'Ermeni Meselesi'nde umarız, akl-ı selîm noktasına daha çok yaklaşılır.. Çünkü Ermenistan başbakanı Paşinyan, bu yıl, şlk olarak, 'Artık şu 'SOYKIRIM' lafını etmeyelim..' diyor ve bazı ermeni parlamenterleri de 'Ermenilere soykırım uygulandığını düşünmüyoruz!' demek noktasına bile geldiler..

Her yıl, 24 Nisan yaklaşırken, 'soykırım' iddialarıyla dünyayı velveleye vermeye çalışan özellikle de 'diaspora Ermenileri', etkin oldukları Amerika'da, -artık, ne dediğini bilmeyecek kadar matûhiyet alâmetleri gösteren- Amerikan Başkanı Biden'a, '24 Nisan 1915 tarihinde Osmanlı Dahiliye Nâzırı Tal'at Paşa'nın emriyle başlayan 'tehcir' mecburî olarak 'göç ettirme' ameliyesini ,'Ermenilere uygulanmış bir soykırım' olarak nitelettirdiler.

Evet, 'Osmanlı ülkesindeki Ermenilerden İstanbul dışında olanlarının, savaşta olduğumuz ülkelerin sınırlarından uzak yurt köşelerine 'tehcir edilmeleri'nin, -keyfî veya ihtiyarî değil, mecburî olarak- 'göç ettirilmeleri'ne dair verilen bir emir var..

Ancaak, neydi o 'tehcir'in hakikati ve gerekçesi

Evet, Ermeniler'in, başta Kafkaslar, Doğu Anadolu ve Balkanlar gibi, Rus ordularıyla temas kurulması mümkün yerlerden, yine Osmanlı'nın bir parçası olan Suriye ve Lübnan gibi uzak bölgelere 'tehcir edilmeleri' bir gerçekti..

Ama, bu tehcirde ana hedef neydi

En başta unutulmayan bir husus şuydu: 1877-78 Rus- Osmanlı Savaşı sırasında, orduları, Kafkaslardan ilerleyip taa Bayburt'a ve Balkanlar'dan da -o zaman, 500 yıldan fazla zamandır Osmanlı toprağı olan bugünkü Romanya ve Bulgaristan üzerinden İstanbul'a doğru ilerleyen Rus orduları, Taa İstanbul varoşlarına kadar gelirken, o zamanki ismiyle Ayastefanos denilen Yeşilköy'e kadar ilerlerken; Osmanlı'nın 'ölüm yatağı'nda olduğunu düşünen bir kısım Ermeniler, özellikle Taşnaksutyun' isimli silâhlı mücadele örgütünün militan unsurları, hem Doğu Anadolu'da , hem de Balkanlar ve Trakya'da, işbirliği yapmışlar, onlara yol göstermişlerdi..

Dahası, Rus ordularının Kafkaslar'daki en önde gelen komutanları arasında ermen generalleri de vardı ve yazık ki, yörenin ermeni halkı içinden, ihanete ayarlanmış 'Taşnak' militan ve gönüllüleri ilerleyen Rus ordularına yol göstermişlerdi ve bu ihaneti Müslüman halkımız görmüştü..

Dahası, Rus ordularının kumandanı - geleceğin son Çar'ı olacak ve komünist devrim sırasında ailesiyle birlikte öldürülecek olan- Grandük Nikola, Yeşilköy'de karargâh çadırını kurduğunda onu ilk tebrike koşanlardan birisi, İstanbul'daki Ermeni Patriği Nersesyan olmuştu..

Osmanlı'nın hükümrân olduğu hemen heryerde irili-ufaklı aileler veya gruplar halinde Ermeniler vardı.. Ve hemen bütün 'zanaat' dallarında en etkili söz sahibi onlardı.. Ve ayrıca, Osmanlı- Müslüman Ordusu'nun mutfağında çalışmalarına izin verilen Hristiyanlar, sadece Ermeniler idi. Yani bu kadar güveniliyordu onlara.. Onun için de, Ermeniler için, 'Millet-i sâdıqa..' (sadakatli millet) ve 'kavm-i necîb' (asaletli kavim) nitelemeleri yapılırdı. Çünkü onlar isyan ve ihanet etmezlerdi. Hattâ, Hristiyan Ermenilerin mahalleleri ile Müslüman halkın mahalleleri yan yana, neredeyse iç içeydiler.. O kadar itimad ediliyordu onlara.. Ermeniler, diğer gayrimuslim halklardan ayrı bir statüde tutulurdu.

Ama, Osmanlı'nın artık 'Hasta Adam' olarak nitelenmeye başlandığı hele de Miladî-19. asırda, Hristiyan dünyası, Osmanlı'dan bir parça koparması için bütün gayrimüslim unsurları harekete geçirmeye ağırlık vermiş ve bu tuzağa, Ermenilerden bir kısım ermeni nasyonalistleri ve şovenistleri de düşmüştü.. Ve içeriden de kendilerini 'aydın' zanneden ve İslâm'a, Avrupalılar gibi 'düşman' gözüyle bakan unsurlar..

Hatırlayalım, Joris isimli bir ermeni militanı ve arkadaşları, Yıldız Sarayı yakınındaki Yıldız Camii'nde Cuma Selâmlığı sırasında Sultan 2. Abdulhamîd'e bombalı bir suikast bile düzenleyebilmişlerdi.. Ama, patlama, bir anlık gecikmeyle gerçekleştiği için,