ABD B. Elçisi Tom Barrack, aynı zamanda Amerikan Başkanı Trump'ın Suriye Özel Temsilcisi.

Barrack'ın büyük dedesi Beyrut'ta yaşayan bir Osmanlı vatandaşıydı. Sonra Amerika'ya gitmişler.

İşbu Tom (ya da, Thomas) Efendi, Ankara'da elçilik vazifesine başlayışının ilk zamanlarında, 'Batı'lı güçlerin, Birinci Dünya Savaşı sonunda Orta Doğu (yani o zamanki Osmanlı) topraklarının parçalanması yanlışlığının tekrarlanmaması ' ve de, 'İsrail'in parçalanmış bir Suriye görmek istemesinin de normal olduğunu' eleştiri havasında dile getirerek, TC kamuoyunun ağzına bir parmak bal sürüyordu.

Ama bu kişi 1-2 ay sonra, Suriye'yi parça-bölük etmek yönünde konuşmaya; 'Suriye'de, federasyon değil ama federasyonumsu bir yeni düzen kurulmalı' 'İslamcı cereyanlarının güçlendirilmemesinin esas alınması gerektiğini' söylemeye başladı; 1 asır önce yapılanları suçladığını unutarak...

*

Tom Barrack Efendi, geçen hafta Beyrut'a gidince, Lübnanlı bazı muhabirlerin sualleri karşısında hışımlandı ve 'Buradaki davranışlar kaotik ve hayvanî bir durum gösterdiğinde biz gideriz. Ne olup bittiğini öğrenmek istiyorsanız, biraz sessiz, nazik ve medenî olun; bu bölgede devamlı savaşlar oluyorsa sizin medeniyetsizliğinizden...' demek cüretini bile gösterdi; eski sempatik sözlerini yutarak...

*

Haydi bunları da geçelim... Barrack Efendi, 'PKK yok artık, YPG var ve YPG, IŞİD'le savaşımızda bizimle müttefik idi... Onları düşman olarak göremezsiniz...' mânalarına gelen sözler söyledi geçen hafta... (Halbuki, Amerikalı Pentagon yetkilileri yıllar önce açıkça, PKK'nın YGY'ye dönüşmesi şeklindeki isim değişikliğinin kendilerinin emriyle gerçekleştiğini itiraf etmişlerdi.)

Bu sözlerden de cüret alan ve mart başında Suriye lideri Ahmed Şara ile anlaşma masasına oturup, 'Suriye'nin bütünlüğünün korunması için, Suriye resmî güçleri içinde eriyip bütünleşecekleri'ne söz veren, YPG yetkilisi (ve de İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu) Salih Müslim ise, 'Suriye'de kendi ellerindeki bölgede bağımsızlık ilânı'ndan bile dem vuruyor şimdi.

Arkasında da, gayet açık ki, Netenyahu...

Netenyahu geçen hafta, 'Suriye'ye niçin saldırdıkları'nı izah etmeye çalışırken, 'Ben saf değilim. Ben Suriye'de kime karşı mücadele verdiğimi biliyorum' diyerek işaret etmek istediği güç odağının neresi olduğunu, boşuna diplomatik dille açıklamıyordu.

Tablo bu...

Bir elinde, 'ABD'nin Türkiye Elçisi şapkası'; diğerinde, 'Suriye'de Özel Temsilci şapkası' olan ve istediği zaman, şapkalarını değiştiren Barrack Efendi, B. elçi olarak bulunduğu ülkenin en önemli güvenlik ve savunma konusuna dinamit koymak istiyor.

Diplomaside böyle bir durum kabul edilemez ve 'Persona non grata' (istenmeyen kişi) ilan edilerek ülke dışına çıkarılır. (Hatırlayalım, Fransa Devlet Başkanı General De Gaulle (Dö Goll) 1968'de, Kanada'ya resmî bir ziyarette bulunurken, orada Fransızca konuşan Qebec eyaletinin bağımsız olmasını isteyip, 'Yaşasın Hür Qebec!' dediğinde, Kanada Hükümeti, De Gaulle'ü, hemen 'Persona non grata...' ilan edip, 24 saat içinde Kanada'yı terk etmesini isteyip kovmuştu. ('Persona non grata', diplomat statüsünde olanlara, 'Artık burada can güvenliğinizden sorumlu değiliz' mânasını da taşır.)

*

Sen, burada hem büyükelçi olacaksın, hem de Türkiye'nin içeride söndürmeye çalıştığı fitne ateşini, sınırındaki Suriye'de ve -Filistin'deki Hitler taklitçisi- Netenyahu'yla birlikte alevlendirmeye çalışacaksın. Haddini bileceksin, 'Persona non Grata!'; anladın mı

*

Bir diğer konu

Medrese, Dâr'ul-Fünun ve Üniversite...

29 Ağustos tarihli yazımın sonunda ' Yarım asrı bulan bir âşinalığımız ve gönül yakınlığımız olan İstanbul Üni. Rektörü Prof. Dr. Bülend Zülfikar Hoca'nın, İstanbul Üni. Rektörlüğü'ne getirilmesi üzerinden 2 sene geçmesine rağmen 'Hayırlı hizmetler' temennisi ziyaretine gidememiştim. 27 Ağustos Çarşamba sabahı bu ziyareti gerçekleştirebildim. O konuya da bir ayrı yazıda değinelim, inşallah...' demiştim, ama araya Yemen'deki son trajik gelişmeler de girince konu bugüne sarktı...

*

Önce, 'Üniversite' üzerine bir-kaç söz...

'Üniversite' kelimesi, Latin dillerinden bir terim. Çeşitli tarifler yapılmıştır, ama her birisinin, 'Üniversite' kurumlarının bugünkü yapısını açıklayacak netlikte olmadıkları ve 'galat-ı meşhur' olarak kullanıldığı anlaşılıyor.

Ama her halde 'Aklın yolu birdir...' şeklindeki sözünü, mantık kuralları içinde bu varlık âlemini akıl yoluyla anlamaya çalışmak çabalarının en yoğun şekilde temerküz ettiği eğitim ve öğretim kurumları denilebilir üniversite için.

Genel olarak, üniversite mefhumunun ilk örneklerinin 'akademia' olarak Antik Yunan ve Roma'da ve Mısır'da İskenderiye'de geliştiği kabul edilir.

Ama bugünkü mânada, en mükemmel üniversite örneğinin, Selçukluların ünlü bilge Başveziri Nizâm'ül-Mülk'ün Bağdat'ta kurdurduğu 'Nizâmiye Medreseleri' olduğu, bilim tarihi araştırmacılarının da kenarından teğet geçemedikleri bir vakıa olarak karşımızdadır.

*

İnsanoğlu, önce kendisini tanıyıp, sonra mükevvenatı mı; yoksa önce mükevvenatı tanıyıp sonra kendisini mi tanımalıdır Bir kimse ne kadar bilgili ve zeki olursa olsun, kim olduğunu tanıyamadan, neyi savunduğunu nasıl idrak edecektir

Bütün ilâhî mesajlarda, ilmin, 'İblis'in eline geçmesinin sonuçlarına bunun için de değinilmiyor mu Bunun içindir ki, Mesnevî'deki 'pergel' mecâzında anlatılan, 'Pergel'in bir ayağını sâbit bir noktaya yerleştir, diğeriyle bütün dünyayı dolaş' tavsiyesi düşündürücüdür. Açıktır ki, insanın kendisini kaybetmemesi için, pergel'in bir ayağını sabit bir noktaya yerleştirmekten maksat, 'Tevhid' inancına bağlanmaktır; insanı yalnızca Yaratıcısı olan Allah'a kul olmaya çağıran 'Tevhîd' inancına...

*

Müslüman dünyasında, en üst ilim merkezlerinin geçmiş zamanlardaki karşılığı 'Medrese' idi.

Medrese, yani ders görülen mekân. Ders görülen mekânlarda da elbette ders verecek çapta müderris /muallimler (ilim öğretenler) ve verecek dersleri dinlemeye talip, talebeler.

Müslüman toplumlarda, Medreseler genel olarak şehirlerin büyük Mescid'lerinin etrafında kurulurdu.

'Mescid', yani 'secde olunan mekân.' (Yazık ki, çoğu yerlerde 'mescit' diye yazılıyor.) 'Mescid'lerin etrafında, kütübhâneler, şifahaneler, imaretler / (aşevleri), hamamlar... Yani kalbin ve beynin doyurulması, fakirlerin açlığının giderilmesi, hastaların tedavisi ve bedenlerin temizlenmesi, hep, insanı daha ileriye taşımaya yönelik...

Miladî, 700'lerin başında, Müslümanların, taa Kuzey Afrika'ya uzanıp, oradan İber Yarımadası'na (bugünkü İspanya'ya) geçerek orada 800 yıla yakın bir süre,