31 Mart 2019 tarihinde yapılan bundan bir önceki yerel seçiminin en dikkat çekici sonuçlarından biri, AK Parti'nin en önemli kalelerinden biri olan Bursa'da büyükşehir belediye başkanlığı seçimini CHP'nin az bir farkla kaybetmiş olmasıydı.

CHP, 1999 yerel seçiminden itibaren Nilüfer ilçesinin değişmez belediye başkanı unvanını taşıyan, kentte yüksek bir profile sahip olan Mustafa Bozbey'i aday olarak sahaya çıkarmıştı o seçimde. AK Parti de 2017'den beri belediye başkanlığını yürütmekte olan Alinur Aktaş'ı aday göstermişti.

Seçimde CHP adayı Bozbey'in oyu 851 binde (yüzde 47.03) kalırken, AK Parti adayı Alinur Aktaş bundan (47) bin fazlasıyla 898 bin (yüzde 49.6) oy almıştı.

AK Parti'nin 2002 sonrasında her seçimde Bursa'da CHP'ye kuvvetli bir fark attığı hatırlandığında, iki parti arasındaki makasın daralmış olması Bursa'daki güç denkleminde bazı taşların yerinden oynamakta olduğunu gösteriyordu.

Dolayısıyla, geçen ay sonunda yapılan 31 Mart yerel seçimi, kıran kırana bir rekabete sahne olan 2018'in rövanşıydı bir bakıma. İki parti yine aynı adaylarla sahaya çıktılar. Bu kez sandıktan galip çıkan, 2019 yenilgisinden sonra pes etmeyip hemen bir sonraki seçimin hazırlıklarına başlayan Mustafa Bozbey oldu.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bozbey sandıkta 860 bin oy alırken, Aktaş'ın oyu 693 binde kaldı. İkisi arasındaki fark 167 bin dolayındaydı.

Sonucun şaşırtıcı olan bir tarafı, bundan 10.5 ay önce yapılan genel seçimde AK Parti'nin sandıklarda yine mutlak bir üstünlük sağlamış olmasıydı Bursa'da.

BOZBEY, OY SAYISINI BÜYÜK ÖLÇÜDE TEKRARLADI

Bursa'nın 2019 yerel seçimini yakından izleyip öncesinde ve sonrasında iki ayrı yazıyla değerlendirdiğim için, beş yıl sonra özel bir ilgiyle bu ilimizdeki tabloya yeniden baktım. Eski bilgilerimin ışığında oy kalıplarındaki hareketliliği anlamaya çalıştım.

Bursa'daki sonuçları üç ayrı düzlemde inceleyelim. Önce, 31 Mart sonuçlarını bir önceki 2019 yerel seçimiyle kıyaslayalım. Bunu yaptığımızda, Bozbey'in oyunu 851 binden (yüzde 47.03) bu kez 860 bine (yüzde 47.62) çıkardığını görüyoruz. Bozbey, seçmen sayısı itibarıyla aslında büyük ölçüde 2019'daki oyunu tekrarlamış, çok az miktarda üstüne çıkabilmiştir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Buna karşılık, Cumhur İttifakı'nın ortak adayı olarak yarışa giren AK Parti adayı Aktaş, 2019 yerel seçiminde ittifakın da desteğiyle 898 bin oy alırken, bu kez oyu 693 bine inmiştir. Yani 205 bin dolayında bir gerileme söz konusudur Aktaş cephesinde.

Burada altı çizilmesi gereken nokta, Aktaş'ın 31 Mart'ta aldığı toplam oy içinde beş yıl önce olduğu gibi yine MHP oylarının da bulunmasıdır.

Bu arada, MHP'nin 14 Mayıs'taki milletvekili seçiminde Bursa'da 179 bin dolayında oy aldığını not ederek, bu durumu AK Parti'nin bu ildeki oy kaybını okumaya çalışırken hesaba katmalıyız.

KATILIM 10.5 AYDA 269 BİN KİŞİ GERİLEDİ

Her halükarda Bursa'daki seçim sonucunu değerlendirirken, katılım meselesini de önemli bir faktör olarak kayda geçirmeliyiz.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bursa'da katılım oranı 2019 yerel seçiminde yüzde 85.82, geçen 14 Mayıs milletvekili seçiminde ise yurtiçi oylarda yüzde 90.92 oranında gerçekleşmiştir. Geçen 31 Mart yerel seçiminde ise yüzde 78.83'e gerilemiştir bu oran. Bursa, yüzde 78.55 olan Türkiye ortalamasının çok az üstüne çıkmıştır.

Konuya seçmen sayısı üzerinden şöyle de yaklaşabiliriz: Bu ilimizde 14 Mayıs'ta 2 milyon 152 bin kişi oy kullanırken, 31 Mart'ta sandığa giden seçmenlerin sayısı 269 bin eksiğiyle 1 milyon 883 bine inmiştir.

14 MAYIS'TAKİ FARKLI GÜÇ DENGESİ

31 Mart sonuçlarını değerlendirirken, ikinci düzlemde arka planda on buçuk ay kadar öncesinde 14 Mayıs'taki milletvekili seçiminde Bursa'da sandıklara yansıyan siyasi güç denklemini hatırlayalım.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Grafikten de görüleceği gibi, AK Parti geçen 14 Mayıs'ta 818 bin oy ve yüzde 38.85 gibi bir oranla yarışı önde bitirmişti. MHP'nin 179 bin oyu eklediğinizde iki partinin sayısal gücü 997 binle bir milyon eşiğine yaklaşıyordu.

Buna karşılık, AK Parti'nin 2018'e kıyasla 50 bin oyluk bir gerilemesi söz konusuydu. Ayrıca, Yeniden Refah Partisi de 76 bin oyla AK Parti oylarını etkileyebilecek yeni bir aktör olarak sahneye çıkmıştı Bursa'da.

CHP'nin oyu 513 bin dolayındaydı. Ana muhalefet partisi, 2018'de aldığı 432 bin oyun 80 bin kadar üstüne çıkmıştı. İYİ Parti ise 256 bin oyla gücünü oran olarak korumuştu.

Ve nihayetinde HDP'nin devamı olan Yeşil ve Sol Gelecek Partisi, 90 bin dolayında bir oya sahipti bu ilde. HDP'nin bir önceki 2018 milletvekili seçiminde Bursa'da aldığı oy 100 binin biraz üstündeydi.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ikinci turu 1 milyon 118 oyla (yüzde 54.66) önde bitirirken, rakibi Kemal Kılıçdaroğlu 927 bin oyda kalmıştı.
(Yüzde 45.34)

MECLİS PUSULALARINDA PARTİYE, AMA BELEDİYE BAŞKANINDA BAŞKA PARTİYE

Görüleceği gibi, Cumhur İttifakı'nın adayı Aktaş'ın 31 Mart'ta aldığı 693 bin oy, Bursa'da 14 Mayıs'ta belirmiş olan siyasi güç dengesi esas alındığında azımsanmayacak bir gerilemeye işaret ediyor.

Bu noktada CHP adayı Bozbey'e dönük oylardaki geçişleri tahlil edebilmek için üçüncü düzlemde önemli bir göstergeye bakmamız gerekiyor. Bu, Bursa genelinde partilere ilçe belediye meclisleri için kullanılan oylardır. Bu pusulalarda kullanılan oylar daha çok parti aidiyeti üzerinden verildiğinden, il ölçeğinde adaydan çok doğrudan partinin gücünü okuyabilmek açısından anlamlı bir veri sunuyor.