Osmanlı Devleti'nin dış politikası, devletin kuruluşundan itibaren "Gaza ve Cihad" anlayışının ön planda tutulduğu İslâm devlet geleneğinin devamı şeklinde temayüz etmiş; bu eksendeki dış politika Batı'ya karşı güçlü ve onurlu, sorunları gücüyle çözen, gücü ve iradesiyle dış politikayı şekillendiren bir yapıda olmuştur. Gaza ve Cihad anlayışının getirdiği güçlü devlet geleneği, Batı'ya karşı üstün ve biraz da tepeden bakan anlayışla hareket etmeyi, Avrupa'da elçilikler açmak şöyle dursun, Müslümanların gayr-i müslim Avrupa'da uzun süre kalmasını dahi uygun bulmayan bir anlayışla uzunca bir süre devam etmiştir. Osmanlı Devlet yöneticileri, sancak usulüyle yetiştirilmekte, İslâm âlemini ve Hıristiyan Batı dünyasını iyi analiz etmekte, Osmanlı coğrafyasının jeopolitik konumunu; dini ve siyasi faktörlerini iyi değerlendirmekteydi. Gaza ve Cihad anlayışı, Kur'an-ı Kerim'den ve Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in uygulamalarından elde edilen batıla karşı güç göstermek, üstünlük kurmak, hakkı ve hakikati yaymak yani İlay-ı Kelimetullah anlayışıyla hareket etmekti. Bu politikada diplomasiye yer yoktu. pushfn('ads'); Osmanlı Devleti, bir taraftan fetihlerle topraklarını genişletmekte, elde edilen ganimetlerle ahaliyi maddi olarak doyurmaktaydı. Yani hem maddi hem manevi olarak doyuma ulaşan ahali ve geri adım atmayan, gaza ve Cihad anlayışıyla gücüne güç katan, sınırları sürekli genişleyen; gerek İslâm dünyasının hâkimi gerekse Batı'ya karşı galebe çalan bir gücün elbette diplomasiye ihtiyacı yoktu. Bütün bunlar, devletin zinde olduğu, güçlü olduğu dönemi anlatmaktadır. Osmanlı Devleti'nin güç kaybetmeye başlaması ve Batı'nın güçlenmesi neticesinde zorunlu dış politika değişikliği yaşanmıştır. 19'uncu yüzyıldan itibaren III. Selim'le birlikte Osmanlı Devleti, Avrupa'da daimi elçilikler açmaya başlamıştır. Böylece Osmanlı Devleti, gücünü kaybettiği dönemde dünyadan bağımsız, geleneksel Osmanlı dış politika anlayışı yerine uluslararası dengeleri hesaba katarak hareket eden "Denge" politikası gütmeye başladı. Denge politikasında İngiltere, Fransa ve Almanya arasında değişen, zamana ve şartlara göre bu üçlüden biriyle ittifak ederek devleti ayakta tutma Osmanlı Devleti'nin mecbur kaldığı dış politika tutumuydu. Osmanlı'nın yıkılış döneminde mecburiyetler neticesinde ortaya çıkan "denge" siyaseti Cumhuriyet döneminde de tercih edilmiştir. pushfn('ads'); Türkiye'nin Cumhuriyet dönemi dış politikası genel olarak "Statükoculuk ve Amerikancılık" şeklinde temayüz etmiştir. Bu iki temel ilke "denge" politikasıyla ambalajlanmış, İslâm dünyasına mesafeli, Ortadoğu'da ABD'nin ileri uç karakolu, İsrail'in gözcüsü şeklinde devam etmiştir. Osmanlı Devleti'nin yıkılış döneminde zorunluluk sonucu ortaya çıkan denge yani İngiltere, Fransa ve Almanya'dan biriyle hareket etme politikası, Cumhuriyet döneminde ABD'yle birlikte hareket etmeye evrilmiştir. Osmanlı'nın son dönemindeki dış politikadaki "Batıcılık", Cumhuriyet döneminde "Amerikancılık" şeklinde kabuk değiştirmiştir. Osmanlı Devleti'nin yıkılış süreciyle Ortadoğu'dan çekilmesi ve Cumhuriyetin kurulması, Türkiye Cumhuriyeti'ni bu bölgede İngiliz ve Fransızlarla muhatap kılmıştır. Osmanlı'nın yıkılışı döneminden kalan travmalar, Cumhuriyetin ilk yıllarında İtilaf devletleriyle belirli