Adalet sistemimiz maalesef perişan halde.

Senelerce sürüp yılan hikayesine dönen davalar öteden beri en büyük sorunlarımızdan biri.

Mahkemelerimiz, giderek artan dava yükünün altından kalkmakta zorlanıyorlar.

Geciken adalet, adalet değildir. Mahkemelerde hakkını aramak zorunda kalan vatandaşlarımız, bunu bizzat tecrübe ediyorlar.

Adalet sisteminin yükünü azaltmak için hâkim, savcı, avukat sayımızı hızla arttırmaya çalışıyoruz.

Bu sefer de "nitelik problemi" ile karşılaşıyoruz.

Resmi yazışma usullerini ve Türkçe imla kurallarını doğru dürüst bilmeyen; düzgün cümleler kurmakta zorlanan, basit mantık hataları yapan, kanunlardan ve içtihatlardan habersiz savcı ve hâkimlerin iddianame ve kararları, avukatların yazım hatalarıyla dolu dilekçeleri sosyal medyada dolaşıyor.

Nitelik probleminin tek veçhesi bu değil üstelik!

Telaffuzu bile ayıp, ama yargı mensupları için "vicdanı ile cüzdanı arasında sıkışmış" cümlesinin kullanılabildiği bir ülkede yaşıyoruz.

Her gün, vicdanımızı yaralayan, içimizdeki adalet fikrini zedeleyen haberler okuyoruz.

Yargı üzerindeki siyasi baskılar, tehditler, çeşitli cemaatlerin, siyasi grupların adalet mekanizmalarında kadrolaşma çabaları, Anayasa Mahkemesinin ya da AİHM'nin kararlarının kulak ardı edilmesi, adalet olan güveni azalttıkça azaltıyor.

Mülkün temeli sayılan adalet zayıfladıkça devlet zayıflıyor, fenaya doğru gidiyor!...

Acaba Yapay Zeka (YZ) konusunda yaşanan gelişmeler bu berbat gidişe bir çare olabilir mi

Acaba Geniş Dil Modelleri bu iş için kullanılabilir mi

Cevap: Büyük ihtimalle

Makine öğrenmesi alanında kullanılan derin öğrenme modellerinden GAN'lardan (Generative Adversarial Network) hareketle bir fantezi kuralım.

Adalet sistemimiz YZ ile çalışmaya başladığında, davaları doğrudan internetten açabilir, derdimizi, iddialarımızı hukuki dille ifade edebilmek, bilgi ve belgeleri usulünce sunabilmek için yapay zeka araçlarına başvurabiliriz.

Dava başlayınca "birinci derece yapay zeka mahkemesi" tarafların iddialarını okur, eğer ekstra teyitli bilgiye ihtiyacı olursa NVİ, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü gibi devlet kurumlarından anında sorgulama yaparak bilgileri tamamlar. İhtiyaç duyulan başka belgeler olursa temin etmeleri için taraflara mesaj gönderir. Tarafları, şahitleri, bilirkişileri doğrudan dinleyebilir!

YZ hakim, kararını verip hükmünü kurunca, sonucu açıklamadan önce kararını üst mahkeme sayılan başka bir modele (istinaf temyiz) gönderir.

Temyiz edilen davalarda verilen kararlarla eğitilmiş üst YZ mahkemesi, bazı düzeltme önerileriyle kararı geri gönderir. İlk derece mahkeme