Çorum'dan Ömer Güney: "İhtişamlı camiler, lüks medreseler, gösterişli hizmet binaları Acaba zengin Müslümanların zekât vermelerine veya karz-ı hasen ve borç vererek fakirlere yardım etmelerine mâni oluyor mu"

İsraf Haramdır

İsraf her alanda haramdır. Çünkü, "Allah israf edenleri sevmez."1

Hazret-i Sa'd abdest alıyordu. Resulullah (asm), onun suyu aşırı kullandığını görünce,

"Bu israf nedir" diye sordu.

Sa'd,

"Ya Resulallah! Abdestte de israf olur mu" dediğinde, Hz. Peygamber (asm),

"Evet, hatta akmakta olan bir nehirde abdest alsan bile israf olur." buyurdu.2

Dünyevî işlerimizde gereğinden fazla harcamaya israf diyoruz. Uhrevî işlerimizde de gereği kadar harcamak gerekir. Fazlası israf olur.

Aşırılığa Kaçmayalım

Fakat ölçülü olmak da dinin emirlerindendir. Camileri, medreseleri, hizmet binalarını gereği kadar güzelleştirmek de ilgili binaların hakkıdır. Aşırılığa kaçmadıkça bunda bir sakınca görülmez.

Peygamber Efendimiz (asm) varlıklı bir Müslüman'ın, gururdan ve gösterişten uzak kalmak şartıyla, kendisine verilen nimetlerin belirtisini üzerinde göstermesinin Allah'ın hoşuna gideceğini işaret buyurmuştur.3 Huzurunda pejmürde kılıklı birisini görünce:

"Allah sana mal verdiyse, O'nun nimet ve ikramı üzerinde görülmelidir."4 buyurmuştur.

Bir elbiseyi bile, durumuna uygun biçimde ve gösterişten uzak olmak kaydıyla üzerinde göstermek sünnet olarak tavsiye edilmişse, özellikle manevî alanlarda mekânın durumuna uygun bir mimarî özellik aynı tavsiyenin emir kapsamına girer. Bunun için bir harcama olacaktır şüphesiz. Buna israf denmez. Çünkü yapılan harcama söz konusu mabedin hakkı olmakta ve nesiller boyu insanlara mesaj vermektedir. Nitekim burada kamu hakkı vardır. Burada, bütün insanlığın hukuku namına harcama yapılır. Ama israf hiç şüphesiz yapılmaz.

Yüzyıllar boyunca ibadet mahalleri konusunda Müslümanlarda aşırıya kaçmayan bir şıklık ve güzellik ölçüsü, sadelik özünde bir ihtişam ve heybet biçimi yerleşmiştir. Bunu korumak gerekir. Söz konusu görsellerde, ilgili mabedin manasına uygun muhteva, her zaman insan ruhunu okşamaktadır.

Yerinde Harcamak

Fakat israf etmemek her zaman en öncelikli hassasiyetimiz olmalıdır.

Buralara katkı yapmak için zekâttan veya karz-ı hasenden kesmek de doğru değildir. Bir tarafta aç ve açık Müslüman varsa, elbette doyurmak ve giydirmek toplumun öncelikli görevidir.

Allah aslında yeteri kadar harcama kalemini bütün Müslümanlara vermiştir. İsraf olmayan ve yerinde harcamalarla bütün ihtiyaçlar karşılanır. Ama bizim önceliklerimizi belirlememiz ve ona göre harcama yapmamız gerekir.

Bu konuda hayır kurumları sistemli bir çalışma geliştirebilir. Ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verir.