GEÇEN 31 Mart'ta yapılan yerel seçimlerin zihinlerde en çok yer eden yönlerinden biri katılım oranının düşüklüğü oldu.

Oran yüzde 78.55 oranında gerçekleşti. AK Parti'yi iktidara getiren 3 Kasım 2002 seçimlerinden bugüne uzanan zaman kesitine baktığımızda en düşük katılım oranlarından birine tanıklık ettik.

Geçen yirmi yılı aşkın zaman zarfında en düşük katılım oranı yüzde 76.25 ile 28 Mart 2004 yerel seçimlerinde yaşanmıştı. Keza, 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan ve Cumhurbaşkanı'nın ilk kez halk tarafından seçildiği cumhurbaşkanlığı seçimi de yine yüzde 77.05 gibi düşük bir oranda gerçekleşmişti.

2002 sonrasındaki seçim verilerine karşılaştırmalı bir şekilde bakıldığında, katılım oranının bu istisnalar dışında yüzde 80'in, hatta çoğunluk yüzde 85'in üstünde seyrettiği gözleniyor.

Çok değil, bundan 10.5 ay önce yapılan milletvekili seçiminde katılım oranının yüzde 88.92 gibi yüksek bir oranda şekillendiği hatırlandığında, yüzde 78.55 bize 10 puanın üstüne çıkan bir gerilemeyi anlatıyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

SANDIĞA GİDENLERİNSAYISINDA 5.8 MİLYONLUKGERİLEME

Geçen 31 Mart'ta Türkiye'de kayıtlı 61 milyon 430 bin dolayında seçmen kitlesi içinden yalnızca 48 milyon 256 bin kadar vatandaş sandığa giderek oy kullandı. Kaba bir hesapla, her beş seçmenden yaklaşık biri oy kullanmak için sandığa gitmedi.

Oysa geçen mayıs ayındaki seçimde kayıtlı 60 milyon 721 bin seçmen arasından 53 milyon 994 vatandaş oy kullanmıştı. İki seçim arasında sandığa gidenlerin sayısında yaklaşık 5 milyon 800 bin kişilik bir gerileme söz konusudur.

Bütün bu rakamları değerlendirirken, 14 Mayıs 2023'te seçmen sayısı 60 milyon 721 bin iken, geçen yerel seçimde 61 milyon 430'a çıktığını, yani 709 bin kadar genç seçmenin de sisteme girdiğini muhakkak önemli bir faktör olarak hesaba katmalıyız.

EN SERT DÜŞÜŞ ORANIGÜNEYDOĞU'DA

Bu ana fotoğrafı çektikten sonra katılım oranının düşüklüğüne biraz daha detaylı bir şekilde bakabiliriz. Önce en düşük katılımın hangi illerde olduğuna göz atalım. Katılım oranı yüzde 70'in altında çıkan toplam 4 il bulunuyor. Bu iller Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da Bingöl (yüzde 67.13), Diyarbakır (67.34), Van (67.38) ve Ağrı (68.80) şeklinde sıralanıyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

DEM Parti'nin temsil ettiği siyasi çizginin mutlak üstünlüğe sahip olduğu bu bölgede beliren düşük katılım oranı, öncelikle bu parti açısından düşündürücü bir tablo yaratıyor. Özellikle Diyarbakır'ın Türkiye'de katılımın en düşük olduğu şehirlerden biri çıkması katılım tablosundaki en göze çarpan hususlardan biridir. Bunun gerisindeki nedenler ayrı bir değerlendirmeyi gerekli kılıyor.

Ayrıca, katılım oranının yüzde 70 ile 75 arasında seyrettiği toplam 13 il var ki, bunlar arasında Batman, Bitlis, Şanlıurfa, Mardin, Hakkari gibi güneydoğu illeri hemen karşımıza çıkıyor.

Katılım oranı açısından bu kategoriye giren iller arasında Gaziantep, Erzurum, Elazığ gibi AK Parti'nin geleneksel olarak güçlü olduğu iller de var. Bir başka anlatımla, katılımın düşüklüğü, AK Parti'nin kuvvetli destek zeminine sahip durduğu bir dizi ilde de kendisini gösteriyor.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Bu noktada AK Parti'nin 31 Mart'ta geçen mayıs seçimine kıyasla 4 milyona yaklaşan bir oy kaybına uğradığını da denkleme dahil etmemiz gerekiyor. Değindiğimiz husus iktidar partisinin oy kaybının gerisindeki tek faktör olmamakla birlikte, yine de sandığa gitmeyen geleneksel AK Parti seçmenlerinin burada önemli bir rol oynadığı sonucuna ulaşıyoruz.

EGE'DE KATILIMINYÜKSEKLİĞİCHP'YE RÜZGÂRVERDİ

Peki katılımın en yüksek olduğu iller hangileri ve bu başlıktaki veriler bizi hangi sonuçlara taşıyor

İllerin katılım oranlarına bakıldığında, toplam 35 ilde katılımın yüzde 80 eşiğinin, yani yüzde 78.55 olan Türkiye ortalamasının üstüne çıktığı gözleniyor. En yüksek oy oranı yüzde 85.77 ile Burdur'a ait. Burdur'da il genel meclisinde AK Parti önde olmakla birlikte, il merkezindeki ilçede belediyeyi CHP kazandı.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Katılımın yüzde 80'in üstünde olduğu iller arasında yalnızca 8 büyükşehir belediyesi var. Bunların 6'sında büyükşehir belediye başkanlığını CHP aldı. Sırasıyla: Aydın (yüzde 80.77) Balıkesir (83.28), Denizli (83.45), Eskişehir (80.37), Manisa (84.97), Muğla (81.39) Bu kümede Eskişehir hariç diğer 5 büyükşehrin Ege bölgesinde olduğunu özellikle vurgulamalıyız.

Bu tabloya bakınca, Ege bölgesinde katılımın göreceli yüksekliğinin genelde CHP'nin rüzgarını artırdığını söylemek mümkün. Bu rüzgar, CHP'nin ilk kez Manisa, Denizli ve Balıkesir büyükşehir belediyelerini AK Parti'den almasını beraberinde getirmiştir.

AK Parti'nin ise bu kategori içinde kazandığı yalnızca Ordu (yüzde 80.47) ve Samsun (80.24) büyükşehir belediyeleri var.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı