Tartışma ilk olarak Ortadoğu üzerindeki etkili haberciliğiyle bilinen "Al Monitor" isimli haber-analiz platformunda tecrübeli gazeteciAmberin Zaman'ın 14 Ocak'ta kaleme aldığı çarpıcı haberle tetiklendi.

Ardından, 24 Ocak'ta ABD'nin önemli terörizm ve Suriye uzmanlarından Charles Lister'ın prestijli "Foreign Policy" dergisinin web sitesinde bu haberi teyit eden yazısıyla ivme kazandı.

Bu iki yazı, ana çizgi olarak Biden yönetiminin Suriye politikasını gözden geçirmekte olduğu, teknik düzeyde yapılan çalışmalarda ABD'nin Suriye'deki askeri varlığını sonlandırmasına dönük seçenekler üzerinde durulduğunu duyuruyordu.

Bu konudaki gelişmeleri, 16 Şubat tarihli "Yoksa ABD Suriye'den Çekilmeye mi Hazırlanıyor" başlıklı yazımızda aktararak, Washington cephesinde uç vermekte olan Suriye'den çekilme eğilimine dikkat çekmiştik.

İlginçtir ki, geçen yaklaşık bir aylık süre içinde bu konudaki tartışmanın tırmanmakta olduğunu gözledik. ABD'de, aralarında emekli orgeneraller, emekli büyükelçiler, emekli istihbaratçılar, düşünce kuruluşlarında Ortadoğu konularında uzman kanaat önderleri ve gazetecilerin yer aldığı son derece canlı bir tartışma sürüyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu tartışma, ana hatları itibarıyla Suriye'den çıkmanın yararlarını savunanlar ile bu yönde bir adımın ABD'nin çıkarlarına zarar vereceğini savunan iki ayrı görüş arasında şekilleniyor.

Tartışmayı bir yönüyle halen Biden yönetimi içinde Suriye politikası üzerinde yürümekte olan çalışmaların bir yansıması olarak da görmek mümkün. Bu çerçevede, ABD cephesinde bütün aktörlerin kendi zaviyelerinden bu tartışmaya katılarak karar alma sürecine bir şekilde etki etmeye çalıştıklarını söyleyebiliriz.

Tabii, ABD çekilirse
A) PKK'nın Suriye'deki uzantısı olan YPG'nin merkezinde yer aldığı Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) akıbetinin ne olacağı ve
B) Bu senaryoda cezaevlerinde alıkonan DEAŞ'lı militanların nasıl zapt edilebilecekleri. Bu münazaranın üzerinde iki temel soru olarak asılı duruyor.

Kuşkusuz, bu farklı görüşlerin çarpışmasının hangi yönde nasıl bir sonuca varacağı, PKK'nın Suriye'deki varlığına dönük önemli sonuçlar doğuracak. Dolayısıyla, Türkiye'yi de çok yakından ilgilendiriyor.

Bugünkü yazımızda bu tartışmada kritik gördüğümüz bazı görüşleri çok özet bir şekilde aktararak konuya dikkat çekmek istiyoruz.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Daha önce de değinmiştik. Yönetim içinde bu konuda yürütülen hazırlıklara ilk ciddi itirazlardan biri, 2019-2022 yılları arasında ABD'nin Irak ve Suriye'den de sorumlu olan Merkez Komutanlığı'nın (Central Command) başında görev yapan emekli orgeneral Kenneth McKenzie'den geldi.

Orgeneral McKenzie, 14 Şubat'ta "New York Times"da yayımlanan "Askerlerimizin Ortadoğu'yu Terk Etmesi Zamanı Değil" başlıklı yazısında, Charles Lister'ın makalesine atıfla, yürütülen hazırlıkları eleştirerek bu yöndeki niyetlerin ABD'nin bölgesel çıkarlarına ciddi zararlar vereceğini savundu.

McKenzie, çekilmenin "İran'ın ABD'yi bölgeden çıkarma hedefine yardımcı olacağını", ayrıca Suriye'de SDG'nin kontrol ettiği cezaevlerinde tutulan ve sayıları 10 bin dolayında olan DEAŞ militanlarının kaçabileceklerini, bu durumda "örgütün yeniden dirileceğini" savundu.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu konudaki tartışmaları alevlendiren bir başka yayın, geçen 14 Şubat'ta New York merkezli "The Century Foundation" isimli köklü düşünce kuruluşunun Ortadoğu uzmanlarından Thanassis Cambanis'in kaleme aldığı bir makale oldu. "Suriye'yi Terk Edin, İslami Devletle Mücadeleyi Sürdürün" başlıklı bu yazı, ABD'nin dış politika ve ulusal güvenlik alanlarında uzman isimlerinin katkıda bulunduğu "War On The Rocks" isimli analiz platformunda çıktı.

Cambanis, bu yazısında Irak ve Suriye'de askeri güç bulundurmasının ABD'yi İran'la bir savaşın içine çekme riskini taşıdığını belirterek, çekilmenin artık kaçınılmaz hale geldiğini savundu.

Yazar, kalan DEAŞ unsurlarıyla mücadele edilebilmesi, bu çerçevede cezaevlerindeki DEAŞ militanlarının kontrol altında tutulabilmesi için bir strateji önerdi. Burada ilginç nokta, Combanis'in ABD yönetiminin SDG'yi Esad rejimi ile birlikte çalışmaya teşvik etmesi gerektiğini savunması.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Cambanis, böyle bir uzlaşının "SDG'nin özerk Kürt devletçiğini korumayacağını, ancak daha sınırlı hedefleri güvence altına alabileceğini" savundu.

Cambanis'in makalesi üzerine, aynı yayın organında bu kez ABD'nin Başkan Trump dönemindeki, Suriye Özel Temsilcisi ve eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey'nin bu görüşlere kuvvetli itiraz ettiği bir makalesi yayımlandı geçen cuma günü. Jeffrey'nin yazısı "Suriye'deki ABD Birlikleri Çoklu Misyonlar Açısından Kritik Önemde, Onları Tutalım" başlığını taşıyor.

Jeffrey'nin yazısının kayda değer bir noktası; Cambanis'i eleştirirken ABD'nin Suriye'de askeri güç bulundurmasının DEAŞ'la mücadele dışındaki bir diğer jeostratejik hedefini göz ardı ettiğini söylemesidir. Bu jeostratejik hedef, "İran'a karşı konulmasıdır."

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Jeffrey, geçici bir düzenleme olarak daha sınırlı ölçüde bir Amerikan gücünün tutulabileceğini, bu çerçevede Amerika'nın, Türkiye ve ABD'nin Suriye'de Kürtlerin önderliğindeki müttefikleri (SDG) arasında daha istikrarlı ilişkilerin kurulması için çalışılması gerektiğini ifade ediyor.

Jeffrey