ağzından okuyor olmak oldu. Avdeti cemaatine mensup olmak, herhangi bir başarıyı zaruri kılmadan, bu okula "aileye hoşgeldiniz" hoşamedisiyle kabul edilmeyi mümkün kılıyormuş. Terakki Okulları ve Işık Vakfı Okulları bu özellikleriyle cemaat mensuplarının nesilden nesile aktarılan bir emaneti suretinde faaliyet göstermiş. Esasen tamamen magazinsel bir hevesle merakımı celb eden bu mesele, milli eğitimde üniforma tartışmalarının henüz terütaze olduğu şu günlerde bir hakikaten dikkatimi çekiyor. Okuduğunuz okul eğer size bir aidiyet, kimlik, mensubiyet hissi verecek karakterde ise mensubu olmadığınız bir cemaatin mensubu olabilecek kadar sizi kuşatabiliyor. Maalesef milli eğitimde üniforma meselesi çok dar bir alanda ve dar bir bakış açısıyla tartışıldı. Sanki okul üniforması yegane esbab-ı mucibesi ekonomik sebeplermiş ve başka hiçbir hikmeti yokmuş gibi, temellendirdiğimiz yegane vesile ekonomik izahlar oldu. Buna karşın bir hakikat karşımızda duruyor. Özellikle Pandemi sonrası giderek bireyselleşen yaşam şartları, kolektif hazlardan ve meşgalelerden uzak durma yatkınlığı gibi unsurlar göz önünde bulundurulduğunda, henüz eğitim çağındaki çocukların mensubiyeti geliştirebilecekleri sayılı şeylerden birisi de tahsil gördükleri okulun sembolik üniformaları olabileceği hakikati ne hikmetse tartışılır olmadı. Oysa üniforma zorunluluğu olmayan batı ülkelerinde dahi nitelikli okulların üniforma şartı ile öğrenci aldıkları hepimizin malumudur. Söz konusu okullar açısından üniforma snob bir sembol olmanın ötesinde bir anlam ifade ediyor mudur etmiyor mudur diye ne hikmetse düşünenimiz çıkmadı. İşte tam da bu çağlarda edinilecek mensubiyet hissinin ne kadar faydalı olacağı asıl tartışmamız gereken konudur.