Malatya/Darende'den Adnan Bey: "Seferî namaz kılmaya gerek yok diyorlar. Ne Dersiniz"

Sefer Varsa Seferîlik Olacaktır

Dinin emrini ve şartlarını ortaya koyduğu bir ibadeti yapmaya gerek yok denmez. Din madem ki ortaya koydu ve madem ki sahihtir; bize söz söylemek düşmez.

Sefer varsa seferîlik olacaktır. Ha, eskiden yollarda eşekler atlar vardı, şimdi taksiler uçaklar var. Yine mi seferîlik diyeceksiniz. Evet, yine seferîlik derim.

Ama eskiden eşekle atla günlerce yapılan yolculuğu, şimdi uçakla birkaç saate alıyorsunuz. Yine mi Evet yine!

ünkü din şartlara göre değişmez. Eskiden eşekle deveyle yapılan yolculuklardaki zorluk, şimdi uçakta yok mu diyorsunuz Hayır, var! Adı yolculuksa vardır. Her yolculukta zorluk vardır. Ama eskiye göre zorluklar da biçim değiştirmiştir.

Bize dinin açtığı kapıdan girmek düşer.

Zorluk yoksa problem yoktur zaten. Tam kılmak veya kısaltmak bizim elimizdedir. Kimse bizi zorlamaz. Vaktimiz varsa tam kılmakta hiçbir sakınca yoktur. Ama ihtiyacımız varsa kısa kılabilmeliyiz.

Sefere ıktığınız Zaman

ünkü dinde kolaylık esastır. Resulullah buyurdu ki: "Din kolaylıktır. Dini aşmak isteyen kimse, ona yenik düşer. O halde, orta yolu tutunuz, en iyiyi yapmaya çalışınız, o zaman size müjdeler olsun; günün başlangıcından, sonundan ve bir miktar da geceden faydalanınız."1

Seferîlik ibadetlerde sağlanan bir kolaylıktır. Bizim bunu aşmaya çalışmamız doğru değildir. Seferde namazı kısaltmaya izin vardır. Kur'ân şöyle emreder: "Yeryüzünde sefere çıktığınız zaman, kâfirlerin size bir fenâlık yapmasından korkarsanız, namazı kısaltmanızda üzerinize bir günah yoktur. Şüphesiz kâfirler, sizin apaçık düşmanınızdır."2

Seferîlikte farz namazlar kısaltılır. Dört rekatli farzlar iki rek'at kılınır. Üç rek'âtli veya iki rekatli namazlarda kısaltma yoktur. Yani akşam namazında ve sabah namazında kısaltma yoktur. Sünnet namazlarda ise zaten bu hüküm yoktur. Farz namaz borç olması nedeniyle seferde hüküm farz namaz üzerine gitmiştir ve kolaylık esas alınmıştır.

Dolayısıyla kısaltma öğle, ikindi ve yatsı namazları ile ilgili bir hükümdür. Başka namazlarla ilgili değildir. Peygamber Efendimiz'den (asm) seferde bu farzları iki rek'at kılmakla ilgili çok sayıda haber de rivayet edilmiştir.3

Bu bize şeriat sahibi tarafından sağlanmış bir kolaylıktır. Sırf şeriatın izini, özünü ve hatırasını yaşamak için bile seferî namaz kılınır. Bu bir kaçış değildir.

Ayrıntı Mezheplerdedir

Fakat, bu bir emir de değil, bizzat Kur'ân tarafından sağlanan ve Peygamber Efendimiz (asm) tarafından da uygulanan bir kolaylıktır. Bundandır ki, yolculuk esnasında dört rek'atli farz namazların iki rek'at olarak kılınması Hanefî mezhebine göre vacip; Mâlikî Mezhebine göre Sünnet-i müekkede bulunmaktadır. Şâfiî'lere ve Hanbelî'lere göre ise yolculuk esnasında namazı kısaltıp kısaltmama tercihi kişiye aittir; dilerse ve vakti müsaitse dört rek'at olarak kılabilir.