Belirsizlikler ve ihtimâl hesapları
Çok sıcak geçen yaz günlerini idrâk ediyoruz. Temmuz sıcakları bastırdı. İklim döngüleri itibârıyla bunun sonu elbette sonbahar. Sıcaklar yerini, asırlardır yaşandığı üzere daha serin havalara bırakacak. Kasım ayında ise mâlûm, ABD'de seçimler yapılacak. Neticesi tekmil dünyâyı alâkadar eden kritik bir seçim bu. Tuhaf bir şekilde, tabiî iklim döngülerinin tersine, siyâsal iklimin Temmuz'dan Kasım'a daha da ısınacağı anlaşılıyor. Kasım'a kadar geçecek olan zaman pek çok şeye gebe. Sonrası ise daha belirsiz. Şimdi ihtimâlleri bir gözden geçirelim. Trump'a karşı tertip edilen ve başarısız kalan sûikast teşebbüsü, bâzı çevrelerin beklediği bir şeydi. Suîkast teşebbüsü sonrasında, "Ben demiştim" diyen çok sayıda gazeteci, strateji yazarı çıktı. Bu da yetmedi; suîkast teşebbüsünün pornografisi bir kaç gün devâm etti. Kimileri bunu Trump'ın bizzat kendisinin kurguladığını, kimileri de bunun Trump'a karşı olan ABD müesses nizâmının eseri olduğunu iddia etti. Gerek konvansiyonel gerek sosyal medyada, görsel malzeme üzerinde İleri geri oynatmalar, dondurmalar üzerinden neler söylenmedi ki..(Aklıma futbol programlarındaki tartışmalı pozisyonlar, "Oynat Uğur'lu" sahneler gelmedi değil). Diğer taraftan bu hâdisenin Trump'ın seçilme şansını arttırdığı husûsunda hemen herkes ittifak etti. Doğrusu ben, Trump'ın zaferi mevzusunda o kadar emin olamayan-lardanım. Orası ABD. Tuhaf ve bize göre hayli karmaşık bir seçim sistemi var. Meselâ daha evvelki seçimlerde Hillary Clinton sayısal olarak daha fazla oy almış olmasına rağmen Trump'a kaybetmişti. Bunu hatırda tutacak olursak, bugünlerde yapılan ve Trump'ı önde gösteren araştırmaların ve tahminlerin sâhadaki karşılığının ne olacağını kestirmek o kadar da kolay olmasa gerekir. Diğer taraftan Demokratların adayı olan Biden'ın ihtiyarlığından doğan defoların kendisini iyiden iyiye hissettirdiğini ve Demokratlar arasında Biden'a çekil diyen hatırı sayılır bir kamuoyunun ortaya çıktığını görüyoruz. Acaba Biden çekilecek, yerini Kamala Harris veyâ başka birine bırakacak mı Eğer bu olursa dengeler nasıl değişir Bilemiyoruz.. Nihâyet, iddia edildiği üzere Trump'tan kurtulmak isteyen ABD müesses nizâmında yuvalanmış güçler, başarısız sûikast sonrasında bu arzularından vazgeçmişler midir Bu da başka bir soru. Eğer Kasım'a kadar hem Biden hem de Trump, sahneden düşürülür, buharlaşırsa buna şaşıracak mıyız Bu da yabana atılacak bir ihtimâl olmasa gerekir. Varsayalım ki mevcut adaylar yerlerini muhafaza ettiler ve ABD'li seçmenlerin önüne Biden mı, Trump mı alternatifi konuldu ve çok kişinin tahminini doğrular şekilde Trump kazandı. Bir defâ şunu unutmamak gerekir ki ABD seçimlerinde kolay kolay bir aday diğerini ezici bir şekilde mağlup ederek kazanamaz. En iyi ihtimâlle fark 51-49 olur. Bu oran temiz ve neticeyi meşrû gösteren bir orandır. Neticenin şöyle veyâ böyle kıl payı olacağı beklenmelidir. İstikrarlı zamanlarda olağan karşılanacak olan bu kıl payı farklar, kutuplaşmış ABD kamuoyunda nasıl karşılanacaktır. Kaybeden bu kıl payı mağlûbiyeti sindirebilecek midir Eğer Biden kaybederse, bunun güdümlü olduğunu, Rusya'nın siber müdahalesi ile gerçekleştiğini iddia ederek seçimi mahkemeye taşıyabilecektir. Eğer Trump kaybederse, bu defâ neticeyi, bilhassa posta mârifetiyle verilen oylarda tahrifat yapılmıştır gibi bir iddia üzerinden mahkemeye değil, sokağa taşıyabileceği ihtimâl hârici olarak görülmemelidir. Hâsılı, ABD seçime zâten olağanüstü yüksek bir tansiyonla gidiyor. Bu tansiyonun seçim sonrasında