Madalyonun diğer yüzü: Yapay zeka distopyası
Bugün Yapay Zekâ (YZ) dendiğinde aklımıza kapsamı sıkıca belirlenmiş belli başlı görevleri yerine getirmek üzere makine öğrenmesi yöntemiyle eğitilmiş yazılım araçları geliyor.
Ancak, YZ araştırmalarının uzun vadeli hedefi, insan zekâsı seviyesinde yahut o seviyenin üzerinde çalışan, daha genel ve güçlü sistemler geliştirmek.
YZ alanındaki beklentilerin çoğu, aslında bugün elimizde olan YZ teknolojilerinden ziyade yakın gelecekte gerçekleşmesini beklediğimiz AGI ve ASI ile ilgili.
Bu kavramları tanımlayalım:
1-AGI (Artificial General Intelligence - Genel Yapay Zekâ): İnsan zekâsının çok yönlülüğüne ve esnekliğine sahip, her türlü entelektüel görevi bir insanın yapabileceği seviyede yerine getirebilen YZ sistemlerini ifade ediyor. Öğrenmesi için belli şekilde etiketlenmiş metinlerin ötesine geçerek, sesleri, görüntüleri anlamlandırma, öğrenme, problem çözme, soyut düşünme, farklı dilleri anlama, özgün fıkra, hikaye, roman, şiir, şarkı sözü ve resim üretme gibi bilişsel yeteneklerin tümüne birden sahip olan ve bunları insan seviyesinde yapabilen YZ araçlarını üretmeye başardığımızda AGI aşamasına ulaşmış olacağız.
2-ASI (Artificial Super Intelligence - Süper Yapay Zekâ): Herhangi bir alanda insan zekâsını geride bırakan, bilimsel keşiflerden sanata, sosyal becerilerden stratejik düşünmeye kadar her alanda insanlardan üstün performans gösteren farazi YZ sistemlerini ASI olarak tanımlıyoruz. ASI, insanlığın en zeki ve yetenekli bireylerini bile geride bırakarak, kendi başına öğrenebilen, kendi kendini tasarlayabilen ve hızla geliştirebilen bir "süper zekâ" olarak düşünülüyor.
Henüz AGI aşamasına da ASI aşamasına da ulaşmış değiliz ve bu hedeflere gerçekten ulaşıp ulaşamayacağımızı, ulaşırsak ne zaman ulaşacağımızı bilmiyoruz.
Bunların ortaya çıkma tarihi ve potansiyel etkileri hakkında söylenen her şey, şu an için spekülasyondan ibaret.
Ama bugün itibarıyla hayatımıza giren YZ uygulamaları, AGI ve ASI'ye giden yolda karşımıza çıkan ilk işaretler gibi görünüyor.
YZ'nin hayatımıza getireceği yenilikler konusunda pozitif beklentileri epeyce anlattım ama bu işin karanlık, tehlikeli, endişe verici yönlerinden de bahsetmem lazım.
YZ, AGI ve ASI konusundaki gelişmelerin bazı büyük potansiyel riskleri şunlar:
1- Kitlesel İşsizlik: Yapay zekânın sebep olmasından en çok korkulan netice, milyonlarca insanın işsiz kalması. Otomasyon, hem mavi hem beyaz yakalıların yaptıkları işlerde insan gücünün yerini alabilir. Bu olduğunda insanların nasıl geçineceği belli değil.