Denizlerin 'Doctor Who'su!

"Doctor Who" adlı bilimkurgu dizisi, 1963'ten 1989'a kadar tam 26 sezon BBC'de yayınlandı. Dizi, 'Doktor' olarak bilinen, zamanda yolculuk yapabilen ve insana benzeyen dünya dışı yaratığın maceralarını anlatıyor. Dizinin kahramanı olan doktor, ölümsüz bir yaratıktır; ölümcül bir yara aldığında yenilenerek yeni bir vücuda dönüşüyor ve bu döngü sürekli olarak tekrarlanıyor.

Biz insanlar, üzerimizde hiçbir fiziksel şiddet veya hastalık olmasa bile nihayetinde öleceğiz. Bundan kaçmamız mümkün değildir. Oysa 'biyolojik olarak ölümsüz' olan canlılar, söz konusu fiziksel şiddetin veya hastalığın yokluğunda sonsuza kadar varlıklarını sürdürebilir. Dünyada bu tanıma uyan tek bir canlı türü vardır: Turritopsis dohrnii, yeryüzünde asla ölmeyen tek canlıdır! Turritopsis dohrnii, bilim insanları tarafından 'ölümsüz' olarak nitelendiriliyor.

Haberin Devamı

Akdeniz'in ılık sularında, yaşam döngüsünü geriye sarabilen, olağanüstü derecede nadir bir yeteneğe sahip bir denizanası yaşıyor. 'Ölümsüz' denizanası olarak bilinen "Turritopsis dohrnii", bir şekilde kendi hücrelerinin kimliğini yeniden programlayarak daha erken bir yaşam evresine dönebiliyor. Turritopsis dohrnii'nin yapısı çan şeklindedir, çapı yaklaşık 4.5 milimetredir ve genişliği ile uzunluğu aynı boyuttadır. Turritopsis dohrnii, "biyolojik olarak ölümsüz canlılar" kategorisinde yer alıyor. Bu kategorideki canlılar, fiziksel bir şiddete maruz kalmadıkça asla ölmüyorlar ve teknik olarak soylarını sonsuza kadar sürdürebiliyorlar! Turritopsis dohrnii, teorik olarak sonsuza kadar yaşayabilir. Ancak ölümüne yol açabilecek yırtıcı hayvanlara, hastalıklara veya diğer çevresel faktörlere karşı savunmasızdır. Bu tür, denizanalarının son yaşam evresi olan medusa evresine ulaştıktan sonra denizanalarının yaşam döngüsündeki ilk aşama olan polip formuna geri dönebiliyor ve bu süreç, sonsuza kadar devam ediyor.

Turritopsis dohrnii'nin ölümsüzlüğünün anahtarı DNA'sında saklıdır. Oviedo Üniversitesi'nden Carlos Lopez Otin, bu denizanasının genomunu çözmeyi başardı ve ölümsüz denizanasında yaşlanmayı tersine çeviren genlerini belirledi. Ölümsüz denizanası, ilk kez 1883'te Akdeniz'de keşfedildi. Ancak sahip olduğu eşsiz yetenek 1990'lara kadar bilinmiyordu. Araştırmalar, bu denizanasının DNA'sının onarım ve çoğaltım mekanizmalarını güçlendiren, kök hücre yenilenmesini destekleyen, hücreler arası iletişimi düzenleyen özelliklere sahip olduğunu ortaya çıkardı. Turritopsis dohrnii'nin genomunda keşfedilen mekanizmalar, birlikte ve uyum içinde çalışarak denizanasının gençleşmesini sağlıyor. Turritopsis dohrnii'nin hayatı, polip ve medusa evrelerinden oluşuyor. Polip evresi dediğimiz evrede, Turritopsis dohrnii bir hayvandan daha çok bitki gibi yaşıyor.