Gençleri tehdit eden tehlike: Met veya metamfetamin bağımlılığı

Sefa Saygılı

Son zamanlarda ülkemizde metamfetamin veya kısa deyişle met kullanımı hızla artmakta, özellikle gençlerimiz için büyük tehlike oluşturduğu görülmektedir.

Emniyet Genel Müdürlüğünün açıklamasına göre; 2019'da 1 ton 42 kilogram, 2020 yılında ise 4 ton 168 kilogram metamfetamin ele geçirilmiştir. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya; bu yıl içinde sadece bir operasyonda 3 ton 515 kg metamfetamin ele geçirildiğini açıklamıştır.

Giderek met problemi olan bağımlıların çoğaldığını bizzat meslek pratiğimde gözlemekteyim. Birkaçından söz edersek:

26 yaşındaki erkek hastamızı ailesi birkaç haftadır saldırganlık ve hırçınlığının artışından dolayı getirmişlerdi. Aslında esrar kullanıyor, bir yerde sızıyormuş. Çalışmayan, aylak aylak dolaşan hastamız zapt edilemez hale gelmişti.

Kendisini yalnız dinleyip sorguladığımda metamfetamin de kullanmaya başladığını ifade etti. Aldığı bu madde onu değiştirmiş, saldırgan hale getirmişti.

Bir başka erkek hastamız 35 yaşlarındaydı ve devamlı ailesinden para ister olmuştu. Hayaller görüyor, saçma sapan konuşuyordu. Araştırdığımızda yine met kullandığı ortaya çıktı.

Metamfetamin Nedir

Feniletilamin türevi olan bu madde, amfetamine bir metil grubu eklenmesi ile elde edilir. İkinci dünya savaşında Japonya'da doping etkisi için oldukça fazla rağbet edilen metamfetaminin psikotik tablolara yol açması ve kötüye kullanılması sebebiyle yasaklanmıştır. Sonrasında suç örgütleri met üretimine el atarak pazarlamaya başlamışlardır.

Bazı Özellikleri

Bir kere denemek için alan birinin bağımlı olma riski 40'ı geçmektedir. Yani bağımlı hale getirme potansiyeli oldukça yüksektir. Bu haliyle neredeyse eroin ve kokainden bile daha kuvvetli bağımlılık riski taşımaktadır.

Toz veya kristalize olarak bulunur. Renksiz ve kokusuz maddedir.

Metamfetamin değişik adlarla anılır: Met, ampul, kristal, ice, yaba, ateş, buz, speed, crack gibi..

Genellikle pipe denilen bir düzenekle alınır. Bu kullanımda etkisi hızlı başlar, yüksek bağımlılık riski oluşturur.

Damar içi (iv) kullanımda yine etkisi hızlı başlar ve yüksek bağımlılık riski söz konusudur.

Nazal (burundan) kullanımda ise etkisi 5 dk, ağızdan alımında 15-20 dk sonra görülür.

Kullanım erkeklerde daha sıktır.

Enerji artışı ve uyanıklık yaptığından uzun yol sürücüleri, öğrenciler ve sporcular arasında yaygınlaşmıştır.

2000'li yıllarda tüm dünyada, 2009'dan sonra da Türkiye'de met tehlike olarak büyümüştür.

Metamfetaminin Etkileri

Şiddet eğilimini artırır

İştahsızlık ve aşırı kilo kaybı yapar

Uykusuzluğa sebep olur

Deride bozulmalar ve iltihaplanmalar yine met'in eseridir

Vücutta titreme, beden ısısında artışa yol açar

Beyin kanaması, kalp krizi, kalpte yetmezlik yapar

Hayaller görme, gaipten ses duyma gibi halüsinasyonlara sebebiyet verir

Saldırganlık, şiddet eğilimi oluşturur

Anksiyete ve depresyona sebep olabilir

Sinirlilik, çabuk öfkelenme yapar.

Hafıza kaybı, tansiyon yükselmesi gibi daha pek çok belirti ortaya çıkar.