Aradan geçen yaklaşık 2000 yıla karşın Seneca'nınsözleri günümüzde yaşayanlariçin söylenmiş gibi. Anlaşılan insanların mutlu olmaisteklerine rağmen büyük bir mutsuzluk yaşamaları değişmeyen bir gerçek

İspanya'nın Cordoba şehrinde doğan Lucius Annaeus Seneca, muhtemelen Etrüsk veya Ilirya (Balkan) kökenli bir aileye mensuptur. Babası tarafından küçük yaşta Roma'ya getirilir. Latin edebiyatında "Yaşlı Senaca" olarak bilinen babası retorik öğretmeni ve hatip olarak büyük bir ün sahibidir. Retorik üzerine çok sayıda eseri vardır. Kardeşleri Annaeus Novatus senatör, M. Annaeus Mela (Gallio) ise zengin bir devlet görevlisidir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Seneca'nın yaşamı

Yaşlı Seneca, oğlunun ya kendisi gibi hatip ya da ağabeyi Novatus gibi siyasi bir kariyere sahip olmasını ister. Bu doğrultuda eğitim alması için çaba gösterilmesine rağmen Seneca Pythagorasçı Sotion ve Stoacı Attalus'tan dersler alarak felsefeye yönelir. Bu merakı ve aldığı eğitim babasını telaşlandırır. Çünkü İmparator Tiberius, Roma gençliğini saran felsefe merakından hiç hazzetmiyor ve onları Roma'dan uzaklaştırıyordur. Yaşlı Seneca, oğlunu bu akıbetten kurtarmak için önce Pompei'ye ardından da Mısır'a gönderir. M.S. 31 yılında Roma'ya dönen Seneca her eğitimli Romalı gibi kendini siyasete verip avukatlığa başlar. Kısa süre içinde yükselerek imparatorluk mali işlerinin sorumluluğunu üstlenir. İmparator Caligula'nın öfkesini çekerek bulunduğu görevden uzaklaştırılır. M.S. 41 yılında Korsika'ya sürgün edilir. Bir süre sonra geleceğin İmparatoru Nero'ya öğretmenlik yapmak üzere Roma'ya çağrılır. İmparator Nero döneminde devlet yönetiminde etkin olur ve nerede ise saraydaki tek yetkili hâline gelir. Ancak ahlak anlayışının yüksekliği devlet işlerinde bu kadar yükselmesini kabullenemez. Birkaç kez görevden ayrılmak istese de İmparator Nero kabul etmez. Sonrasında mal varlığının büyük bir kısmını İmparator Nero'ya bırakıp görevden ayrılır. M.S. 61-65 yılları arasında kendini felsefeye adar ve bir dizi felsefe eseri yayımlar. M.S. 65 yılında İmparator Nero'ya düzenlenecek bir suikast girişimine adı karıştığı için İmparator tarafından "kendini öldürme cezasına çarptırılır", bu buyruğu yerine getirmekte hiç tereddüt etmeyen Seneca hayatına son verir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Mektuplar

Seneca'nın muhtemelen M.S. 58-59 yıllarında kardeşi M. Annaeus Mela'ya ve M.S. 49 yılında karısının yakın akrabası, Roma'nın tahıl ihtiyacını karşılamakla sorumlu memur Paulinus'a yazdığı iki mektup günümüze ulaşır. Kardeşine yazdığı "De Vita Beata Mutlu Yaşam Üzerine" isimli mektubunu sizlerle paylaşmak istedim.

"Kardeşim Gallio, herkes mutlu yaşamak ister, ancak yaşamı mutlu kılan şeyin ne olduğunu görmek konusunda zihinleri kördür. Nitekim mutlu bir yaşama kavuşmak hiç kolay değildir, insan bir kere yoldan sapmışsa, ona kavuşmaya ne kadar istekli olursa, ondan o kadar uzakta kalır. Zira aksi yönde gittiğinden, gidiş hızı aradaki mesafenin daha da açılmasına neden olur." (s. 3)

İnsanlar özellikle gençken kendilerine gelecek için bir rol model seçer veya aileleri ona bir rol model empoze etmeye çalışır. "Şu arkadaşına bak senden çok daha çalışkan sen ise tembellik yapıyorsun, gelecekte o başarılı olurken sen gerilerde kalacaksın, daha çok çalış." gibi sözler genellikle çocukları ve gençleri motive etmek yerine, arkadaşlarına düşmanca duygularla bakmalarına sebep olur. Onların başarıları kendi mutsuzluklarının artmasına sebep olur. Hemen herkesin bir şeyi anlama ve onu yorumlama anlayışı farklıdır. Bazı çocuklar iyi birer dinleyici olup fazlaca çalışmadan kendilerine anlatılanları anlayıp, onları yorumlayabilirken, bazı çocuklar veya ergen kişiler anlatılanları anlamakta zorluk çekip başarılı bir öğrenci olamazlar, ama çoğunlukla hayat daha öğretici olur ve bazı durumlarda suçlanan çocukların daha başarılı olmasına yol açar. Bazen genç yaşlardaki bu baskı onların farklı yollara sapmasına yol açabilir. Bir çocuktan istenen ve arzulanan nedir Başarılı ama mutsuz bir hayat mı Çok başarılı olmasa da mutlu bir hayat mı Yaşadığım süre içinde çevresi tarafından başarılı bulunmayan ama kendi ile barışık ve mutlu bir yaşam süren çok insan tanıdım. Önemli olan nedir Mutluluk değil mi Yaşamını mutlu bir şekilde geçiren bir insandan daha fazla imrenilecek ne vardır ki

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı